قسمتی از نور خورشید که به زمین میرسد شامل ۴۷% اشعه مرئی، ۵۰% اشعه مادون قرمز و ۳ درصد اشعه ماورای بنفش است. بیشتر واکنش های نوری و بیماری های پوستی ناشی از نور افتاب در اثر اشعه ماورا بنفش UV ایجاد می شود. UVA) 320-400) عامل اصلی تیره و برنزه شدن پوست است که از شیشه عبور نمی کند و باعث برنزه شدن سریع، زودرس و گذرا می شود و قرمزی و سوختگی خفیف و گذرا می تواند ایجاد کند.
اشعه ماورای بنفش UVA
۳۴۰ تا ۴۰۰ نانومتر اریتم و قرمزی کمتر ایجاد می‌کند و خاصیت سرطان زایی بالا و تولید ملانوم دارد.
اشعه ماورای بنفش UVA
۳۲۰ تا ۳۴۰ نانومتر زمانی که خورشید در افق است میتابد که حداکثر شدت خود را دارد. کرم های ضدآفتاب که فقط فیلتر UVB دارند می توانند ریسک سرطان زایی UVA را تشدید کنند به دلیل اینکه در اثر فیلتر UVB قرمزی پوست اخطار دهنده برای بیمار ایجاد نمی شود و شخص دوز بیشتری از UVA را دریافت می کند. حداکثر UVA آفتاب در اول صبح و عصر ساعت ۳ بعد از ظهر است.
اشعه ماورابنفش UVB
۲۹۰ تا ۳۲۰ نانومتر عامل اصلی آفتاب سوختگی و قرمزی و برنزه شدن طولانی مدت است. از شیشه عبور نمی کند و شیشه جلوی آفتاب سوختگی را می گیرد ولی جلوی حساسیت به نور را نمیگیرد. حداکثر UVB هنگام ظهر است. یو وی سی ۲۰۰ تا ۲۹۰ نانومتر در شرایط طبیعی به سطح زمین نمی رسد مگر اینکه لایه اوزون آسیب دیده باشد که خیلی مضر و خطرناک است. عامل موثری در سرطان های پوست است و اکثر صدمات پوستی (حدود ۸۰ درصد) مربوط به این اشعه است.
اثرات مفید نور آفتاب
آفتاب ملایم اثرات مفیدی از نظر روانی دارد و باعث آرامش، تمدد اعصاب، تحریک گردش خون پوستی، کاهش فشار خون، افزایش تولید هموگلوبین و ویتامین d و کاهش استعداد ابتلا به عفونت های مختلف می گردد. خاصیت استریل کننده و ضد میکروب دارد که باعث برنزه شدن پوست میشود. اثر نور آفتاب بر بیماری های پوستی : نور افتاب روی ضایعات پوستی زیر اثر بهبود دهنده دارد :
- پیتریازیس روزه، پاراپسوریازیس، پیتریازیس لیکنوئید، مایکدزیس فونگوئیدز
- بیماریهای زیر ممکن است در برابر آفتاب بهتر یا بدتر شوند: پسوریازیس، آکنه، اگزما و درماتیت آتوپیک
اثرات مضر نور آفتاب و آفتاب: سوختگی، برنزه شدن تاخیری، تیره شدن زودرس پوست و لکه های پیری، کراتوز های آفتابی، سرطانهای پوست از جمله BCC و SCC و ملانوم بدخیم. ۹۰ درصد سرطان های پوست در صورت و دست ها و محل هایی بروز می کنند که در معرض تابش نور خورشید قرار می گیرند.
Polymorphus light eruption
شایع ترین بیماری است که در اثر نور خورشید بروز می‌کند و شایع ترین بیماری پوستی ناشی از تابش اشعه است که به وسیله پزشک دیده میشود. اکثراً در جوانان و در فصل بهار و تابستان بروز می کند و در زن ها شایع تر است. چند ساعت پس از تابش رخ می دهد. گاهی در شروع با سردرد و لرز و تهوع توأم است. گاهی به صورت کهیر و تاول بروز می کند. ضایعات قرمز پاپول وزیکولر خارش دار هستند یا به صورت پلاک های اگزما هستند که در مناطق باز بدن بروز می کند. زمان بروز بین ۲ ساعت تا ۵ روز بعد از تابش است. با اجتناب از آفتاب طی ۲ تا ۷ روز ضایعات خودبخود از بین میروند. برای پیشگیری میتوان از ضدآفتاب قوی استفاده نمود. با بالا رفتن سن در اکثر موارد از شدت آن کاسته می شود.
شایع ترین اثر مضر روی پوست : عکس العمل در حال تشعشع یا بلافاصله بعد از آن است که به صورت قرمزی دو تا سه ساعت و حتی ده تا ۲۴ ساعت بعد از تابش به وجود می آید. واکنش های پوست نسبت به اشعه آفتاب به صورت حاد و مزمن است در ضایعات حاد معمولاً قرمزی خفیف تا شدید، همراه با خارش و لایه لایه شدن پوست رخ می‌دهد که خود به خود بهبود پیدا می‌کند.
اثرات مزمن آفتاب بر روی پوست بصورت بروز چروک های عمیق پوست، گردن کلفت شده با شیارهای لوزی شکل، قرمزی منتشر در افراد با پوست روشن، خونریزی زیر پوستی در اثر ضربه های خفیف ،تلانژکتازی یا نمای عروقی لانه عنکبوتی روی بینی چانه و گوشها ، کک و مک در صورت ، پشت دست ها، بازو جلو سینه و پشت، ماکولا یا لکه های سفید گرد در دست و و بازوها، بروز خال در افراد مستعد در مناطق باز بدن.
نور آفتاب باعث بدتر شدن ضایعات پوستی در بیماری های زیر می شود: لوپوس اریتماتو، پورفیری، روزاسه آلبینیسم ،بیماری داریر، تبخال، پلاگر ویتیلیگو، پیتریازیس آلبا ،آکنه درماتومیوزیت، پمفیگوس، پسوریازیس، درماتیت سبورئیک، اریتم مولتی فورم، درماتیت آتوپیک. حساسیت به نور به دنبال مصرف دارو ها :
به دنبال مصرف موضعی و خوراکی دارو اگر شخص در معرض نور آفتاب قرار گیرد بین چند دقیقه تا چند روز بعد ( معمولا 24 تا 48 ساعت بعد) واکنش پوستی رخ می دهد. فرد اکثراً متوجه رابطه دارو و نور نمی‌شود. ضایعات به صورت خارش ، قرمزی ،دانه های قرمز، تورم، تاول و تیره شدن پوست بروز می‌کند که با قطع دارو یا نور آفتاب واکنش از بین میرود. ممکن است برطرف شدن ضایعات هفته ها طول بکشد که با مصرف مجدد دارو و قرار گرفتن در برابر نور واکنش مجدداً بروز می‌کند. ضایعات در مناطق باز بدن بروز می کند.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص پوست و مو ما نوبت بگیرید.
