احیای قلبی- ریوی یا CPR یکی از کمکهای اولیه ضروری است که لازم است همه افراد آن را بلد باشند؛ دانستن اصول صحیح احیای قلبی- ریوی و انجام آن در موارد ضروری میتواند نقشی اساسی در کاهش مرگ و میر افراد داشته باشد.
در این مقاله از سایت نوبت دهی پزشکی طبینجا قصد داریم شما را با اصول صحیح احیای قلبی- ریوی آشنا کنیم.
اهمیت احیای قلبی- ریوی
احیای قلبی- ریوی یا CPR یک تکنیک نجاتدهندهی جان است؛ ماساژ قلبی کمک میکند تا جریان خون و اکسیژنرسانی به ارگانها در زمانی که قلب و ریه نمیتوانند به طور طبیعی فعالیت کنند، حفظ شود.
CPR یا احیای قلبی- ریوی میتواند در هر مکانی و توسط هر فرد آموزشدیدهای انجام شود؛ احیای قلبی- ریوی شامل ماساژ قلبی و تنفس است.
انجام صحیح CPR در 6 دقیقه ابتدایی پس از توقف ضربان قلب میتواند نقش بسزایی در نجات جان فرد ایفا کند.
گرچه از اوایل قرن 18ام تکنیکهای تنفسی برای نجات افراد غرقشده انجام میشده، ماساژ قلبی از سال 1960 جایگاه خود را به عنوان یک شیوه موثر برای نجات جان افراد پیدا کرده است.
پس از آن انجمن قلب آمریکا (AHA) برنامه روتین انجام CPR را پیاده کرد.
با این که هیچ جایگزینی برای انجام CPR توسط افراد آموزشدیده وجود ندارد، AHA اخیرا انجام CPR به صورت «فقط با دست» را توصیه کرده است.
طی این روش، تکنیک تنفس حذف شده و تنها بر پایه ماساژ قلبی است؛ اما این روش موثر است و بهتر از آن است که تا رسیدن نیروهای کمکی فقط منتظر بمانید.
چطور CPR یا ماساژ قلبی انجام دهیم؟
در ادامه روش صحیح احیای قلبی ریوی را مرحله به مرحله توضیح میدهیم؛ دقت کنید شیوه صحیح CPR به دلیل همهگیری جهانی ویروس کرونا کووید- 19 تغییراتی داشته است و انجام تنفس دهان به دهان تا حد امکان از گایدلاینهای اخیر حذف شده است.
قدم اول: فرد را تکان دهید و برای دریافت کمک فریاد بزنید. (shake and shout)
قدم دوم: با 115 تماس بگیرید.
قدم سوم: صورتتان را نزدیک فرد نکنید؛ اگر احتمال میدهید که ریسک انتقال عفونت وجود دارد، از یک تکه پارچه یا حوله استفاده کنید و دهان و بینی او را با آن بپوشانید.
قدم چهارم: فقط ماساژ قلبی بدهید؛ از تنفس دهانی خودداری کنید.
قدم پنجم: ماساژ قلبی را تا زمان رسیدن آمبولانس ادامه دهید.
قدم ششم: پس از آن که آمبولانس رسید، دستهایتان را با آب و صابون بشویید و یا از ضدعفونیکنندههای با پایه الکل استفاده کنید.
مراحل انجام ماساژ قلبی
مرحله اول: فرد را تکان دهید و برای کمک فریاد بزنید
وقتی فردی دچار ایست قلبی میشود، نفس نمیکشد و یا به طور طبیعی نفس نمیکشد. همچنین فرد هوشیار نیست.
اگر متوجه شدید که فردی هوشیار نیست، قبل از هر چیز محیط را از نظر وجود هر نوع خطری ارزیابی کنید.
پاسخدهی فرد را ارزیابی کنید؛ شانههایش را به آرامی تکان دهید و بلند بپرسید:« حالتون خوبه؟»
بلند برای کمک فریاد بزنید. اگر کسی در نزدیکی شماست، از او بخواهید در کنارتان بماند؛ چون ممکن است در ادامه به کمکش احتیاج پیدا کنید. اگر کسی نزدیکتان نیست، بلند برای کمک فریاد بزنید اما فرد را تنها نگذارید.
مطالعه بیشتر: اقدامات اولیه در زمان ایست قلبی
مرحله دوم: با 115 تماس بگیرید.
اگر فرد نفس نمیکشد و یا تنفس طبیعی ندارد از فردی بخواهید تا:
• با 115 تماس بگیرد
• دنبال دفیبریلاتور عمومی بگردد
اگر کسی کنارتان نیست، پیش از آغاز ماساژ قلبی، خودتان با 115 تماس بگیرید.
مرحله سوم: دهان و بینی را با لباس بپوشانید
• اگر احتمال میدهید که درمعرض انتقال عفونت هستید، دهان و بینی را با تکهای لباس بپوشانید. صورتتان را نزدیک فرد نکنید.
• اگر متوجه شدید که فرد تنفس طبیعی دارد او را در پوزیشن ریکاوری قرار دهید.
مرحله چهارم: ماساژ قلبی انجام دهید
در همهگیری جهانی ویروس کرونا، از انجام تنفس دهانی خودداری کنید.
• در کنار فرد زانو بزنید.
• پاشنه یک دست را در مرکز قفسه سینه فرد قرار دهید؛ دست دیگر را بر روی آن دست قرار دهید و انگشتهایتان را درهم قفل کنید، به گونهای که در تماس با دندهها نباشند.
• با بازوهای مستقیم از پاشنه دستهایتان استفاده کنید تا استخوانهای قفسه سینه را محکم به پایین فشار دهید؛ این کار را به گونهای انجام دهید که هر بار قفسه سینه 5- 6 سانت به پایین فشرده شود و دوباره برگردد.
• این کار را با سرعت 100 تا 120 ماساژ قلبی در دقیقه انجام دهید؛ حدودا هر یک ثانیه دو ماساژ.
مرحله پنجم: این کار را ادامه دهید
• این کار را تا زمان رسیدن نیروهای امدادی و یا علائمی از هوشیاری فرد ادامه دهید؛ علائمی از قبیل سرفه، باز کردن چشمها، صحبت کردن و یا تنفس طبیعی.
• اگر احساس خستگی کردید و کسی در نزدیکیتان بود، از او بخواهید تا به شما کمک کند.
چه زمانی از احیای قلبی ریوی استفاده کنیم و چه زمانی استفاده نکنیم؟
در بالغین زمانی از ماساژ قلبی استفاده کنید که کلا نفس نمیکشند؛ در نوزادان و کودکان زمانی از احیای قلبی- ریوی استفاده کنید که به طور طبیعی نفس نمیکشند.
چه در بالغین و چه درکودکان، هر زمان که به صحبت یا تکان شما واکنشی نشان ندادند، از CPR استفاده کنید.
اگر فردی دچار ایست قلبی و تنفسی شود، انجام صحیح ماساژ قلبی کمک میکند تا خون غنی از اکسیژن به مغز برسد.
این مسئله از آن جهت مهم است که قطع اکسیژن رسانی میتواند باعث آسیب مغزی دائمی و یا مرگ سریع در کمتر از 8 دقیقه شود.
درصورتی که تنفس فرد به دنبال هر یک از موارد زیر متوقف شود، ممکن است نیاز به CPR پیدا کند:
• ایست قلبی یا حمله قلبی
• خفگی
• تصادف جادهای
• غرقشدگی
• مسمومیت
• اوردوز با الکل و یا هر دارویی
• استنشاق دود
• برق گرفتگی
• مشکوک به سندروم مرگ ناگهانی نوزادان
پیش از آغاز CPR لازم است ارزیابی کنید که فرد چقدر به تحریکهای زبانی یا فیزیکی شما واکنش نشان میدهد.
استفاده از دستگاه دفیبریلاتور
AED یا دستگاه دفیبریلاتور در برخی اماکن عمومی از قبیل فرودگاهها وجود دارد؛ این دستگاهها میتوانند ریتم غیرطبیعی قلب را شناسایی کنند و در صورت لزوم به قلب شوک الکتریکی بدهند.
حمله ناگهانی قلبی اغلب به دلیل ریتم سریع و نامنظم قلب که از حفرههای پایینی قلب یا بطنها آغاز میشود، ایجاد میشود.
به این حالت فیبریلاسیون بطنی میگویند. AED میتواند به بازگشت ریتم طبیعی قلب و یا حتی احیای شخصی که قلبش از کار افتاده کمک کند.
با آموزش صحیح، کار با دستگاه AED آسان است و در صورت همراهی با ماساژ قلبی میتواند نقش بسزایی در نجات فرد ایفا کند.
جمع بندی
CPR یا احیای قلبی ریوی تکنیکی است که میتواند در بسیاری از مواقع نجاتدهندهی جان فرد باشد؛ به خصوص در صورت بروز حمله قلبی و یا آسیب متعاقب تصادف.
مراحل انجام CPR مهم است و به توجه به شیوع جهانی ویروس کرونا نسبت به گذشته تغییرات مهمی داشته است.
در بالغین تنها زمانی از CPR استفاده کنید که نفس نمیکشند و چک کنید که به تحریکهای فیزیکی و زبانی شما پاسخ میدهند و یا خیر.
شما میتوانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصصین طب اورژانس ما نوبت بگیرید.