سال‌هاست که عمل تغییر جنسیت در جهان انجام می‌شود؛ ایران هم جز کشورهایی است که در صورت تمایل فردی به تغییر جنسیت و تایید پزشکی عمل تغییر جنسیت در آن انجام می‌شود. در متن پیش رو قصد داریم شما را با عمل تغییر جنسیت آشنا کنیم.
در این مقاله خواهید خواند:
- تغییر جنسیت در چه مواردی انجام می‌شود؟
- مراحل تغییر جنسیت
- پس از تغییر جنسیت
تغییر جنسیت در چه مواردی انجام می‌شود؟
به افرادی که تمایل دارند جنسیت مخالف خود را داشته باشند، ترنس گفته می‌شود. دقیقا مشخص نیست که تعداد افراد ترنس در جهان چقدر است؛ این افراد در صورت تمایل ممکن است به تغییر جنسیت روی آورند.
عمل تغییر جنسیت فرآیند پیچیده‌ای بوده و همیشه انتخاب اول افرادی نیست که تمایل دارند جنسیتشان را تغییر بدهند. برخی افراد تنها درمان هورمونی توسط متخصص غدد و متابولیسم را انتخاب می‌کنند؛ با این حال برخی دیگر ممکن است در ادامه اقدام به جراحی کنند.
مراحل تغییر جنسیت
قدم اول: ارزیابی روحی و روانی
درصورتی که مایل به تغییر جنسیت باشید، بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که در قدم اول با یک روان‌شناس یا فردی که در زمینه مشکلات جنسی خبره است، مشورت کنید. در ابتدا درمانگر سعی می‌کند تایید کند که شما مبتلا به اختلال جنسی هستید که در گذشته به آن «اختلال هویت جنسی» گفته می‌شد. افراد مبتلا به این اختلال احساس می‌کنند که باید جنس مخالف داشته باشند و این مسئله آزارشان می‌دهد.
پس از آن پزشک شما را از مراحلی که برای تغییر جنسیت پیش رو خواهید داشت، آگاه می‌کند. او شما را از محدودیت‌ها و خطراتی که تغییر جنسیت و جراحی به دنبال خواهد داشت، آگاه می‌کند. علاوه بر این درباره درمان هورمونی و محدودیت‌ها و عوارض آن با شما صحبت خواهدکرد.
علاوه بر این درمانگر ممکن است این مسئله را بررسی کند که آیا حمایت اجتماعی کافی برای این مسئله دارید یا خیر. و نیز آیا به اندازه کافی برای مواجهه با این مسئله قوی هستید یا خیر.
اغلب افراد لازم است 2 تا 3 جلسه با روان‌درمانگر داشته باشند؛ پس از آن فرد به یک متخصص غدد و متابولیسم برای ادامه روند ارجاع خواهد شد.
قدم دوم: درمان هورمونی
هورمون‌ها مسئول کنترل صفات ثانویه جنسی هستند؛ رویش موها، شکل‌گیری بافت عضلانی بدن و رشد سینه‌ها از جمله صفات ثانویه جنسی هستند.
زنانی که مایل به تغییر جنسیت هستند، هورمون‌های مردانه به نام آندروژن دریافت می‌کنند؛ این هورمون‌ها باعث افزایش توده عضلانی بدن می‌شوند. علاوه بر این تغییرات زیر نیز در ادامه رخ می‌دهند:
- بم شدن صدا
- تقویت عضلات بدن
- تقویت رشد موهای صورت و بدن
- بزرگ شدن اندازه کلیتوریس
هورمون‌های زنانه می‌توانند منجر به تغییرات زیر در مردان شوند:
- کاهش توده و استحکام عضلات بدن
- توزیع مجدد چربی بدن
- افزایش سایز سینه‌ها
- نازک شدن و کاهش رشد موهای بدن
- کاهش سطح تستوسترون
برخی تغییرات فیزیکی ممکن است در کمتر از یک ماه خودشان را نشان دهند؛ این در حالی است که برای رسیدن به حداکثر تاثیر نزدیک به 5 سال زمان لازم است. برای مثال برای تغییر جنسیت مرد به زن ممکن است نزدیک 2- 3 سال برای رشد کافی سینه‌ها زمان لازم باشد.
اما درمان هورمونی فقط منجربه تغییر ظاهر نمی‌شود؛ بلکه در احساسات و درمان اختلال جنسی هم موثر خواهد بود.
تنها چند هفته پس از آغاز درمان افراد ذکر می‌کنند که احساس بهتری دارند. به گفته خودشان «الان احساس طبیعی بودن می‌کنم. احساس تعادل می‌کنم.»
با این حال درمان هورمونی خطرات و عوارضی را هم به دنبال خواهد داشت؛ سطح هورمون‌ها باید به گونه‌ای تنظیم شود که هم به اندازه کافی موثر باشد و هم خطرناک نباشد.
درمان هورمونی می‌تواند احتمال فشار خون بالا، افزایش وزن، آپنه خواب، بالا رفتن سطح آنزیم‌های کبدی، بیماری‌های قلبی، نازایی، تومورهای غده هیپوفیز مغزی، لخته خون و سایر مشکلات سلامتی را بالا ببرد.
از این رو لازم است که چکاپ‌های روتین در فواصل منظم برای بررسی عوارض درمان هورمونی داشته باشید؛ این مسئله به ویژه در ماه‌های آغازین درمان که بدن هنوز به وضعیت جدید عادت نکرده است، اهمیت دارد.
علاوه بر این برخی افراد در آغاز درمان ممکن است دچار اضطراب شوند؛ از این رو لازم است که ارتباط خود را با روانپزشک و متخصص غدد حفظ کنند.
قدم سوم: جراحی
حدود 75 درصد از افرادی که اقدام به تغییر جنسیت می‌کنند، تحت عمل جراحی قرار نمی‌گیرند. در برخی افراد مسئله هزینه مطرح است؛ انجام عمل تغییر جنسیت نیاز به صرف هزینه‌ی بسیاری دارد. اما در افراد دیگر به نظر می‌رسد که انجام درمان هورمونی در برطرف کردن اختلال جنسی کافی باشد.
با این حال درصورتی که درمان هورمونی به تنهایی پاسخگو نباشد، گزینه جراحی اولین انتخاب است. پروسه جراحی پیچیده و هزینه‌بر است و لازم است در این باره به طور کامل با پزشک خود مشورت کرده و جوانب مختلف موضوع را مورد بررسی قرار دهید.
پزشکان اغلب توصیه می‌کنند که فرد پیش از انجام جراحی تغییر ناحیه تناسلی حداقل 12 ماه درمان هورمونی دریافت کند. در این جراحی ناحیه تناسلی فرد به شکل جنسیت مخالفش تغییر می‌یابد.
درباره سایر جراحی‌ها از قبیل کاشت سینه برای مردان و برداشتن سینه در زنان دستورالعمل‌های مشخص و سختگیرانه‌ای وجود ندارد. درصورتی که فرد از تصمیم خود پشیمان شود، این عمل‌ها به سادگی قابل برگشت هستند؛ در مردان می‌توان ایمپلنت را برداشت و در زنان می‌توان مجدد سینه‌های جدیدی ساخت.
مثل سایر جراحی‌ها، عمل تغییر جنسیت هم عوارضی به دنبال خواهد داشت. مردانی که مایل هستند جنسیتشان را به زن تغییر دهند، ممکن است با عوارض زیر روبه‌رو شوند:
- مرگ بافتی پوست به ویژه در ناحیه آلت تناسلی و بیضه‌ها برای ساخت واژن و فرج
- نازک شدن مجرای ادراری که می‌تواند باعث انسداد ادرار و درنهایت آسیب کلیه‌ها شود
- فیستول یا ارتباط غیرطبیعی بین مثانه یا روده با واژن
در زنانی که به مرد تغییر جنسیت می‌دهند، عوارض زیر محتمل است:
- نازک شدن، انسداد یا فیستول مجرای ادراری
- مرگ بافتی آلت تناسلی جدید
مردانی که تغییر جنسیت می‌دهند می‌توانند واژنی داشته باشند که از آن در رابطه جنسی استفاده کنند. به دلیل عوارضی که جراحی ساخت آلت تناسلی در زنان( فالوپلاستی) به همراه دارد، بسیاری از زنان از انجام این جراحی صرفنظر می‌کنند. در مقابل بسیاری فقط انتخاب می‌کنند که رحم و تخمدان‌هایشان برداشته شود.
زنانی که مایل هستند با انجام جراحی آلت تناسلی داشته باشند، باید بدانند که جراحی در مراحل مختلفی انجام شده و می‌تواند عوارض زیادی به همراه داشته و در ادامه نیاز به انجام مجدد جراحی باشد.
این در حالی است که بسیاری از این افراد هم پس از جراحی نتیجه‌ی دلخواه را چه از نظر زیبایی و چه از نظر عملکردی دریافت نخواهند کرد.
پس از تغییر جنسیت
تخمین زده می‌شود که از هر 100 نفر یک نفر از عمل تغییر جنسیت خود پشیمان می‌شوند؛ اما این به این معنا نیست که پس از جراحی تغییر جنسیت لازم نیست هیچگونه مراقبت پزشکی دریافت کنند. لازم است پس از انجام جراحی برای مدیریت مواردی از قبیل افسردگی یا اضطراب ارتباطشان را با مشاور و روانپزشک خود حفظ کنند.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصص اعصاب و روان (روانپزشک) ما مشاوره بگیرید.
