
عوارض فشار خون پایین
به فشار خون پایین در اصطلاح پزشکی « هایپوتنشن» گفته میشود. با هر ضربان قلب، جریان خون به درون عروق بدن هل داده میشود. به نیرویی که از طرف جریان خون به دیواره عروق وارد میشود، فشار خون گفته میشود. در متن پیش رو قصد داریم دلایل بروز فشار خون پاین، عوارض و درمان آن را توضیح دهیم.
در این مقاله میخوانید:
- فشار خون چگونه محاسبه میشود؟
- علت بروز فشار خون پایین چیست؟
- ریسک فاکتورهای بروز فشار خون پایین
- عوارض افت فشار خون
- علائم فشار خون پایین
- تشخیص فشار خون پایین
- درمان فشار خون پایین
فشار خون چگونه محاسبه میشود؟
در برخی افراد ممکن است فشار خون پایین نرمال تلقی شود. اما در برخی افراد ممکن است فشار خون پایین باعث خستگی و سرگیجه شده و علامتی از یک مشکل زمینهای باشد که نیاز به درمان دارد.
فشار خون هم در زمان ضربان قلب و هم در فواصل بین آن محاسبه میشود. فشار خونی که در اثر پمپاژ خون از قلب محاسبه میشود با نام فشار خون سیستولی شناخته میشود و فشار خونی که در زمان استراحت محاسبه میشود با نام فشار خون دیاستولی شناخته میشود.
در فاز سیستول خون به بدن میرسد و در فاز دیاستول خون از طریق عروق کرونری به بافت قلب تغذیهرسانی میکند. فشار خون با نوشتن عدد سیستول در بالا و عدد دیاستول درپایین محاسبه میشود.
علت بروز فشار خون پایین چیست؟
هر کسی ممکن است در زمانی فشار خونش افت بکند و دوباره بالا برود. در اغلب موارد این مسئله باعث ایجاد علائم قابل توجهی نمیشود. اما برخی شرایط هستند که میتوانند باعث ایجاد فشار خون پایین طولکشیده شوند که درصورتی که درمان نشود میتواند خطرناک باشد.
شرایطی از قبیل:
- بارداری، به این دلیل که نیازهای تغذیهای جنین از مادر تامین میشود
- از دست دادن مقدار زیادی خون به دنبال جراحت
- گردش خون ضعیف به دلیل حمله قلبی یا مشکلات دریچهای قلبی
- ضعف یا بروز شوک قلبی
- شوک آنافیلاکسی( نوعی واکنش شدید آلرژیک)
- عفونت خون
- بیماریهای غدد از قبیل دیابت، بیماری تیروئید و اختلالات آدرنال (فوق کلیه)
برخی داروها هم میتوانند باعث فشار خون پایین شوند؛ نیتروگلیسیرین و بتابلاکرها داروهایی هستند که برای درمان بیماریهای قلبی استفاده میشوند و ممکن است باعث ایجاد فشار خون پایین شوند. ضدافسردگیهای سه حلقهای، دیورتیکها( داروهای ادرارآور) و داروهایی که برای درمان اختلالات نعوظ استفاده میشوند هم از داروهایی هستند که ممکن است باعث بروز فشار خون پایین شوند.
ریسک فاکتورهای بروز فشار خون پایین
با این که فشار خون پایین ممکن است در هر سنی رخ دهد اما برخی افراد بسته به سن یا موقعیت بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند؛
سن
افت فشار خون به دنبال ایستادن و یا غذا خوردن میتواند به طور اولیه در سنین بالا رخ دهد.
داروها
افرادی که داروهای ضدفشار خون از قبیل آلفابلاکرها را مصرف میکنند در معرض ابتلا به افت فشار خون هستند.
برخی بیماریهای خاص
برخی بیماریها از قبیل دیابت، بیماریهای قلبی و پارکینسون شما را درمعرض ابتلا به افت فشار خون قرار میدهند.
عوارض افت فشار خون
حتی کاهش فشار خون متوسط هم میتواند باعث ایجاد عوارضی از قبیل سرگیجه، ضعف، غش و آسیب ناشی از افتادن به زمین شود.
علاوه بر این کاهش شدید فشار خون سبب میشود که بدن نتواند اکسیژن کافی به اندامهای حیاتی از قبیل قلب و مغز برساند.
علائم فشار خون پایین
اغلب افراد زمانی علائمشان بروز پیدا میکند که فشار خون به زیر 60/90 کاهش پیدا کند. علائم فشار خون پایین شامل موارد زیر است:
- خستگی
- سبکی سر
- سرگیجه
- حالت تهوع
- از دست دادن آگاهی
- افسردگی
- اختلال بینایی
شدت علائم در افراد مختلف فرق میکند. برخی ممکن است تنها کمی احساس ناراحتی کنند اما برخی دیگر دچار علائم شدید شوند.
تشخیص فشار خون پایین
هدف از تشخیص فشار خون پایین این است که علت بروز آن پیدا شود. علاوه بر پرسیدن شرح حال و انجام معاینه فیزیکی پزشک ممکن است هر یک از موارد زیر را برای شما درخواست کند:
آزمایش خون
درصورت ابتلا به بیماری زمینهای از قبیل کمخونی یا دیابت از این راه مشخص میشود.
نوار قلب
به این وسیله امواج الکتریکی قلب از روی پوست ثبت میشوند. پزشک میتواند با کمک نوار قلب بسیاری از بیماریهای قلبی و ریوی را به صورت اولیه تشخیص دهد.
تست تیلت
از این تست برای تشخیص فشار خون پایین ارتواستاتیک استفاده میشود. در این حالت تنها زمانی که میایستید فشار خون دچار افت ناگهانی میشود.
درمان فشار خون پایین
درمان شما بستگی به علت زمینهای دارد. درمان ممکن است شامل داروهایی باشد که برای درمان بیماریهای قلبی، دیابت و یا عفونت تجویز میشوند. درصورتی که به دنبال اسهال و استفراغ دچار فشار خون پایین شده اید، آب زیادی بنوشید تا از دهیدراتاسیون یا کمآبی پیشگیری کنید. انجام کارهای زیر در هر سن و موقعیتی برای پیشگیری از بروز افت فشار خون توصیه میشود:
نمک بیشتر مصرف کنید
اغلب پزشکان توصیه میکنند که مصرف نمک را کم کنید. اما در افرادی که مبتلا به فشار خون پایین هستند، افزایش نمک وعده غذایی میتواند کمککننده باشد. اما از آن جایی که سدیم بیش از حد به ویژه در سنین بالا میتواند احتمال نارسایی قلبی را بالا ببرد، لازم است پیش از افزایش نمک رژیم غذایی با پزشک در این باره مشورت کنید.
آب بنوشید
آب حجم خون در گردش را بیشتر میکند و از بروز دهیدراتاسیون یا کمآبی جلوگیری میکند. این هر دو از بروز عوارض فشار خون پایین یا هایپوتنشن پیشگیری میکنند.
جوراب واریس بپوشید
جورابهای واریس اغلب برای درمان عروق واریسی پا و درد و ادم محل استفده میشوند. این جورابها میتوانند از تجمع مایع در پاها پیشگیری کنند.
داروها
داروهای بسیار زیادی هستند که میتوانند برای درمان افت فشار خون در زمان ایستادن( فشار خون ارتواستاتیک) استفاده شوند. برای مثال فلودروکورتیزون دارویی است که برای این نوع فشار خون مورد مصرف قرار میگیرد.
در صورتی که دراثر ایستادن طولانی مدت دچار کاهش فشار خون میشوید، حتما پس از مدتی بنشینید. همچنین تلاش کنید سطح اضطرابتان را کاهش دهید تا از بروزعوارض فشار خون پایین و آسیب روحی و احساسی پیشگیری کنید.
نکته پایانی
اغلب افراد میتوانند با شناخت علائم فشار خون پایین را مدیریت کنند و از بروز آن پیشگیری کنند. محرکهای فشار خون پایین را بشناسید و سعی کنید از آنها اجتناب کنید. درصورتی که پزشک برایتان داروی خاصی تجویز کرده است، آن را به دقت مصرف کنید تا از بروز عوارض شدید ناشی از فشار خون پایین پیشگیری کنید.
و فراموش نکنید که اگر نگران فشار خون و یا علائمتان هستید، لازم است که پزشک خود را در جریان قرار دهید.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا از متخصص داخلی ما مشاوره بگیرید.