علت بروز آکنه کیستیک
آکنه یا همان جوش، یکی از مشکلات شایع پوستی و یکی از رایج‌ترین علل مراجعه به متخصص پوست و مو است؛ جوش ها انواع مختلفی دارند و می‌توانند با اشکال متفاوتی در افراد مختلف بروز پیدا کنند. در متن پیش رو قصد داریم شما را با دلایل بروز آکنه یا همان جوش کیستیک و درمان آن آشنا کنیم.
در این مقاله می‌خوانید:
- آکنه یا جوش کیستیک چیست؟
- علل بروز آکنه کیستیک
- عوامل خطر مرتبط با بروز آکنه کیستیک
- عوارض جوش کیستیک
- درمان جوش کیستیک
آکنه یا جوش کیستیک چیست؟
آکنه کیستیک به جوش‌های قرمز، دردناک و بزرگ پوستی گفته می‌شود. شکل‌گیری جوش ها معمولا با مسدود کردن منافذ پوستی که اغلب از سلول‌های مرده پوستی تشکیل شده اند، آغاز می‌شود. در این میان باکتری‌ها هم ممکن است به دام بیفتند و باعث قرمزی و تورم محل شوند.
جوش کیستیک زمانی ایجاد می‌شود که باکتری وارد عمق بافت پوست می‌شود و باعث ایجاد محلی پر از چرک می‌شود. محل جوش ممکن است درد بکند یا خارش داشته باشد. درصورتی که جوش بترکد، می‌تواند عفونت را پخش کند و باعث ایجاد جوش‌های بیشتری در محل پوست شود.
جوش‌های کیستیک می‌توانند درمان شوند. منتظر نمایند تا خودشان خوب شوند. آکنه کیستیک ممکن است تا سال‌ها باقی بماند. آکنه کیستیک می‌تواند سطح وسیعی از پوست را تحت تاثیر قرار دهد و درنهایت اسکار ( جای زخم) به جا بگذارد. مشورت با یک متخصص پوست و مو می‌تواند در این زمینه مفید باشد.
علل بروز آکنه کیستیک
پزشکان دقیقا نمی‌دانند که علت بروز آکنه کیستیک چیست. هورمون‌هایی به نام آندروژن‌ها می‌توانند موثر باشند. با افزایش سن و رسیدن به سن بلوغ سطح این هورمون‌ها در بدن افزایش یافته و می‌تواند باعث تحریک بروز این جوش‌ها شود
سایر دلایلی که می‌توانند علت بروز آکنه کیستیک باشند، شامل موارد زیر است:
- سیکل ماهانه زنان
- سندروم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS
- بارداری
- یائسگی
- برخی داروهای خاص
- برخی محصولات پوستی
- تعریق زیاد
- لباس‌های بسیار تنگ
علیرغم چزهایی که ممکن است شنیده باشید، موارد زیر نمی‌توانند علت بروز آکنه کیستیک باشند:
- عدم شست و شوی صورت
- فعالیت جنسی از جمله خودارضایی
- شکلات
- غذاهای تند یا چرب
عوامل خطر مرتبط با بروز آکنه کیستیک
برخی عوامل هستند که احتمال بروز جوش کیستیک را بالا می‌برند. برای مثال در سنین نوجوانی و یا دهه 20 زندگی احتمال بیشتری دارد که به جوش کیستیک مبتلا شوید؛ با این حال جوش کیستیک ممکن است در سنین دیگر هم مثلا در یک کودک 8 ساله و یا در بالغین بعد از 50 سالگی هم بروز پیدا کند. صورت، قفسه سینه، بالای بازوها، شانه‌ها و کمر بیشتر احتمال دارد که دچار آکنه کیستیک شوند.
اگر یکی از والدینتان پیش از این سابقه ابتلا به فرم شدید آکنه کیستیک داشته است، بیشتر احتمال دارد که شما هم در آینده به آکنه کیستیک مبتلا شوید. مردان بیشتر احتمال دارد به آکنه کیستیک شدید مبتلا شوند.
افرادی که پوست چربی دارند، بیشتر احتمال دارد که در آینده دچار آکنه کیستیک شوند.
عوارض جوش کیستیک
جوش های کستیک می‌توانند عوارضی دائمی بر روی پوست شما به جا بگذارند؛ از جمله:
- سوراخ‌های عمیق و ریز
- چاله‌های عمیق‌تر
- تورفتگی‌های بزرگ و ناهموار
درمان جوش کیستیک
به دلیل شدت آکنه کیستیک، درمان‌های رایج دردسترس بدون نسخه اغلب پاسخگو نیستند. این به این معنی است که برای دریافت بهترین درمان لازم است به متخصص پوست و مو مراجعه کنید. براساس نوع درمان، ممکن است تا 8 هفته نتایج درمان را نبینید.
ایزوترتینوئین
ایزوترتینوئین که با نام آکوتان شناخته می‌شود، یک داروی قوی است که درحال حاضر موثرترین شیوه درمان جوش‌های کیستیک است. این ماده از نوعی قوی از ویتامین آ گرفته شده است و بصورت قرص دردسترس است.
اغلب افرادی که از این دارو مصرف می‌کنند، بین 4 تا 6 ماه علائمشان بهبود می‌یابد. این دارو علیرغم تاثیری که در درمان جوش های کیستیک دارد، عوارض شدیدی دارد که لازم است دائما ارزیابی شوند.
چنانچه هریک از موارد زیر را تجربه کردید، با پزشک خود در این باره مشورت کنید:
- تغییرات خلف و خو
- بیماری التهابی گوارشی یا IBD
- سردرد دائمی یا خونریزی از بینی
- سوزش
- التهاب پوست
- خون در ادرار
- درد عضله یا مفاصل
آنتی بیوتیک‌های خوراکی
دررصورتی که جوش های کیستیک بخش زیادی از پوستتان را درگیر کرده باشند، مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی ممکن است ضرورت یابند. این آنتی بیوتیک‌ها با کاهش سطح باکتری‌ها و التهاب ناحیه، به درمان جوش‌های کیستیک کمک می‌کنند. با این حال این داروها تاثیری روی سلول‌های مرده و یا چربی اضافی پوست ندارند؛ فراموش نکنید که نباید این داروها برای مدت طولانی مصرف شوند؛ چون ممکن است باعث مقاومت آنتی بیوتیکی شوند. اگر آنتی بیوتیک‌ها موثر نبوند، پزشک ممکن است توصیه کند از ایزوترتینوئین استفاده کنید.
عوارض احتمالی آنتی بیوتیک ها
عوارض احتمالی آنتی بیوتیک ها شامل موارد زیر است:
- درد شکم
- اسهال
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساسیت به نور خورشید
رتینوئیدهای موضعی
رتینوئیدهای موضعی هم از ویتامین آ گرفته می‌شوند. با این حال به اندازه ایزوترتینوئین قوی نیستند. این مواد با جداکردن فولیکول‌های مو و جلوگیری از بروز آکنه‌های شدید کارشان را انجام می‌دهند.
رتینوئیدها گاها در ترکیب با آنتی بیوتیک‌های موضعی برای اثربخشی بهتر تجویز می‌شوند. رتینوئیدها اغلب بصورت روزانه و به فرم کرم، لوسیون یا ژل تجویز می‌شوند.
با این که رتینوئیدهای بدون نسخه در حال حاضر دردسترس هستند، اما برای جوش‌های کیستیک تنها برخی فرم‌های خاص تجویزی آن موثر است.
رتینوئیدهای موضعی می‌توانند باعث شوند که پوست صورتتان قرمز شود و یا دچار پوسته‌ریزی شود. این عوارض جانبی اغلب موقتی هستند؛ همچنین ممکن است حساسیتتان به نور خورشید بیشتر شود و لازم باشد که از کرم‌های ضدآفتاب استفاده کنید.
اسپیرونولاکتون
اسپیرونولاکتون یکی از دیگر از داروهایی است که ممکن است برای آکنه کیستیک نجویز شود. این دارو از جمله داروهایی است که به دلیل خاصیت ادرارآوری‌اش در درمان ادم و فشار خون بالا تجویز می‌شود. اما به دلیل خواص ضدآندروژنی که دارد، برای درمان جوش‌های پوستی هم در برخی موارد خاص تجویز می‌شود.
از آن جایی که این دارو می‌تواند بر روی جنین ایجاد عارضه کند، درصورتی که باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، باید از مصرف آن خودداری کنید. افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی هم نباید از این دارو استفاده کنند.
بنطر می‌رسد که دوز 50 تا 100 میلی گرم در روز در هفته بهترین تاثیر را دارد. با این حال ممکن است بنا به صلاحدید پزشک دوزهای 200 میلی گرم یا بیشتر هم برایتان تجویز شود.
داروهای پیشگیری از بارداری
داروهای پیشگیری از بارداری یکی دیگر از داروهایی هستند که برای درمان آکنه کیستیک در برخی زنان ممکن است تجویز شود. این شیوه به ویژه می‌تواند برای افرادی مناسب باشد که بروز آکنه در آن‌ها با سیکل ماهیانه‌شان مرتبط است.
داروهای پیشگیری از بارداری حاوی استروژن هستند که به منظم کردن سیکل ماهیانه و کاهش ریسک بروز آکنه کمک می‌کند.
با این حال این داروها برای همه افراد مناسب نیستند؛ اگر باردار هستید، لخته خون دارید یا سیگار می‌کشید این داروها ممکن است برایتان مناسب نباشد.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه طبینجا از متخصص پوست، مو و زیبایی ما مشاوره بگیرید.
