اختلالات تیروئید و درمان آن

تیروئید چیست؟

تیروئید یک غده پروانه ای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد و عملکرد آن توسط غده هیپوفیز تنظیم می شود. تیروئید با ترشح هورمون های T4 و T3، متابولیسم و سوخت و ساز بدن را کنترل می کند. این غده برای تولید هورمون های تیروئیدی، به ید نیاز دارد، بنابراین کمبود ید می تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد این غده و بروز اختلالات تیروئید همچون کم کاری تیروئید، پر کاری تیروئید و گواتر شود.

کم کاری تیروئید چیست؟

زمانی که غده تیروئید هورمون کافی جهت تنظیم سوخت و ساز بدن را ترشح نکند، گفته می شود که فرد دچار کم کاری تیروئید است کم کاری تیروئید یکی از اختلالات تیروئید محسوب می شود که باید درمان شود  .

ابتلا به این بیماری باعث کاهش متابولیسم بدن فرد و بروز مشکلاتی همچون ضعف و خستگی، چاقی و افزایش وزن، درشت و خشک شدن موها، خشک و زبر شدن پوست، ریزش مو، حساسیت به سرما، گرفتگی عضلات، بزرگ شدن دست ها و پاها، ورم کردن سر و صورت، یبوست، افسردگی، تحریک پذیری، ضعف حافظه، کاهش میل جنسی و چرخه قاعدگی غیرطبیعی می شود.

این بیماری معمولاً در سنین 40-70 سالگی بروز پیدا کرده و شیوع آن در زنان، 5 برابر مردان است، در واقع، با بالا رفتن سن، احتمال ابتلا به کم کاری تیروئید بیشتر می شود.

درمان کم کاری تیروئید

برای درمان این بیماری، باید کمبود هورمون ها جبران شود، در نتیجه از داروهایی همچون لووتیروکسین یا لووتیروئید استفاده می شود.

میزان مصرف دارو به میزان غلظت هورمون TSH در خون بستگی دارد. از آنجایی که مصرف عصاره تیروئید باعث افزایش موقتی میزان هورمون T3 می شود، و ممکن است باعث بروز پرکاری تیروئید شود، امروزه از آن استفاده ای نمی شود.

علاوه بر درمان دارویی، رعایت رژیم غذایی می تواند به درمان این بیماری کمک کند. به این منظور باید با مدیریت میزان کالری دریافتی، مانع از افزایش وزن شوید. باید توجه داشت که مصرف زیاد ید می تواند باعث بروز کم کاری تیروئید شود، بنابراین باید مصرف ید در حد اعتدال باشد.

مصرف غذاهای غنی از ویتامین، همچون A، E، C، ویتامین های گروه B و آهن، به رفع این اختلال و تولید هورمون های تیروئید کمک می کند. همچنین، مصرف آب کافی به میزان 7 لیوان در روز و عدم مصرف قندهای ساده نیز در درمان این بیماری مؤثر است.

پرکاری تیروئید چیست؟

وقتی میزان ترشح هورمون های تیروئیدی بیشتر از حد نیاز باشد، باعث افزایش سرعت سوخت و ساز بده شده و فرد دچار پرکاری تیروئید می شود این بیماری از شایع ترین اختلالات تیروئید است.

این عارضه یکی از اختلالات شایع اندوکرینی است که باعث عصبی بودن، آرام و قرار نداشتن، تعریق زیاد، حساسیت به گرما و سرما، بی خوابی، خستگی دائمی، تپش قلب، ضربان قلب نامنظم، بالا رفتن فشار خون، دید دوتایی، اسهال و یبوست، خارش پوست، ریزش مو، کاهش وزن، ضعف عضلانی، ورم کردن غده تیروئید و ابتلا به گواتر می شود. میزان شیوع این بیماری در زنان بیشتر از مردان است.

درمان پرکاری تیروئید

برای درمان این بیماری باید از قرص متی مازول به صورت ناشتا یا قبل از خواب استفاده کرد، همچنین مصرف غذاهای حاوی نمک بدون ید، گوشت تازه، میوه ها و سبزیجات تازه، روغن های گیاهی، و به طور کلی، مصرف مواد غذایی کم نمک یا بدون نمک، به درمان این بیماری کمک می کند.

گواتر چیست؟

رشد زیاد و غیرطبیعی غده تیروئید باعث برجسته شدن این غده و ابتلا به بیماری گواتر می شود. بیماران مبتلا به گواتر ممکن است دچار علائم کم کاری یا پرکاری تیروئید باشند، و یا هیچ علامتی نداشته باشند.

در واقع گواتر را می توان به سه نوع تقسیم کرد: گواتر ساده، گواتر کم کار و گواتر پرکار.

• گواتر ساده شایع ترین نوع این بیماری است که بیمار تنها دچار بزرگی غده تیروئید می شود و میزان هورمون های تیروئیدی او در حد طبیعی است.
• گواتر کم کار و پرکار، فرد علاوه بر بزرگی غده تیروئید، علائم کم-کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید را نیز دارد.

به طور کلی، کمبود ید و ابتلا به بیماری هایی همچون گریوز، هاشیموتو، ندول های تروئید، تیروئیدیت و سرطان تیروئید، باعث بروز گواتر می شود

 درمان گواتر

درمان این بیماری، به علت ایجاد آن و علائم بیمار بستگی دارد، وقتی گواتر به دلیل کمبود ید ایجاد شده باشد، استفاده از مکمل های ید و هورمون تیروئید، به درمان بیماری کمک می کند. بنابراین، یکی از راه های پیشگیری از ابتلا به اختلالات غده تیروئید، مصرف متعادل نمک یددار و داشتن رژیم غذایی سالم است.

شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص غدد ما مشاوره بگیرید.