سلول تخمک اولین سلول جنینی بوده که از ترکیب اسپرم و تخمک به وجود می آید این سلول در داخل آندومتر رحم جایگزین گرفته و تا پایان بارداری آنجا بوده و از طریق ساختاری به نام جفت اکسیژن و مواد غذایی را از مادر دریافت میکند. در فاصله مدت کوتاهی از لقاح ، سلول تخم یک صفحه عصبی را به وجود می آورد که رفته رفته از تکامل آن،قسمت های مختلف سیستم عصبی شامل مغز و نخاع تشکیل می شود.
سیستم عصبی بدن انسان
در بدن انسان سیستم عصبی از دو بخش تشکیل شده است. اولین قسمت، سیستم عصبی مرکزی نام دارد که شامل مغز و نخاع می باشد. سیستم عصبی محیطی نیز شامل رشته های اعصاب نخاعی و اعصاب مغزی می باشد.
۳۱ جفت عصب نخاعی وجود دارد که از فضای بین مهره هاازنخاع خارج شده و به سمت اندام ها می روند. در مقابل ۱۲ جفت عصب مغزی از مغز خارج شده و وظیفه عصب دهی به اندام ها و ارگان های بدن را بر به عهده دارند. در مجموع این اعصاب نخاعی و مغزی سیستم عصبی محیطی را تشکیل می دهند.
عصب واگ
یکی از این اعصاب مغزی عصب واگ بوده که در واقع زوج دهم از دوازده زوج اعصاب مغزی،می باشد. عصب واگ از بصل النخاع که قسمتی در ساقه مغز است، منشا گرفته و سپس پس در ادامه مسیر از جمجمه خارج شده و وارد گردن می شود. عصب واگ در گردن به عضلات حنجره و حلق عصب رسانی کرده و از این طریق نقش مهمی را در دم و بازدم و تکلم ایفا می کند. در ادامه مسیر عصب وارد قفسه سینه شده و به ارگان های حیاتی موجود در قفسه سینه نظیر قلب عصب دهی می کند . ضربان قلب تحت تاثیر عصب واگ کاهش پیدا کرده و از بروز تاکی آریتمی های قلبی جلوگیری می کند. در نهایت عصب واگ به سمت دیافراگم رفته و از آنجا وارد حفره شکم می شود. دیافراگم یکی از عضلات تنفسی بوده و از نظر موقعیت آناتومیکال قفسه سینه را از حفره شکم جدا میکند. این عضله با انقباض خود در طول عمل دم به بزرگتر شدن فضای قفسه سینه کمک کرده و ریه ها را آماده پذیرش هوای دمی می کند و به این ترتیب نقش مهمی را در تنفس فرد ایفا می کند. انقباض این عضله تحت تاثیر عصب واگ اتفاق می افتد.
مکانیسم اصلی سکسکه در افراد ،انقباض ناگهانی عضله دیافراگم می باشد که به دنبال تحریک نابجایی عصب واگ اتفاق می‌افتد.
یکی از وظایف عصب واگ در دستگاه گوارش کمک به هضم غذا می باشد عضلات جدار روده ها از واگ عصب می گیرند و منقبض شده و حرکات روده را ایجادمی کند.
سلول های ترشح کننده اسید معده
سلول های ترشح کننده اسید معده تحت تاثیر عصب واگ تولید اسید خود را افزایش داده و از این طریق به هضم غذا کمک می کند. عده‌ای معتقد هستند عصب واگ راهی ارتباطی بین مغز و دستگاه گوارش بوده که کلیه فعالیت های دستگاه گوارش که به صورت ناخودآگاه انجام می شود ( مانند ترشح اسید معده و حرکت روده ها) مدیریت می کند. در برخی افراد به دنبال تحریک زیاد عصب واگ تولید اسید معده به طور قابل توجهی زیاد می شود و این افراد پس از مدتی دچار التهاب مخاط معده و مری شده و این امر زمینه را برای ایجاد زخم های گوارشی در معده فراهم می کند. در موارد شدید واگوتومی (بریدن شاخه های عصب واگ) می‌تواند به عنوان درمان انجام شود. یکی دیگر از تاثیرات عصب واگ کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری عصبی می باشد. کلیه ها عضو دیگری در شکم بوده که تحت تاثیر عصب واگ قرار دارند .این عصب خونرسانی به کلیه از طریق آوران را افزایش داده و بدین ترتیب میزان خون بیشتری در کلیه ها فیلتر می شود و از این طریق به عملکرد کلیه ها کمک می کند. مثانه یکی دیگر از اعضایی بوده که عصب واگ به تخلیه آن کمک کرده و در مواردی که عصب واگ دچار آسیب شده باشد ، تخلیه مثانه می تواند مختل شود. در کتب قدیمی صفت پریشان و سرگردان به عصب واگ اطلاق داده شده است زیرا این عصب راهی طولانی و پر پیچ و خم از مغز به سمت اندام ها طی کرده و در مسیر شاخه های متعددی از آن منشعب می شوند که هر کدام از این شاخه ها عصب دهی
را بر عهده دارند
تقویت عصب واگ
جهت تقویت عصب واگ انجام حرکات ورزشی به ویژه یوگا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یوگا سبب افزایش سطح آندورفین مغز شده و این انتقال دهنده عصبی به سلامت عصب واگ کمک می کند. مصرف برخی مکمل ها نظیر اسید فولیک و امگا ۳ تاثیر مثبتی بر فعالیت عصب واگ داشته و این افراد معمولاًضربان قلب آرام‌تر و منظم‌تری دارند.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از پزشک متخصص ما نوبت بگیرید.
