واژینیسموس یا انقباض غیرارادی واژن چیست و چگونه درمان می‌شود؟
واژینیسموس به حالتی گفته می‌شود که عضلات ناحیه کف لگن بطور غیرارادی دچار انقباض شوند و باعث ایجاد درد شدید حین دخول شوند؛ واژینیسموس علاوه بر این می‌تواند انجام دخول، استفاده از تامپون و یا معاینات زنان را غیرممکن و دشوار کند.
در متن پیش رو قصد داریم شما را با دلایل بروز واژینیسموس، تشخیص و درمان آن آشنا کنیم.
در این مقاله می‌خوانید:
• واژینیسموس یا انقباض غیرارادی واژن چیست؟
• انواع واژینیسموس
• علائم واژینیسموس
• دلایل بروز واژینیسموس
• تشخیص واژینیسموس
• درمان واژینیسموس
واژینیسموس یا انقباض غیرارادی واژن چیست؟
هنگامی که تلاش می‌شود هر نوع جسم خارجی از قبیل تامپون، آلت تناسلی و یا اسپکولوم وارد واژن شود، این ناحیه به صورت غیرارادی و در اثر انقباض عضلات کف لگن تنگ شده و داخل شدن هر نوع جسم خارجی را با مشکل روبرو می‌کند. این مسئله باعث اسپاسم سراسری عضلات، درد و حتی قطع موقتی تنفس شود. به این حالت درمجموع واژینیسموس اطلاق می‌شود.
مهم‌ترین عضلاتی که در واژینیسموس نقش دارد، عضلات پوبوککسیژئوس هستند؛ این گروه از عضلات در ادرار کردن، دخول، ارگاسم، حرکات روده و زایمان نقش دارند. درطول معاینه هیچ مسئله غیرطبیعی یافت نمی‌شود.
بدون درمان مناسب، این مسئله می‌تواند آزاردهنده و مشکل‌ساز شود؛ با این حال اغلب قابل درمان است.
پزشکان به طور دقیق نمی‌دانند چند درصد از زنان با این مشکل روبه رو هستند؛ اما بطور کلی مشکل شایعی نیست.
انواع واژینیسموس
واژینیسموس انواع مختلفی دارد که می‌تواند زنان را در سنین مختلف درگیر کند:
واژینیسموس اولیه
این نوع واژینیسموس مشکلی است که همواره و در طول زندگی فرد وجود داشته و استفاده از تامپون و یا انجام معاینات زنان را با مشکل روبه رو کرده است.
این مسئله عموما در اولین تجربه زن از مقاربت همراه با دخول خودش را نشان می‌دهد؛ آلت تناسلی وارد واژن نمی‌شود و مرد آن را به صورت برخورد با یک دیوار توصیف می‌کند.
این مسئله می‌تواند باعث درد، اسپاسم سراسری عضلات و قطع موقتی تنفس در زن شود؛ درد به محض توقف دخول متوقف می‌شود.
واژینیسموس ثانویه
این حالت زمانی رخ می‌دهد که زن پیش از این رابطه جنسی طبیعی را تجربه کرده است؛ این مسئله ممکن است در هر سن و هر زمانی از زندگی و در کسی که پیش از آن این حالت را تجربه نکرده است، رخ دهد.
این مسئله عموما متعاقب یک مشکل خاص رخ می‌دهد، از قبیل: زایمان، یائسگی، مشکلات زناشویی، جراحی، ابتلا به نوعی بیماری خاص، عفونت، آسیب به محل.
حتی پس از درمان بیماری زمینه‌ای ممکن است واژینیسموس ادامه پیدا کند.
واژینیسموس گلوبال
واژینیسموس همواره وجود دارد و ورود جسم خارجی آن را تحریک می‌کند.
واژینیسموس موقعیتی
این نوع واژینیسموس تنها در برخی موقعیت‌های خاص رخ می‌دهد؛ برای مثال ممکن است در زمان رابطه جنسی بروز پیدا کند اما حین استفاده از تامپون مشکلی وجود نداشته باشد.
علائم واژینیسموس
علائم واژینیسموس در افراد مختلف فرق می‌کند:
• دخول دردناک که با درد، تنگی و سوزش همراهی داشته باشد
• دخولی که سخت یا غیرممکن باشد
• درد طولانی مدت حین رابطه جنسی بدون هیچ علت شناخته‌شده
• درد در طول معاینه زنان
• درد حین وارد کردن تامپون
• اسپاسم سراسری عضلات و قطع موقتی تنفس حین رابطه جنسی
درد ممکن است خفیف یا شدید باشد و بصورت ناراحتی یا سوزش در محل احساس شود؛ واژینیسموس تاثیری بر روی میل جنسی فرد ندارد، اما از آن جایی که می‌تواند باعث اضطراب و درد شود، ممکن است باعث شود فرد از رابطه جنسی یا مقاربت همراه با دخول پرهیز کند.
دلایل بروز واژینیسموس
واژینیسموس می‌تواند به دلیل استرس‌های فیزیکی و یا احساسی رخ بدهد.
استرس‌های احساسی یا عاطفی
• ترس، مثل درد یا بارداری
• اضطراب برای مثال داشتن احساس گناه
• مشکلات رابطه از قبیل داشتن یک شریک سواستفاده‌گر و یا حس آسیب‌پذیری
• تجربیات آسیب‌زا در گذشته از قبیل تجاوز و یا مورد سواستفاده قرار گرفتن
• تجربیات دوران کودکی از قبیل درمعرض تصاویر جنسی قرار گرفتن
محرک‌های فیزیکی
از جمله محرک‌های فیزیکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• عفونت مجاری ادراری یا عفونت قارچی
• مشکلات سلامتی از قبیل ابتلا به سرطان
• زایمان
• یائسگی
• جراحی لگن
• عوارض جانبی داروها
• عدم استفاده از لوبریکانت یا عدم ترشح آن و خشکی ناحیه
• انجام ندادن پیش‌نوازی
در برخی موارد هم هیچ گونه علت قطعی برای آن یافت نمی‌شود.
مشکلات جنسی مشکلات هر دو نفر در رابطه هستند؛ چه زن و چه مرد. این مشکلات تقصیر هیچ کدام نیستند و نباید باعث شرمساری شوند؛ اغلب مشکلات قابل درمان هستند.
تشخیص واژینیسموس
تشخیص واژینیسموس با شرح صحیح علائم آغاز می‌شود؛ پزشک درباره هر یک از موارد زیر از شما می‌پرسد:
• چه زمانی برای اولین بار متوجه این مسئله شدید؟
• چه زمانی معمولا رخ می‌دهد؟
• چه مواردی بروز آن را تحریک می‌کند؟
علاوه بر این پزشک از تجربیات جنسی شما می‌پرسد؛ ممکن است از شما بپرسد که سابقا مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اید یا خیر.
عموما تشخیص و درمان واژینیسموس نیاز به معاینه لگن دارد. با این حال ممکن است برای زنان مبتلا به واژینیسموس انجام معاینه لگنی ترسناک یا سخت باشد؛ بهتر است درباره این که چه کار می‌توانید بکنید که معاینه تا حدامکان راحت‌تر پیش برود،با پزشک صحبت کنید. اگر بتوانید از آینه استفاده کنید تا ببینید پزشکتان چه کار می‌کند، ممکن است بیشتر احساس راحتی کنید.
پزشک در صورتی که به واژینیسموس شک کند، سعی می‌کند تا حدامکان معاینه را به آرامی انجام دهد.
ممکن است پزشک از شما بخواهد تا دست یا هر وسیله پزشکی را حین معاینه و دخول هدایت کنید؛ شما می‌توانید از پزشکتان بخواهید که هر مرحله از معاینه را به دقت برای شما شرح دهد.
در طول معاینه پزشک به دنبال هر گونه شواهدی از زخم یا عفونت می‌گردد.
با این حال درصورت ابتلا به واژینیسموس عموما هیچ گونه یافته غیرطبیعی در طول معاینه یافت نمی‌شود.
درمان واژینیسموس
در قدم اول لازم است هر گونه علت زمینه‌ای احتمالی رد شود و یا درصورت وجود درمان شود.
درمان‌های موجود مبتنی بر کاهش انقباضات ناحیه، کاهش حس ترس و برطرف کردن هر ترسی هستند که باعث بروز این مشکل می‌شود.
تمرین‌های کنترل عضلات کف لگن
این تمرین‌ها شامل انقباض و استراحت پشت سر هم عضلات کف لگن است که به آن تمرین‌های کگل گفته می‌شود؛ این تمرین‌ها باعث افزایش کنترل بر روی عضلات کف لگن می‌شود.
آموزش
آموزش دقیق آناتومی جنسی و آن چه در طول رابطه جنسی برای فرد رخ می‌دهد، می‌تواند به فرد کمک کند بهتر با درد و پروسه‌ای که بدن با آن روبه رو می‌شود آشنا شود.
تمرین‌های عاطفی
این مسئله می‌تواند به فرد کمک کند که هرگونه مشکل عاطفی که باعث بروز این علامت می‌شود، برطرف شود.
کاهش حساسیت به دخول
زن تشویق می‌شود هر روز ناحیه اطراف واژن را لمس کند بدون این که ایجاد درد کند؛ در مرحله بعد توصیه می‌شود که به دهانه واژن نزدیک شود و لابیاها را از هم باز کند. در مرحله بعد توصیه می‌شود که انگشتش را وارد واژن کند.
در موارد بسیار نادر ممکن است انجام جراحی ضرورت پیدا کند. درصورتی که احتمال می‌دهید مبتلا به واژینیسموس هستید، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
واژینیسموس می‌تواند رابطه را از ابعاد مختلف تحت تاثیر قرار دهد؛ با این حال دریافت درمان مناسب می‌تواند از بروز مشکلات آینده پیشگیری کند.
مهم است به یاد داشته باشید که مسئله‌ای وجود ندارد که بابت آن شرمنده باشید یا خود را سرزنش کنید؛ صحبت کردن درباره مشکل و یا ترستان از دخول با شریکتان می‌تواند کمک‌کننده باشد.
پزشک می‌تواند روش‌های درمانی مختلفی را پیش رو شما بگذارد و شما را در برطرف کردن این مشکل راهنمایی کند. مشورت با یک سکس‌تراپ، استفاده از لوبرکانت و یا برخی پوزیشن‌هایی که دخول در آن‌ها راحت‌تر است، می‌تواند کمک‌کننده باشد.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه طبینجا به صورت آنلاین از متخصصین زنان و زایمان ما نوبت بگیرید.
