لکنت که گاهی به آن سختی در صحبت کردن گفته می شود، یک اختلال گفتاری است. این شرایط با تکرار عادی کلمات که کودکان ممکن است هنگام یادگیری صحبت کردن انجام دهند، کاملا متفاوت است. لکنت در حالت رشد طبیعی ممکن است زمانی رخ دهد که کودک کمتر از 5 سال دارد. این وضعیت ممکن است شامل تکرار کلمات یا عبارات، تلفظ ضعیف کلمات، حذف کلمات یا صداها و گفتن برخی کلماتی باشد که تشخیص آنها سخت است.
لکنت زبان چیست؟
لکنت واقعی ممکن است در کودکی رخ دهد که برخی از مشکلات گفتاری رشد طبیعی دارد و سپس تحت فشار قرار می گیرد تا بهتر صحبت کند. این کودک سپس از گفتار خود آگاه می شود و برای بهتر صحبت کردن تلاش می کند که در واقع گفتار را بدتر می کند.
علائم لکنت زبان در کودکان
با وجود این هر کودکی متفاوت است و در زمان‌های مختلف صحبت کردن را یاد می‌گیرد، موارد زیر برخی از سبک‌های گفتاری هستند که بخشی از لکنت واقعی به حساب می آیند:
- تکرار کلمات، صداها یا هجاها
- آهسته صحبت کردن یا با مکث زیاد
- عدم یکنواختی سرعت گفتار
- افزایش لکنت در زمانی که کودک خسته، هیجان زده یا تحت استرس است.
- کودکی که از حرف زدن می ترسد.
لکنت واقعی تقریباً در 5 درصد از همه کودکان رخ می دهد، اما تنها در حدود 1 درصد یا کمتر از بزرگسالان ادامه می یابد. لکنت واقعی در پسر بچه ها بیشتر از دختران اتفاق می افتد.
مشکلات گفتاری در طی فرآیند رشد طبیعی معمولاً طی حدود دو تا سه ماه بهبود می یابند. ممکن است برخی از اشتباهات تلفظ کلمات در کودک در طی چندین سال وجود داشته باشد. لکنت واقعی اگر به درستی درمان نشود، اغلب در بزرگسالی تشدید می شود.
انواع مختلف لکنت زبان در کودکان
انواع مختلفی از لکنت وجود دارد،به عبارتی علت لکنت زبان در کودکان متفاوت است. از جمله موارد زیر:
1) لکنت رشدی
این وضعیت شایع ترین نوع لکنت است که در کودکان رخ می دهد. همانطور که فرآیندهای گفتاری و زبانی آنها در حال توسعه است، ممکن است نتوانند خواسته های کلامی را برآورده کنند.
2) لکنت نوروژنیک
لکنت نوروژنیک نیز یک اختلال رایج است که از مشکلات سیگنالی بین مغز و اعصاب و ماهیچه ها رخ می دهد.
3) لکنت روانی
اعتقاد بر این است که لکنت روانی در ناحیه‌ای از مغز که هدایت کننده تفکر و استدلال است منشا می‌گیرد. این نوع لکنت ممکن است در افراد مبتلا به بیماری روانی یا افرادی که استرس یا اضطراب بیش از حد روانی را تجربه کرده اند، رخ دهد.
درجه شدت لکنت زبان
لکنت بر اساس شدت آن درجه بندی می شود. اکثر محققان لکنت را بر اساس درصد هجاهای دارای لکنت ارزیابی می کنند. در حالی که کودک صحبت می کند، آسیب شناس گفتار تمام هجاهای دارای لکنت و غیر لکنت را مورد شمارش قرار می دهد. یکی از روش های طبقه بندی:
- خفیف – زیر پنج درصد هجاها دارای لکنت هستند.
- خفیف تا متوسط – 5 تا 10 درصد هجاها دارای لکنت هستند.
- متوسط – 10 تا 15 درصد هجاها دارای لکنت هستند.
- متوسط تا شدید – 15 تا 20 درصد هجاها دارای لکنت هستند.
- شدید – بالای 20 درصد هجاها دارای لکنت هستند.
تشخیص لکنت زبان
علاوه بر شرح حال کامل پزشکی و معاینه فیزیکی، تشخیص لکنت ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:
- دریافت سابقه دقیق گسترش این اختلال
- ارزیابی توانایی های گفتار و زبان توسط آسیب شناس گفتار و زبان
درمان لکنت زبان کودکان
مهم است که به یاد داشته باشید که هر کودک در زمان های مختلفی گفتار خود را گسترش می دهد. اگر کودک شما مشکلات گفتاری دارد، بهتر است پزشک کودک را در ارزیابی دقیق تر کودک خود دخالت داده و از او مشورت بخواهید. در ادامه چند پیشنهاد برای کمک به مشکلات عادی گفتاری که ممکن است کودک شما داشته باشد و کمک به جلوگیری از بروز مشکلات واقعی لکنت در کودک شما آورده شده است:
- فرزندتان را تشویق کنید تا در مکانی بدون استرس درباره موضوعات سرگرم کننده و آسان با شما صحبت کند.
- سعی کنید صحبت کردن را سرگرم کننده کنید یا آن را به یک بازی تبدیل کنید.
- در حین صحبت کردن، حرف او را قطع نکنید، حتی اگر کودک شما اشتباه می کند یا مشکل دارد.
- از فرزندتان نخواهید چیزی را که شما درک نمی کنید تکرار کند. سعی کنید حدس بزنید فرزندتان چه می گوید و به گفتگو ادامه دهید.
- اجازه ندهید کودکتان صداها یا کلمات خاصی را تمرین کند. این کار باعث می‌شود که فرزندتان از صحبت کردنش ناراحت شود.
- سعی کنید صحبت کردن فرزندتان را کند نکنید. سعی کنید با کودکتان در مکانی آرام و ساکت صحبت کنید و الگوی آرام صحبت کردن او باشید. اینکه از فرزندتان بخواهید تا سرعتش را کم کند تنها باعث ناامیدی بیشتر فرزند شما خواهد شد.
- از سایر بزرگسالان بخواهید که گفتار کودک شما را اصلاح نکنند و در مقابل او درباره مشکلات گفتاری او صحبت نکنید.
- با دقت به صحبت های فرزندتان گوش دهید.
- منتظر بمانید تا فرزندتان کلمات را بدون لکنت زبان برای شما ادا کند.
- اگر فرزندتان این موضوع را مطرح کرد، علناً در مورد لکنت صحبت کنید.
- از فرزندتان بخواهید که به جای شما صحبت کند.
هدف از درمان تمرکز بر یادگیری مجدد نحوه صحبت کردن یا حذف روش های نادرست صحبت کردن است. اگرچه هیچ درمان قطعی برای لکنت زبان وجود ندارد، اما مداخله زودهنگام ممکن است از تبدیل شدن لکنت به یک مشکل مادام العمر جلوگیری کند. ارزیابی گفتار و زبان برای کودکانی که بیش از شش ماه لکنت زبان دارند یا با گفتار مشکل دارند پیشنهاد می شود. از طرفی گاهی اوقات هم از داروها و وسایل الکترونیکی برای درمان لکنت استفاده می شود.
در صورتی که فرزند شما هم با چنین مشکلی مواجه شده، می توانید با متخصصین روانشناسی کودک طبینجا بصورت آنلاین در این باره مشورت نمایید.