تونسیلیت یا التهاب لوزه
لوزه‌ها دو غده لنفاوی هستند که هر کدام در یک طرف پشت گلو هستند؛ این دو بخشی مهم از مکانیسم دفاعی بدن محسوب شده و در پیشگیری از عفونت نقش دارند. هنگامی که این لوزه‌ها عفونی می‌شوند، به آن تونسیلیت گفته می‌شود. تونسیلیت در هر سنی می‌تواند رخ دهد اما در سنین کودکی و پیش از مدرسه و بعد از آن شایع‌تر است. علائم آن شامل گلودرد، التهاب لوزه‌ها و تب است. در متن پیش رو قصد داریم شما را با التهاب لوزه آشنا کنیم. آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- تونسیلیت چه علائمی دارد؟
- چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
- آیا تونسیلیت مسری است؟
- تونسیلیت یا التهاب لوزه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- تونسیلیت یا التهاب لوزه چگونه درمان می‌شود؟
- درمان‌های خانگی تونسیلیت
- چطور از بروز تونسیلیت پیشگیری کنیم؟
تونسیلیت یک بیماری مسری است و می‌تواند به دلیل ویروس‌ها و باکتری‌های مختلفی از جمله باکتری استرپتوکوک که عامل گلودرد است، ایجاد شود. التهاب لوزه ناشی از استرپتوکوک در صورتیکه درمان نشود، می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. تونسیلیت معمولا به آسانی تشخیص داده شده و علائم طی 7 تا 10 روز برطرف می‌شوند.
تونسیلیت چه علائمی دارد؟
هر یک از موارد زیر می‌توانند علامتی از تونسیلیت باشند:
- گلودرد بسیار شدید
- درد یا سختی حین بلع
- خراشیدگی صدا
- تنفس بد
- تب و لرز
- گوش درد
- درد شکم
- سردرد
- خشکی گردن
- درد و حساسیت فک و گردن ناشی از تورم غدد لنفاوی
- لوزه‌های قرمز و ملتهب
- لوزه‌های با لکه‌های سفید یا زرد
در کودکان کم‌سن ممکن است آبریزش بینی، کم شدن اشتها و نیز تحریک‌پذیری دیده شود.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورت مشاهده هر یک از علائم زیر لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالای 39.5 درجه
- ضعف عضلات
- خشکی گردن
- گلودردی که پس از دو روز بهبود نیابد
در برخی موارد نادر تونسیلیت می‌تواند منجر به بزرگی گلو در حدی شود که عمل تنفس دچار مشکل شود. در این موارد لازم است که به طور اورژانسی به پزشک مراجعه کنید. در حالی که برخی انواع تونسیلیت به طور خودبخودی بهبود می‌یابند، برخی دیگر برای درمان نیاز به مداخله دارند.
آیا تونسیلیت مسری است؟
درصورت ابتلا به تونسیلیت بین 24 تا 48 ساعت قبل از شروع علائم، احتمال انتقال بیماری وجود دارد؛ علاوه بر این تا زمانی که خوب شوید، احتمال انتقال بیمای به فرد دیگر وجود دارد.
درصورت دریافت آنتی‌بیوتیک برای درمان تونسیلیت پس از 24 ساعت بیماری مسری نخواهد بود. درصورتی که فردی مبتلا به تونسیلیت در نزدیکی شما سرفه یا عطسه کند و شما از هوای اطراف او استنشاق کنید، احتمال دارد که به تونسیلیت مبتلا شوید. درصورت لمس اشیا آلوده و پس از آن لمس دهان یا بینی، شما ممکن است به تونسیلیت مبتلا شوید.
بودن در محیط‌های شلوغ و تماس با افراد دیگر احتمال ابتلا به تونسیلیت یا التهاب لوزه را بالا می‌برد. به همین دلیل است که کودکان در سنین مدرسه بیشتر به تونسیلیت دچار می‌شوند. درصورت بروز علائم تونسیلیت بهتر است در خانه بمانید تا از گسترش عفونت در سطح جامعه جلوگیری کنید.
عموما 2 تا 4 روز پس از تماس با فرد آلوده زمان می‌برد تا علائم تونسیلیت در شما هم بروز پیدا کند.
تونسیلیت یا التهاب لوزه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص تونسیلیت اغلب با استفاده از معاینه فیزیکی امکان‌پذیر است. پزشک ممکن است با استفاده از سواب یک نمونه از روی حلق شما بردارد. این نمونه برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
علاوه بر این پزشک ممکن است یک آزمایش خون برای بررسیCBC درخواست کند. این آزمایش به پزشک در تشخیص تونسیلیت و افتراق نوع ویروسی از نوع باکتریایی کمک می‌کند.
تونسیلیت یا التهاب لوزه چگونه درمان می‌شود؟
موارد خفیف تونسیلیت ممکن است نیاز به مداخله درمانی نداشته باشد؛ به ویژه اگر ویروسی از قبیل ویروس سرماخوردگی علت آن باشد. موارد شدید تونسیلیت ممکن است نیاز به آنتی بیوتیک و تونسیلکتومی داشته باشد.
درصورتی که فردی به دنبال تونسیلیت دچار کم‌آبی یا دهیدراتاسیون شود، ممکن است نیاز به تزریق مایع داخل وریدی داشته باشد. مسکن‌ها هم برای کاهش درد گلو می‌توانند موثر باشند.
تونسیلکتومی
تونسیلکتومی جراحی برداشتن لوزه‌ها است. این جراحی عموما برای افرادی توصیه می‌شود که به طور مزمن و یا عودکننده دچار تونسیلیت می‌شود. در مواردی که تونسیلیت ایجاد عارضه کرده باشد و یا علائم بهبود نیافته باشد، تونسیلکتومی می‌تواند یک گزینه درمانی باشد.
درصورتی که 5 تا 7 بار یا بیشتر در سال گذشته به تونسیلیت دچار شده باشید، تونسیلکتومی می‌تواند یک انتخاب مناسب برای شما باشد. جراحی همچنین می‌تواند مشکلاتی را که برای تنفس یا بلعیدن ایجاد شده است، برطرف نماید.
آنتی بیوتیک
در تونسیلیت های باکتریایی پزشک ممکن است برایتان آنتی بیوتیک تجویز نماید. آنتی بیوتیک به برطرف شدن سریع‌تر عفونت کمک می‌کند؛ با این حال می‌تواند احتمال مقاومت آنتی‌بیوتیکی و نیز عوارض جانبی را بالا ببرد. تجویز آنتی بیوتیک بیشتر در افرادی ضرورت دارد که درمعرض عوارض تونسیلیت هستند.
آنتی‌بیوتیکی که به طور رایج برای تونسیلیت تجویز می‌شود، پنی‌سیلین است. با این حال در صورت حساسیت به پنی‌سیلین آنتی‌بیوتیک‌های دیگری هم دردسترس هستند.
فراموش نکنید که لازم است دوره درمان آنتی بیوتیک را کامل کنید؛ حتی اگر همه علائم به طور کامل برطرف شده باشند.
درمان‌های خانگی تونسیلیت
با انجام کارهای زیر می‌توانید به بهبود سریع‌تر علائم تونسیلیت کمک کنید:
- نوشیدن مقدار کافی مایعات
- به اندازه کافی استراحت کردن
- غرغره با آب نمک چند بار در روز
- خوردن بستنی یا غذاهای منجمد
- استفاده از دستگاه بخور برای مرطوب نگهداشتن محیط
- عدم مصرف سیگار
- استفاده از استامینوفن یا ایبوبروفن برای کاهش درد و التهاب
چطور از بروز تونسیلیت پیشگیری کنیم؟
برای پپیشگیری از ابتلا به تونسیلیت لازم است از افراد مبتلا به آن دوری کنید. درصورت ابتلا به تونسیلیت لازم است تا زمان برطرف شدن علائم خود را از سایرین جدا کنید.
مطمئن شوید که خودتان و کودکتان اصول بهداشتی را به دقت رعایت می‌کنید. دست‌هایتان را به طور مرتب بشویید؛ به ویژه پس از تماس با فردی که سرفه یا عطسه می‌کند و یا گلودرد دارد.
نکته پایانی
تورم لوزه‌ها می‌تواند منجر به دشواری تنفس و اختلال خواب شود. تونسیلیتی که درمان نشود، می‌تواند باعث گسترش عفونت به پشت لوزه‌ها و بافت‌های احاطه‌کننده آن شود.
علائم تونسیلیت باکتریایی اغلب پس از چند از شروع آنتی‌بیوتیک بهتر می‌شوند. پس از گذشت 24 ساعت از مصرف آنتی‌بیوتیک تونسیلیت مسری نخواهد بود.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصص عفونی ما مشاوره بگیرید.
