نمونه‌برداری برای سرطان روشی است که با کمک یک سرنگ یا سوزن، مقداری از بافت ناحیه ای از بدن که مشکوک به سرطان است، برداشته شده و برای بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می‌شود. علت نمونه برداری برای سرطان این است که تشخیص اینکه یک بافت سرطانی است یا خیر، تنها با برداشتن قسمتی از بافت و بررسی آن در زیر میکروسکوپ از نظر وجود سلولهای سرطانی ممکن است.
روش های مختلف نمونه برداری برای سرطان
نمونه‌برداری برای سرطان یا بیوپسی به روشهای مختلفی انجام می‌شود.
نمونه‌برداری FNA (آسپیراسیون با سوزن ظریف)
این نمونه‌برداری معمولاً به صورت سرپایی و بدون تزریق ماده خواب‌آور یا بیهوشی به بیمار صورت می‌گیرد. یک سوزن ظریف به زیر پوست فرستاده شده و مقداری از از بافت کیست یا گره ی مورد نظر را بیرون می‌کشد. این نوع بیوپسی معمولاً در موارد زیر به کار گرفته می‌شود:
• نمونه‌برداری از پستان
• غده تیروئید
• گره لنفاوی در گردن، کشاله ران یا زیربغل
نمونه‌برداری برای سرطان پوست
از یک خال یا زخم غیرطبیعی روی پوست فرد می‌تواند به طرق مختلفی نمونه برداشت. گاهی کل خال با کمک برش برداشته می‌شود (بیوپسی اکسیژنال) یا بخشی از آن با کمک یه تیغه (بیوپسی shave) نمونه برداری می‌شود.
نمونه‌برداری از استخوان
از بافت استخوان می‌تواند به روش بیوپسی سوزنی یا بیوپسی باز نمونه برداشت. در بیوپسی سوزنی پزشک برش کوچکی بر روی پوست می‌دهد سپس سوزن ظریفی را از پوست وارد استخوان می‌کند تا نمونه ی کوچکی از بافت بردارد. روش بیوپسی core روشی است که در آن سوزنی بزرگتر به کار گرفته می‌شود تا نمونه ی بیشتری برداشته شود.
پاپ اسمیر
روشی است که برای بررسی سرطان دهانه رحم صورت می‌گیرد. در این روش ابتدا با کمک قرار دادن وسیله‌ای به نام اسپکولوم در واژن، دهانه رحم مشاهده می‌شود و با کشیدن یک وسیله برس‌مانند مقداری از سلولهای دهانه رحم برداشته می‌شود و جهت بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
نمونه‌برداری و آسپیراسیون مغز استخوان
معمولاً برای بررسی سرطان‌های خون صورت می‌گیرد. معمولاً نمونه برداری از استخوان لگن بیمار صورت می‌گیرد، اما گاهی نیز در بچه‌های زیر 12 سال، از استخوان جناغ سینه نمونه گرفته می‌شود. بیمار به پشت خوابانده می‌شود. برشی کوچک روی پوست داده می‌شود و سوزن از راه پوست وارد استخوان لگن شده و نمونه لازم گرفته می‌شود.
اندوسکوپی و کولونوسکوپی
در این روش‌ها که برای بررسی سرطان‌های دستگاه گوارش صورت می‌گیرد، لوله ای باریک که یک دوربین به سر آن متصل است از راه دهان (اندوسکوپی) یا مقعد (کولونوسکوپی) به داخل فرستاده می‌شود. پزشک با کمک این روش می‌تواند بافت دستگاه گوارش را مستقیماً مشاهده کند و از زخم، پولیپ یا توده ی مشکوک نمونه برداری کند. توده‌های مری، معده، ابتدای روده باریک، و روده ی بزرگ با کمک این روش نمونه بردای می‌شوند. روش مشابهی به نام ERCP نیز برای نمونه‌برداری از توده‌های مجاری صفراوی و پانکراس (لوزه المعده) کاربرد دارد.
برونکوسکوپی
این روش که برای تشخیص انواع مشکلات ریه از جمله سرطان کاربرد دارد، با کمک لوله‌ای که سر آن یک دوربین قرار دارد، صورت می‌گیرد. بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد و لوله از راه دهان وارد نای و سپس ریه‌ها می‌شود تا به راحتی بتوان از بافت مشکوک نمونه برداشت.
سیستوسکوپی
روشی برای مشاهده و بررسی بافت مثانه است. در این روش که معمولاً بدون بیهوشی عمومی و با یا بدون داروی خواب‌آور صورت می‌گیرد، یک لوله از طریق مجرای ادراری (میزنای) وارد مثانه شده و مثانه را با مایعی پر می‌کند. پزشک پس از مشاهده دقیق بافت مثانه، می‌تواند از ناحیه مورد نظر نمونه بردارد.
نمونه‌برداری از راه پوست
توده می‌تواند با وارد کردن یک سوزن از راه پوست نمونه‌برداری شود. پزشک مقداری ماده بی حسی موضعی به ناحیه مورد نظر تزریق می‌کند و با کمک هدایت سونوگرافی یا سی تی اسکن نمونه را از بافت برمی‌دارد. این روش برای نمونه‌برداری از بافت‌های مختلفی کاربرد دارد، ازجمله :
• کبد
• کلیه
• ریه
• پروستات
نمونه‌برداری با کمک جراحی
گاهی توده‌ها به صورتی غیر قابل دسترس هستند که با کمک روشهای یاد شده امکان نمونه‌برداری از آنها وجود ندارد. در این نوع حالت فرد به اتاق عمل برده می‌شود و تحت بیهوشی عمومی یا با تزریق داروی خواب‌آور، پوست برش داده می‌شود. سپس کل توده یا بخشی از بافت مشکوک برداشته می‌شود تا از نظر پاتولوژی بررسی شود و سپس پوست بخیه زده می‌شود. اگر قسمتی از توده برداشته شود، به آن بیوپسی انسیژنال (incisional) و اگر کل آن برداشته شود، بیوپسی اکسیژنال (excisional) گفته می‌شود.
جراحی برای نمونه‌برداری از موارد زیر می‌تواند به کار برده شود:
• پستان
• توده ی شکمی
• ریه
• استخوان
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص سرطان ما نوبت بگیرید.
