التهاب فولیکول مو
فولیکولیت از مشکلات شایع مو است که به دلیل التهاب و عفونت فولیکول مو رخ می‌دهد. فولیکولیت انواع مختلفی دارد و خودش را با علائم گوناگونی نشان می‌دهد. در متن پیش رو قصد داریم شما را با التهاب فولیکول مو، دلایل بروز و درمان آن آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- فولیکولیت چیست؟
- دلایل و عوامل خطر مرتبط با تشکیل فولیکولیت
- علائم و عوارض فولیکولیت
- فولیکولیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- فولیکولیت چگونه درمان می‌شود؟
فولیکولیت چیست؟
فولیکول یک حفره کوچک پوستی است که از آن مو رشد می‌کند. هر دانه مویی که در بدن رشد می‌کند، از فولیکولش خارج می‌شود. درصورتی که این فولیکول مو دچار التهاب یا عفونت شود، به آن فولیکولیت گفته می‌شود.
علیرغم این که فولیکولیت می‌تواند در هر محل موداری از بدن ایجاد شود، بیشتر از همه در بازوها، صورت، ناحیه تناسلی، سینه، پشت، باسن و سر تشکیل می‌شود. فولیکولیت اغلب خودش را به صورت برجستگی‌های قرمز کوچکی نشان می‌دهد که ممکن است با چرک سفیدرنگی پر شده باشد.
با وجود این که فولیکولیت آزاردهنده است، اغلب مسئله نگران‌کننده‌ای نیست و در هر سنی می‌تواند رخ دهد.
دلایل و عوامل خطر مرتبط با تشکیل فولیکولیت
فولیکولیت اغلب به دلیل عفونت با نوعی باکتری به نام استاف اورئوس تشکیل می‌شود. با این حال عفونت‌های ویروسی، قارچی و آسیب فیزیکی به فولیکول مو همگی می‌توانند منجر به فولیکولیت شوند.
فولیکولیت با هر یک از موارد زیر مرتبط است:
- جوش بعد اصلاح مو
- موی زیرپوستی
- لباس‌های تنگ
- لباس‌هایی که پوست را خراش می‌دهند
- عرق یا مواد بهداشتی شخصی که فولیکول را تحریک می‌کنند
- مواد مسدودکننده پوست مثل قیر یا روغن موتور
- پوشاندن پوست با وسایل غیرقابل تنفس مثل پلاستیک
- بیماری‌های پوستی مثل درماتیت یا آکنه
- جراحت پوستی مثل نیش حشره یا بریدگی
- استفاده از استخر آلوده
- زخم یا بریدگی عفونی
- ضعیف شدن سیستم ایمنی به دنبال شرایطی نظیر ابتلا به سرطان یا HIV
- اضافه وزن یا چاقی
- استفاده طولانی مدت از مواردی نظیر استروئید یا آنتی‌بیوتیک‌ها
علائم و عوارض فولیکولیت
در مراحل اولیه فولیکولیت ممکن است به صورت بثورات، برجستگی‌های قرمز، جوش‌هایی با نوک زرد یا سفید دیده شود. با گذشت زمان این فولیکول‌های مو می‌توانند به اطراف گسترش یافته و منجر به ایجاد زخم‌های پوستی شوند.
فولیکولیت می‌تواند سبب درگیری یک فولیکول و یا درگیری همزمان چند فولیکول مو با یکدیگر شود. علائم فولیکولیت شامل موارد زیر است:
- برجستگی‌های کوچک قرمز رنگ
- جوش‌هایی با نوک زرد یا سفید
- زخم‌های چرکی
- زخم‌های خشک
- قرمزی پوست
- التهاب پوست
- خارش
- سوزش
- درد و حساسیت
- تورم
- تب خفیف
عوارض
با وجود این که فولیکولیت به خودی خود تهدیدکننده حیات نیست، اما برخی عوارض ممکن است به دنبال آن ایجاد شود؛ از جمله:
- فورونکولوزیس یا جوش زیرپوستی
- باقی ماندن جای زخم یا تیرگی محل
- ریزش دائمی مو به دنبال آسیب به فولیکول
- عفونت‌های مکرر فولیکول
- عفونت‌هایی که به مناطق دیگر سرایت می‌کند
- عفونت پوستی یا سلولیت
فولیکولیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک با انجام معاینه فیزیکی فولیکولیت را تشخیص می‌دهد. علاوه بر این پزشک شرح حال دقیقی از شما می‌گیرد؛ بیماری‌های زمینه‌ای، داروهای درحال مصرف و سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌ها همگی اهمیت دارند.
علاوه بر این پزشک ممکن است یک نمونه از محل عفونت با سواب بردارد تا آن را برای تشخیص نوع باکتری یا قارچ درگیرکننده محل به آزمایشگاه بفرستد.
درموارد بسیار نادر ممکن است انجام بیوپسی پوستی برای رد سایر دلایل بیماری ضرورت داشته باشد.
فولیکولیت چگونه درمان می‌شود؟
درمان فولیکولیت به نوع و علت ایجاد آن بستگی دارد. موارد خفیف به درمان‌های خانگی پاسخ می‌دهند. در حالی که موارد شدید و متوسط نیاز به مداخلات درمانی بیشتری دارند.
درمان‌های فعلی دردسترس شامل موارد زیر است:
داروها
براساس علت فولیکولیت داروهای مختلفی دردسترس هستند. داروهای ضدقارچ و یا آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است تجویز شوند. علاوه بر این داروهای ضدالتهاب هم ممکن است توصیه شوند.
انواع داروهای تجویزی:
- کرم‌های آنتی‌بیوتیک موضعی
- آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی
- کرم‌های ضدقارچ موضعی
- شامپوهای ضدقارچ
- ضدقارچ‌های خوراکی
- کرم‌های استروئیدی
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی
نور درمانی
برخی مطالعات نشان داده است که نوردرمانی یا فوتوتراپی دینامیک به درمان فولیکولیت‌های عمقی کمک می‌کند. نوردرمانی گاهی در درمان آکنه هم موثر است. نوردرمانی و ترکیبات شیمیایی به کشتن ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها منجر می‌شوند.
تخلیه
گاهی اوقات پزشک با ایجاد برشی در محل زخم، چرک را از آن تخلیه می‌کند. این کار به درمان سریع‌تر فولیکولیت کمک می‌کند.
لیزر درمانی
انجام لیزر در مواردی می‌تواند به کاهش عفونت و بهبود فولیکولیت کمک کند. لیزر فولیکول مو را از بین می‌برد. بنابراین دیگر نمی‌تواند دچار التهاب یا عفونت شود. با این حال جلسات درمانی متعددی برای رسیدن به نتیجه مطلوب لازم است.
درمان‌های خانگی
درمان‌های خانگی متعددی برای کمک به درمان فولیکولیت دردسترس است؛ از جمله:
-
کمپرس گرم
قرار دادن کمپرس گرم بر روی محل فولیکولیت می‌تواند به کاهش خارش و خروج چرک از محل آن کمک کند. برای کمپرس گرم می‌توانید یک حوله را در آب گرم بیندازید. سپس آب اضافی آن را گرفته و به مدت 20 دقیقه بر روی محل فولیکولیت قرار دهید. در صورت لزوم می‌توانید این کار را به دفعات تکرار کنید.
-
داروهای بدون نسخه
کرم‌ها و ژل‌های موضعی متعددی هستند که بدون نیاز به نسخه در دسترس هستند و می‌توانید آن‌ها را تهیه کرده و در درمان فولیکولیت به کار بگیرید.
-
شست‌وشو
شست‌وشوی آرام محل با آب و صابون روزی 2 بار به بهبود فولیکولیت کمک می‌کند. همواره پیش از انجام این کار دست‌هایتان را به دقت بشویید؛ برای خشک کردن محل از دستمال توالت استفاده نکنید زیرا خود می‌تواند باعث تحریک بیشتر محل شود. به جای این کار بهتر است که از یک حوله تمیز استفاده کنید. پس از استفاده همه حوله‌ها را به دقت بشویید تا از گسترش عفونت جلوگیری کنید.
-
حمام
استفاده از یک وان آب گرم می‌تواند به کاهش درد و خارش محل کمک کند. اضافه کردن آرد جوی دوسر یا یک محصول مبتنی بر جوی دوسر می‌تواند به تسریع درمان فولیکولیت کمک کند. زیرا مطالعات نشان داده است که این محصول دارای خواص ضدالتهابی است. پس از استحمام لازم است که پوست را به طور کامل خشک کنید.
-
محافظت از پوست
سعی کنید تا حد امکان از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کنید. قرار گرفتن پوست در برابر مواد شیمیایی و محصولات مراقبت از پوست را محدود کنید. شیو کردن پوست را به حداقل برسانید و درصورت شیو کردن از وسایل روان‌کننده استفاده کنید. تیغ را تمیز نگه دارید.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصص پوست، مو و زیبایی ما مشاوره بگیرید.