آرتروز التهاب یک یا چند مفاصل است. درد، تورم و سفتی مفاصل علائم اصلی آرتروز است. هر مفصل در بدن ممکن است به این بیماری دچار شود، اما بیشتر در زانو شایع است. آرتروز زانو می تواند انجام بسیاری از فعالیتهای روزمره مانند پیاده روی یا بالا رفتن از پله ها را دشوار کند. این عامل اصلی از دست رفتن زمان کاری و ناتوانی حرکتی جدی برای بسیاری از افراد است. در حالی که آرتروز عمدتا یک بیماری در بزرگسالان است ، برخی اشکال آن کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد.
آناتومی آرتروز
زانو بزرگترین و قویترین مفصل بدن است، که از انتهای تحتانی استخوان ران (فمور)، انتهای فوقانی استخوان درشت نی (ساق پا) و پاتلا (زانو کش) تشکیل شده است. انتهای سه استخوان که در تماس هستند غضروف مفصلی پوشانده شده از ماده صاف و لغزنده ای است که هنگام خم و راست کردن زانو، استخوان ها را محافظت کرده و آنها را صاف می کند. دو قطعه غضروف به شکل گوه به نام منیسک به عنوان "تنش گیر" بین فمور و ساق پا عمل می کنند. آنها برای کمک به زیرسازی مفصل و ثابت نگه داشتن آن، سخت و لاستیک مانند هستند. مفصل زانو توسط یک لایه نازک به نام غشای سینوویال احاطه شده است. این غشایی مایعی را آزاد می کند که غضروف را روان و اصطکاک را کاهش می دهد.
آرتروز یا استئوآرتریت
استئوآرتریت شایع ترین شکل آرتروز در زانو است. این نوعی بیماری آرتروز دژنراتیو، "ساییدگی و سابیدگی" است که بیشتر در افراد 50 سال و بالاتر رخ می دهد ، هرچند ممکن است در افراد جوان تر نیز رخ دهد. در آرتروز، غضروف در مفصل زانو به تدریج از بین می رود. با از بین رفتن غشای بیرونی، غضروف فرسوده و زبر شده و فضای محافظ بین استخوان ها کاهش می یابد. این می تواند باعث ساییدگی استخوان بر روی استخوان دیگر گردیده و باعث ایجاد درد در محل تماس استخوانها شود. استئوآرتریت به آرامی پیشرفت کرده و دردی که ایجاد می کند با گذشت زمان بدتر می شود.
علائم آرتروز
ممکن است مفصل زانو که تحت تأثیر آرتروز قرار دارد ، دردناک و ملتهب باشد. به طور کلی ، درد به تدریج با گذشت زمان ایجاد می شود، اگرچه شروع ناگهانی نیز ممکن است. علائم دیگری نیز وجود دارد:
• مفصل ممکن است سفت و متورم شود و خم شدن و صاف کردن زانو را دشوار می کند.
• درد و تورم ممکن است صبح ها یا بعد از نشستن یا استراحت بدتر شود.
• فعالیت شدید ممکن است باعث بروز درد شود.
قطعات ول شده غضروف و بافتهای جدا شده دیگر می توانند در حرکت صاف مفاصل اختلال ایجاد کنند. ممکن است زانو در حین حرکت "قفل" یا "چوب" شود. ممکن است ایجاد صدای ساییدگی ، کلیک ، ضربه محکم و ناگهانی و یا ایجاد صدای سر و صدا کنند. درد ممکن است باعث احساس ضعف یا کشیدگی در زانو شود. بسیاری از مبتلایان به آرتریت، در هوای بارانی با افزایش درد مفاصل مواجه می شوند.
روش های معاینه دکتر
در حین معاینه، اطلاع در مورد علائم درد و سابقه پزشکی در تشخیص بهتر پزشک کمک خواهد کرد، همچنین برای درک بهتر از وضعیت بیمار، معاینه بدن و مفاصل و احتمالاً آزمایشات تشخیصی مانند عکس رادیولوژی و یا آزمایش خون مثمر ثمر خواهد بود.
معاینه بدن
در طول معاینه بدن، پزشک شما به دنبال بررسی موارد زیر است:
• تورم، سوزش یا قرمزی مفصل
• حساسیت به زانو
• دامنه حرکت منفعل (همراه با کمک) و فعال (با اختیار)
• ناپایداری مفصل
• کرپیتوس (حرکتی در داخل مفصل) با حرکت
• هرگونه درد هنگام تحمل وزن توسط زانو
• مشکلات هنگام راه رفتن
• هرگونه علائم آسیب دیدگی در عضلات ، تاندون ها و رباط های اطراف زانو
• درگیری مفاصل دیگر (نشانه ای از آرتریت روماتوئید)
آزمایشات تصویربرداری
عکس های رادیولوژی: این آزمایشات تصویربرداری تصاویر مفصلی از ساختارهای متراکم مانند استخوان ایجاد می کنند. آنها می توانند به تشخیص تفاوت بین انواع آرتریت کمک کنند. عکس های رادیولوژی زانو مفصلی ممکن است باریک بودن فضای مفصل، تغییر در استخوان و تشکیل چرخش استخوان (استئوفیت) را نشان دهد. تست های دیگر، برای تعیین وضعیت استخوان و بافتهای نرم زانو ممکن است اسکن تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا اسکن استخوان می باشند.
تست های آزمایشگاهی
پزشک همچنین ممکن است آزمایش خون را برای تعیین نوع آرتریت توصیه کند. با برخی از انواع آرتروز، از جمله آرتریت روماتوئید، آزمایش خون به تشخیص مناسب کمک می کند.
درمان غیر جراحی
مانند سایر شرایط آرتریت، درمان اولیه آرتروز زانو غیر جراحی است. پزشک ممکن است طیف وسیعی از گزینه های درمانی را توصیه کند.
1- اصلاح سبک زندگی: برخی تغییرات در زندگی روزمره شما می تواند از مفصل زانو محافظت کرده و پیشرفت آرتریت را کند نماید.
2- به حداقل رساندن فعالیتهایی را که شرایط را بدتر می کند ، مانند بالا رفتن از پله ها در بهبود وضعیت مفید است.
3- تغییر عادات از فعالیت هایی با ضربه های زیاد (مانند دویدن یا تنیس) به کاهش فعالیت های ضربه ای (مانند شنا یا دوچرخه سواری) تنش کمتری را به زانو وارد می کند.
4- کاهش وزن می تواند تنش روی مفاصل زانو را کاهش دهد و در نتیجه درد کمتری داشته و عملکرد آن بهتر می شود.
فیزیوتراپی
تمرینات خاص می تواند به افزایش دامنه حرکت و انعطاف پذیری و همچنین تقویت عضلات در پاها کمک کند. پزشک یا یک فیزیوتراپیست می تواند در تهیه یک برنامه ورزشی شخصی که پاسخگوی نیازها و شیوه زندگی بیمار باشد، کمک کند.
دستگاه های کمکی برای درمان آرتروز
استفاده از وسایلی مانند عصا، پوشیدن کفش یا جاذب شوک یا بستن زانو بند یا آستین زانو می تواند کمک کننده باشد. زانو بند در پایداری و عملکرد کمک می کند، و به ویژه اگر آرتریت در یک طرف زانو متمرکز باشد، ممکن است کمک بیشتری کند. دو نوع زانو بند وجود دارد که غالباً برای آرتروز زانو مورد استفاده قرار می گیرد: یک زانوبند "بدون بار" وزن را از قسمت آسیب دیده زانو کم می کند، در حالی که یک بند "پشتیبانی" به حمایت از کل بار زانو کمک می کند.
سایر روشهای درمانی آرتروز
استفاده از گرما یا یخ، استفاده از پمادها یا کرم های تسکین دهنده درد، یا پوشیدن باند الاستیک برای پشتیبانی از زانو ممکن است باعث تسکین درد شود.
داروهای درمان آرتروز
چندین نوع دارو در معالجه آرتریت زانو مفید است. از آنجا که افراد به داروها پاسخ متفاوتی می دهند ، پزشک معالج برای تعیین داروها و دوزهای بی خطر و موثر با بیمار همکاری نزدیکی خواهد داشت. داروهای بدون نسخه و مسکن های غیر کدئین و داروهای ضد التهاب معمولاً اولین انتخاب درمانی برای آرتروز زانو است. استامینوفن یک داروی ضد درد ساده و بدون نسخه است که می تواند در کاهش درد آرتریت موثر باشد. مانند همه داروها، مسکن های بدون نسخه می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند و با سایر داروهایی که مصرف می کنید در تداخل باشد. حتما در مورد عوارض جانبی احتمالی با پزشک خود مشورت کنید. یکی دیگر از انواع تسکین دهنده درد یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی یا NSAID است. NSAID ها، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، هم بدون نسخه و هم با نسخه در دسترس هستند. مهار کننده COX-2 نوع خاصی از NSAID است که ممکن است عوارض جانبی دستگاه گوارش کمتری داشته باشد. نامهای تجاری مشترک مهار کننده های COX-2 شامل Celebrex و Mobic می باشند. یک مهار کننده COX-2 باعث کاهش درد و التهاب می شود تا بتوانید عملکرد بهتری داشته باشید. اگر از داروی مهار کننده COX-2 استفاده می کنید ، نباید از NSAID سنتی (با نسخه یا نسخه بدون نسخه) استفاده کنید. حتماً در صورت سابقه سكته قلبی، سكته مغزی، آنژین، داشتن لخته خونی، فشار خون بالا یا حساسیت به آسپرین ، داروهای سولفا یا سایر NSAID ها ، به پزشك خود بگویید. گلوکوزامین و کندرویتین سولفات، موادی که به طور طبیعی در غضروف مفصل یافت می شوند، می توانند به عنوان مکمل های غذایی مصرف شوند. اگرچه گزارش های بیماران حاکی از این است که این مکمل ها می توانند درد را تسکین دهند، اما هیچ مدرکی مبنی بر تایید استفاده از گلوکوزامین و کندرویتین سولفات برای کاهش یا معکوس کردن روند پیشرفت آرتریت وجود ندارد. علاوه بر این، سازمان غذا و داروی ایالات متحده قبل از فروختن مکمل های غذایی به مصرف کنندگان آنها را آزمایش نمی کند. این ترکیبات ممکن است باعث عوارض جانبی و همچنین اثر متقابل منفی با سایر داروها شوند. همیشه قبل از مصرف مکمل های غذایی با پزشک خود مشورت کنید.
درمان با جراحی آرتروز
اگر درد از آرتروز باعث ناتوانی شود و با درمان غیر جراحی تسکین پیدا نکند ، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. مانند همه جراحی ها، با روش های مختلف زانو خطرات و عوارض احتمالی وجود دارد. پزشک شما در مورد عوارض احتمالی قبل از عمل در این زمینه صحبت خواهد کرد. آرتروسکوپی در طی آرتروسکوپی، پزشکان از برش های کوچک و ابزارهای نازک برای تشخیص و درمان مشکلات مفصلی استفاده می کنند. جراحی آرتروسکوپی اغلب برای درمان آرتریت زانو مورد استفاده قرار نمی گیرد. در مواردی که استئوآرتریت همراه با پارگی مینیسک باشد، ممکن است برای درمان منیسک پاره شده جراحی آرتروسکوپی توصیه شود.
پیوند غضروف.
بافت غضروف سالم و طبیعی ممکن است از قسمت دیگری از زانو یا از ساقه بافت گرفته شود تا سوراخی در غضروف مفصلی ایجاد شود. این روش معمولاً فقط برای بیماران جوانتر که نواحی کمی از آسیب غضروف دارند در نظر گرفته می شود. سینوکتومی لنت مفصل آسیب دیده در ورم مفاصل برای کاهش درد و تورم برداشته می شود. جراحی برش استخوان Osteonomy در جراحی برش زانو یا استخوان درشت نی یا استخوان ران (فمور) بریده می شود و سپس برای تسکین فشار بر روی مفصل زانو تغییر شکل می یابد. در صورت ابتلا به استئوآرتریت در مراحل اولیه که فقط یک طرف مفصل زانو آسیب دیده استئوئومی زانو استفاده می شود. با تغییر وزن خود از قسمت آسیب دیده مفصل ، یک پوکی استخوان می تواند درد را تسکین داده و عملکرد آن را در زانوی مفصلی بهبود بخشد.
تعویض کامل یا جزئی زانو (آرتروپلاستی).
پزشک جراح غضروف و استخوان آسیب دیده را برداشته و سپس سطوح جدید فلزی یا پلاستیکی مفصل را قرار داده تا عملکرد زانوی بیمار بازگردد.
مراحل بهبودی آرتروز
پس از هر نوع عمل جراحی برای آرتریت زانوها، یک دوره بهبودی وجود دارد. زمان ریکاوری و توانبخشی بستگی به نوع عمل جراحی انجام شده دارد. پزشک جراح ممکن است فیزیوتراپی را برای کمک به شما در برقراری مجدد قدرت در زانو و بازیابی دامنه حرکتی توصیه کند. بسته به روش بیمار ممکن است نیاز به پوشیدن یک زانوبند زانو یا استفاده از عصا یا عصا برای مدتی داشته باشد. در بیشتر موارد، جراحی درد را تسکین می دهد و انجام راحت تر فعالیت های روزانه را ممکن می سازد.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص ارتوپدی ما نوبت بگیرید.
