الکل یک نوشیدنی اعتیاد آور و روان‌گردان است و عوارض جسمی مصرف الکل از اولین جرعه ی آن آغاز می‌شود. مصرف بیش از حد الکل یگ معضل جهانی است. این ماده تقریبا به تمام ارگانهای بدن انسان آسیب می‌زند.
عوارض کوتاه‌مدت مصرف الکل
فردی که الکل مصرف می‌کند ابتدا ممکن است دچار احساس سرخوشی شود، هیجاناتش را بهتر بیان کند و احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد. ممکن است فرد به رفتارهای خطرناکی مثل رانندگی در حالت مستی دست بزند. اما این اثرات بعد از چند ساعت از بین می‌روند. درصورت زیاده‌روی در خوردن مشروبات، ممکن است علائمی مثل عدم تعادل، اختلال حواس، تکل بریده بریده و پرخاشگری ایجاد شود. تهوع، سرگیجه، افت سرعت واکنش از دیگر عوارض جسمی مصرف الکل است. افت هوشیاری نشان می‌دهد فرد شدیداٌ در مصرف زیاده‌روی کرده و باید به سرعت به بیمارستان منتقل شود.
علائم خماری الکل
معمولا بعد از یک شب زیاده‌روی در مصرف الکل، صبح فرد با علائم خماری مواجه می‌شود. این علائم می‌تواند شامل سردرد، بدن درد، سرگیجه، بی‌حالی، اضطراب و بیقراری، لرزش و عدم تعادل باشد.
اثرات مصرف طولانی‌مدت
• عوارض الکل بر کبد: کبد محل اولیه سوخت و ساز الکل کبد است بنابراین بیشترین آسیب بافتی را از مصرف الکل می‌بیند. مصرف طولانی‌مدت و زیاد الکل باعث ایجاد طیف وسیعی از ضایعات کبدی می‌شود. ابتدا کبد چرب پدید می‌آید که پاسخ اولیه ی کبد به نوشیدن مفرط است و با تجمع چربی در سلولهای کبد مشخص می شود. این وضعیت می‌تواند به فیبروز کبد و سپس سیروز منجر شود. سیروز کبد به معنی ایجاد اسکارو تغییرات عروقی است و درنهایت به نارسایی کبد منجر می‌شود.
• الکل و پانکراس: یکی از عل التهاب بافت پانکراس، مصرف الکل است. این مشکل اغلب در بیمارانی که نوشیدن قابل توجه الکل برای مثال به مدت 5-4 سال داشته باشند، رخ می‌دهد و ندرتاٌ با نوشیدن تفننی اتفاق می‌افتد.
مصرف طولانی‌مدت الکل اصلی‌ترین علت پانکراتیت مزمن است، نوعی از پانکراتیت که خطر ایجاد سرطان پانکراس را تا 20 برابر افزایش می‌دهد.
• تأثیر الکل بر قند خون: از عوارض جسمی مصرف الکل می‌تواند اثر آن بر تنظیم قند خون از طریق هورمون‌های پانکراس باشد.پانکراس به صورت طبیعی انسولین را ترشح می‌کند تا میزان قند خون را تنظیم کند. درصورت آسیب این ارگان ممکن است فرد دچار افزایش یا افت قند خون شود.
• سیستم عصبی مرکزی: از علائم ظاهری خوردن مشروب تأثیر آن بر روی سیستم عصبی مرکزی است. همانطور که گفته شد تکلم بریده بریده، عدم تعادل و مشکل در راه رفتن یا گزگز دست و پاها علائمی است که نشان می‌دهد فرد در مصرف الکل زیاده‌روی کرده است.
افراد الکلی در فواصل مصرف الکل دچار لرزش دست و تعریق می‌شوند که این علائم با مصرف مجدد الکل برطرف می‌شوند. این موضوع، نشانه ای از اعتیاد به الکل است.
مصرف بیش از حد و طولانی‌مدت الکل باعث آسیب به مغز و ایجاد بیماری به نام «سندرم ورنیکه-کورساکوف» می‌شود. مصرف زیاد الکل باعث مشکل در جذب ویتامین ب1 (تیامین) می‌شود. ویتامینی که به عنوان ماده ای ضروری برای مسیرهای داخلی متابولیسم مغز ضروری است و نبود آن منجر به عدم تعادل سوخت و ساز مغز و درنهایت مرگ بعضی سلولهای مغزی می‌شود
علائم این بیماری شامل افت هوشیاری، فلج عضلات چشم و عدم تعادل است.
• سیستم گوارشی: عوارض جسمی مصرف الکل در دستگاه گوارش شامل افزایش ترشح اسید معده، سوزش سردل، آسیب بافت لوله گوارشی، مشکل در هضم غذا، و عدم جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی و درنهایت سوءتغذیه است. علائم نفخ، احساس پری، اسهال یا درد هنگام دفع، زخم معده یا بواسیر ممکن است رخ دهد.
• انواع سرطان: از عوارض جسمی مصرف الکل می‌توان به افزایش خطر انواع سرطان لوله گوارش اشاره کرد. خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری، روده بزرگ یا کبد با نوشیدن افزایش می‌یابد و این خطر درصورتی که فرد مصرف همزمان تنباکو داشته باشد، بسیار بیشتر است.
• گردش خون: مصرف سنگین مشروبات الکلی سلامت قلب و عروق را به خطر می‌اندازد. زنانی که مشروب می‌نوشند، بیشتر از مردانی که می‌نوشند، در معرض بیماری قلبی قرار دارند. این بیماری‌ها شامل فشار خون بالا، آریتمی قلبی، نارسایی قلبی، سکته، و حمله قلبی است.
مشکل در جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند منجر به کم خونی فقر آهن یا سایر علل کم خونی (آنمی) منجر شود.
• عوارض الکل برای پوست: مصرف سنگین الکل (بیش از 8 بار در هفته) باعث افزایش خطوط صورت، پف زیر چشم، خطوط اطراف دهان، لاغر شدن صورت و به طور کلی افزایش سرعت پیری پوست می‌شود. همچنین ارتباط مصرف مشروبات الکلی با بیماری پسوریازیس، اگزمای دیسکوئید و پلاگر در مطالعات مختلف دیده شده است.
• سلامت جنسی و باروری
عوارض مصرف الکل برای درمان
اختلال نعوظ و کاهش میل جنسی از عوارض خوردن مشروب در مردان است.
عوارض مصرف الکل برای زنان
ایجاد اختلال در قاعدگی از عوارض مشروب برای زنان است که می‌تواند به نازایی منجر شود. همچنین مصرف زیاد الکل در زمان بارداری باعث زایمان زودرس، سقط یا مرده‌زایی می‌شود. مصرف الکل در بارداری همچنین می‌تواند باعث سندرم جنسن الکلی شود که در هوش، و تکامل ذهنی و جسمی کودک اثر می‌گذارد.
سیستم ایمنی: تضعیف سیستم ایمنی از دیگر عوارض جسمی مصرف الکل است. عفونت ریه (پنومونی) یا سل ریوی (توبرکلوزیس) در افراد الکلی بیشتر رخ می‌دهد.
• سیستم عضلانی اسکلتی: سلامت استخوان‌ها و قدرت ترمیم آنها در مصرف طولانی‌مدت مشروبات الکلی کاهش می‌یابد. همچنین ضعف، کرامپ و آتروفی عضلات از عوارض جسمی مصرف الکل است.
منبع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5513682/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470344/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6715121/
https://www.healthline.com/health/alcohol/effects-on-body
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص تغذیه ما نوبت بگیرید.
