سندرم میتل اشمرز یا درد روز چهاردهم پریود از علل درد لگنی در زنان است و به معنای دردی در ناحیه زیر شکم است که در خانمها در میانه ی چرخه قاعدگی، در زمان تخمک‌گذاری اتفاق می‌افتد. طبق مطالعات، درد زمان تخمک‌گذاری در 40 درصد خانمها رخ می‌دهد و در همه ی افراد در روز چهاردهم رخ نمی‌دهد بلکه ممکن است بین روز 7 تا 24 احساس شود. خانمهایی که درد روز چهاردهم یا سندرم میتل اشمرز را حس می‌کنند، در تمام سیکل‌ها این درد را تجربه نمی‌کنند بلکه فقط سیکل‌هایی که در انها تخمک‌گذاری اتفاق می‌افتد، با این درد همراه است و توجه به آن به تنظیم تقویم تخمک‌گذاری کمک می‌کند.
علت ایجاد درد تخمک گذاری (میتل اشمرز)
هر ماه در خانمها از یکی از تخمدانها یک فولیکول حاوی تخمک بالغ شده و در میانه ی چرخه قاعدگی با پاره شدن فولیکول از تخمدان آزاد می‌شود. هرچند بیشتر افراد سندرم میتل اشمرز را به عنوان درد زمان تخمک‌گذاری می‌شناسند، اما تحقیقات نشان داده است که این درد تقریباً یک روز قبل از تخمک‌گذاری ایجاد می‌شود و در هنگام ایجاد درد هنوز فولیکول حاوی تخمک پاره نشده و تخمک آزاد نشده است. این درد در حقیقت به علت اثر هورمون‌ها بر روی عضلات صاف اطراف تخمدان و انقباض این عضلات اتفاق می‌افتد و مستقیماً به پاره شدن یا بزرگ شدن فولیکول حاوی تخمک مربوط نیست.
علائم درد زمان تخمک‌گذاری
- درد زمان تخمک‌گذاری معمولاٌ در ناحیه زیر شکم در سمت تخمدانی که تخمک در حال آزادسازی است، حس می‌شود. یعنی درد ممکن است در سمت راست یا چپ باشد و گاهی اوقات نیز در سمت وسط ناحیه تحتانی شکم احساس می‌شود و ممکن است با کمردرد خفیف نیز همراه باشد. درد حالت مبهم و خفیف دارد و با فشار دادن کمی بیشتر می‌شود. اما در بعضی افراد هم ممکن است شدید و ناتوان‌کننده باشد. درد معمولاً بعد از 3 تا 12 ساعت خودبخود بهبود پیدا می‌کند اما ممکن است در خانمهایی که سابقه جراحی بر روی تخمدان دارند، این درد تا چند روز طول بکشد.
- یکی از دیگر علائم همراه که با کمک آن خانمها می‌توانند روز تخمک‌گذاری را مشخص کنند، افزایش مختصر دمای بدن در زمان تخمک‌گذاری است.
- بعضی متخصصان زنان توصیه می‌کنند خانمها دمای بدن خود را هر روز اندازه بگیرند و با توجه به افزایش دمای بدن، روز تخمک‌گذاری خود را مشخص کنند و به این وسیله نوعی تقویم تخمک‌گذاری تنظیم کنند.
- استفاده از تقویم تخمک‌گذاری به بهبود روشهای تنظیم خانواده و افزایش احتمال باروری در روشهایی مثل IVF کمک می‌کند.
- ممکن است بعضی خانمها همراه با درد روز چهاردهم و تخمک‌گذاری خون‌ریزی واژینال مختصری داشته باشند.
تشخیص میتل اشمرز
تشخیص سندرم میتل‌اشمرز نیاز به آزمایش یا تصویربرداری خاصی ندارد. هرچند در درد زمان تخمک‌گذاری، میزان هورمون LH به اوج خود می‌رسد، اما این آزمایش کاربرد بالینی چندانی ندارد. پزشک با گرفتن شرح‌حال چرخه قاعدگی و معاینه و توجه به تقویم تخمک‌گذاری می‌تواند درد زمان تخمک‌گذاری را تشخیص دهد. درد روز چهاردهم می‌تواند با بسیاری از بیماری‌ها مثل کیست تخمدان، آپاندیسیت، حاملگی خارج رحمی، سنگ کلیه و مثانه یا عفونت مزمن لگنی اشتباه شود که انجام سونوگرافی و آزمایش و توجه به تقویم تخمک‌گذاری به افتراق آنها کمک می‌کند.
فرق آپاندیس با درد روز چهاردهم
از آنجا که درد گاهی در ناحیه سمت راست و پایین شکم حس می‌شود و همچنین همراه با دردناک بودن این ناحیه هنگام لمس و افزایش مختصر دمای بدن است، ممکن است با آپاندیسیت اشتباه شود. حتی جواب آزمایشات خون ممکن است در هر دو حالت نشان دهنده بالا رفتن گلبولهای سفید (لکوسیتها) باشد. توجه به تقویم تخمک‌گذاری و علائم همراه به افتراق این دو درد کمک می‌کند. فرق آپاندیس و سایر دردها این است که درد آپاندیسیت معمولاً به تدریج آغاز می‌شود و ابتدا در ناحیه ی دور ناف است و سپس به سمت پایین شکم در سمت راست جابجا می‌شود. بی‌اشتهایی و تهوع و استفراغ از علائم همراه آپاندیسیست است.
درمان درد زمان تخمک‌گذاری
درد روز چهاردهم معمولاً شدید نیست و با استراحت و گرم کردن محل درد تسکین پیدا می‌کند. درصورت شدید بودن درد می‌توان از مسکن‌های خوراکی مثل استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کرد. قرص‌های هورمونی جلوگیری از بارداری مثل LD می‌توانند به علت سرکوب تخمک‌گذاری درد روز چهاردهم را از بین ببرند و در موارد شدید می‌توان از این داروها برای از بین بردن سندرم میتل اشمرز استفاده کرد.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص زنان و زایمان ما نوبت بگیرید.
منابع :
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11091985/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7945070/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1601114/pdf/brmedj00014-0030.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK549822/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK283/
https://emedicine.medscape.com/article/270450-overview