بیماری‌هایی مانند سینوزیت در پاییز و زمستان با شروع سرمای هوا شایع‌تر می‌شوند. سینوزیت که به معنای عفونت سینوس‌ها است، می‌تواند خود را به شکل یک بیماری کوتاه‌مدت (حاد) یا بیماری ای که چندین سال فرد را درگیر می‌کند (مزمن)، نشان دهد. با شروع فصول سرد، سرماخوردگی و آلرژی به هوای سرد زیاد می‌شود که می‌تواند علائم سینوزیت مزمن را تشدید کند یا با ایجاد سرماخوردگی‌های مکرر احتمال ابتلا به سینوزیت در پاییز و زمستان را زیاد کند.
سینوزیت چیست؟
سینوزیت به انگلیسی Sinusitis عفونت فضای داخلی سینوس‌های جمجمه است که منجر به تجمع چرک و ترشحات در این فضا می‌شود. سینوس‌ها حفره‌هایی توخالی درون استخوان‌های جمجمه هستند که در ناحیه پیشانی، گونه‌ها و اطراف بینی واقع شده اند. سینوس‌ها مداوم ترشحاتی تولید می‌کنند که از خروجی آنها به فضای داخل بینی می‌ریزد و فضای بینی را مرطوب نگه می‌دارد و به تنفس کمک می‌کند. درصورتی که به هر علتی خروج این ترشحات دچار مشکل شود یا میزان ترشحات افزایش یابد، احتمال تجمع میکروبها در حفره ی سینوس و ایجاد عفونت بیشتر می‌شود.
علائم سینوزیت در پاییز
عفونت حاد سینوس خود را با علائم زیر نشان می‌دهد:
– درد گونه‌ها، پیشانی و اطراف بینی که به دندانها نیز منتشر می‌شود و با خم شدن و زور زدن زیاد می‌شود.
– درد می‌تواند به پشت سر، گیجگاه یا بالای سر منتشر شود
– آبریزش و انسداد بینی و کم شدن بویایی
– سرفه
– تب
– ترشح پشت حلق
– قرمزی بینی، گونه و چشمها
در سینوزیت حاد معمولاً عفونت بینی نیز به طور همزمان وجود دارد و به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که کلمه «رینوسینوزیت» به معنای عفونت بینی و سینوس به جای سینوزیت به کار رود.
علائم سینوزیت مزمن
علائم سینوزیت مزمن شامل انسداد و آبریزش بینی، ترشح پشت حلق و سرفه خلط دار طولانی‌مدت است. تب معمولاً وجود ندارد. احساس پری و فشار یا درد روی صورت و سردرد وجود دارد. ممکن است گرفتگی گوش و گلودرد وجود داشته باشد. التهاب مزمن مخاط بینی و سینوس می‌تواند باعث از دست دادن حس بویایی یا کم شدن حس بویایی شود. علائم عمومی مثل ضعف و خستگی زودرس نیز ممکن است وجود داشته باشد. بوی بد دهان و احساس مزه بد در دهان می‌تواند نشانه سینوزیت باشد. سردرد سینوزیت می‌تواند به دندانها هم منتشر شود و ایجاد دندان درد در فک بالا شود.
چه افرادی بیشتر به سینوزیت در پاییز دچار می‌شوند؟
عفونت سینوس بیشتر در افرادی که به هر علتی دچار افزایش ترشحات یا تجمع آن می‌شوند، رخ می‌دهد. از جمله افرادی که:
• دچار مشکلات ساختار سینوس‌ها یا حفره‌های بینی هستند که مانع خروج صحیح ترشحات می‌شود. مثل پولیپ یا توده در سینوس، پولیپ بینی و انحراف تیغه وسط (انحراف سپتوم) بینی.
• دچار آلرژی (رینیت آلرژیک) یا آسم هستند
• مکرراً دچار عفونتهای ویروسی مثل سرماخوردگی می‌شوند
• سیگار می‌کشند
• دارای مشکل در خروج ترشحات هستند مثل بیماری سیستیک فیبروزیس (CF)
• دچار ریفلاکس معده هستند (GERD)
• دچار تغییرات هورمونی هستند (مثل دوران بلوغ، حاملگی و مصرف OCP)
تشخیص سینوزیت
تشخیص سینوزیت توسط پزشک به کمک شرح‌حال و معاینه فیزیکی صورت می‌گیرد. برای تشخیص سینوزیت مزمن سی تی اسکن سر برای مشاهده سینوس‌ها صورت می‌گیرد که تجمع مایع و چرک را در سینوس‌ها نشان می‌دهد یا مشکلات ساختمانی سینوس و حفره ی بینی را نشان می‌دهد.
انواع سینوزیت
عفونت سینوس به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شود. زمانی که علائم سینوزیت بیش از 3 ماه طول بکشد به آن سینوزیت مزمن (طولانی‌مدت) و اگر کمتر از این میزان طول بکشد، سینوزیت حاد نامیده می‌شود. اگر فردی بیش از 3 ماه علائم سینوزیت شامل سردرد در ناحیه پیشانی یا اطراف بینی، خلط پشت حلق، گرفتگی و آبریزش بینی و سرفه را نشان دهد، تشخیص سینوزیت مزمن برای او مطرح می‌شود. فرد دچار سینوزیت در پاییز می‌تواند با یک سرماخوردگی یا آلرژی فصلی دچار تشدید علائم شود. خوردن باد خنک به پیشانی با ایجاد حالت سرماخوردگی یا افزایش ترشحات سینوس، علائم سینوزیت مزمن را تشدید می‌کند.
علل سینوزیت در پاییز
سینوزیت مانند هر بیماری عفونی دیگری می‌تواند بر اثر میکروب‌های مختلفی ایجاد شود. میکروب سینوزیت می‌تواند ویروس، باکتری یا حتی قارچ باشد. هرچند سینوزیت قارچی نادر است و بیشتر انواع سینوزیت ویروسی هستند.
– ویروسها: رینوویروس شایع‌ترین نوع ویروسی ایجاد کننده سینوزیت در پاییز است اما کرونا ویروس، ویروس آنفولانزا و سایر ویروسها نیز می‌توانند عامل آن باشند.
– باکتری‌ها
– قارچ‌ها: سینوزیت قارچی مهاجم یا سینوزیت آلرژیک قارچی دو نوع عفونت قارچی سینوس هستند که خود را با گرفتگی بینی، درد صورت، سردرد، و تب نشان می‌دهند. بیماران مبتلا به سینوزیت قارچی مهاجم بدحال هستند و ممکن است دچار افت هوشیاری یا مشکل بینایی شوند. بیماران مبتلا به سینوزیت آلرژیک قارچی ممکن است تا مدتها تشخیص داده نشوند و علائم آنها کم کم پیشرفت کند. این بیماران به صورت تدریجی دچار گرفتگی و انسداد بینی می‌شوند و ممکن است دچار علائمی مثل تغییر شکل صورت و افتادگی پلک شوند.
سینوزیت و کرونا
ویروس‌های کرونا یکی از علل ایجاد عفونت سینوس هستند و علاوه بر این ابتلا به عفونت کرونا خود می‌تواند تشدید کننده سینوزیت مزمن باشد. افراد مبتلا به سینوزیت مزمن باید بیش از سایرین اصول پیشگیری از ابتلا به کرونا را رعایت کنند.
عوارض سینوزیت
عفونت مزمن سینوس ها در کودکان می‌تواند به عفونت لوزه سوم، عفونت گوش یا عفونت مجرای اشکی و حنجره منجر شود. عوارض وخیم سینوزیت نادر است اما در برخی موارد می‌تواند به عفونت و آبسه حفره چشم، مننژیت، یا ابسه مغز منجر شود.
پیشگیری از ابتلا به سینوزیت در پاییز
اگر سابقه عفونت سینوس دارید، بهتر است برای جلوگیری از ابتلا یا تشدید سینوزیت در پاییز خود را از هوای سرد بپوشانید و اصول زیر را رعایت کنید.
– در هوای سرد با لباس گرم حاضر شوید و با شال جلوی دهان و بینی خود را بگیرید.
– بعد از بیرون آمدن از حمام موها را خشک کنید و یا موهای خود را با یک حوله یا پارچه خشک بپوشانید.
– با موهای خیس نخوابید یا در هوای سرد حاضر نشوید.
– در محیطهای شلوغ یا محیطهای بسته با تراکم جمعیت بالا با ماسک حاضر شوید.
– از تماس نزدیک با افراد دچار علائم عفونت تنفسی مثل سرفه و عطسه خودداری کنید.
درمان سینوزیت
– مجاری بینی را با سرم شستشو یا اسپری آب نمک تمیز کنید.
– از اسپری‌های ضداحتقان برای کم کردن گرفتگی بینی استفاده کنید اما توجه کنید که استفاده از این اسپری‌ها بیش از سه روز، علائم گرفتگی بینی را بدتر می‌کند.
– خوردن سیر و غذاهای حاوی سیر، اثر ضد احتقان دارد و باعث باز شدن مجاری بینی و سینوس می‌شود. برخی افراد ادعا می‌کنند که جویدن ریشه ترب کوهی نیز اثر ضد احتقان دارد و برای کمک به درمان عفونت سینوس مفید است.
– بخورهای گیاهی مثل اکالیپتوس، نعنا و بابونه نیز برای کاهش احتقان در بعضی موارد مفید هستند.
– بیشتر موارد سینوزیت در پاییز و زمستان ویروسی هستند و بدون نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی خودبخود بهبود می‌یابند، اما اگر تب و ترشح چرکی بیش از دو هفته طول بکشد، ممکن است پزشک با انجام معاینه درمان آنتی‌بیوتیکی را ضروری ببیند. درصورت جواب ندادن عفونت سینوس به درمان با دارو، ممکن است درمان تخلیه سینوس با اندوسکوپی (FESS) یا بررسی‌های دیگر ضروری باشد.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص گوش و حلق و بینی ما نوبت بگیرید.
