یبوست مشکل شایعی است که خیلی از افراد به آن دچار می‌شوند اما برای درمان صحیح آن اقدام نمی‌کنند و شاکی هستند که چرا یبوستم خوب نمی‌شود. در ادامه این مقاله از سایت نوبت دهی پزشکی طبینجا نکات لازم در این زمینه را برای شما آورده ایم.
آیا یبوست دارید؟
قبل از پاسخ به این پرسش که چرا یبوستم خوب نمی‌شود، باید مطمئن شوید که می‌دانید یبوست چیست و اینکه واقعاً به یبوست مبتلا هستید. متخصصان می‌گویند قرار نیست همه ی افراد عادت دفع مدفوع مشابه هم داشته باشند و دفع مدفوع از 3 بار در هفته گرفته تا هفته ای 3 بار طبیعی است. آنچه که مهم است تغییر عادات روده‌ای یا ایجاد عوارض گوارشی ناشی از یبوست است. کم شدن دفعات دفع مدفوع، تغییر شکل مدفوع به صورت قطعه قطعه، مدفوع گلوله گلوله، مدفوع خشک که باعث درد هنگام دفع می‌شود و عدم دفع مدفوع همگی از حالات یبوست است. اما اگر فردی که همیشه روزی یک بار دفع مدفوع داشته است، الآن هفته ای یک بار دفع مدفوع دارد، قطعاً باید برای بررسی علت و درمان یبوست خود اقدام کند. اگر نگرانید که چرا یبوستم خوب نمی‌شود، باید علل زیر را برای عدم بهبود یبوست در نظر داشته باشید:
علل عدم بهبود یبوست
1- علت ابتلا به یبوست را نمی‌دانید
علل یبوست می‌تواند موارد زیر باشد که باید توسط یک پزشک آگاه بررسی علت و درمان یبوست انجام شود:
– تغذیه نادرست
مصرف کم مایعات و غذاهای حاوی فیبر مثل سبزیجات و میوه
– کم تحرکی
مانند یبوست در سفر که به دلیل کم تحرکی هنگامی که در ماشین با هواپیما هستید و یا اینکه به دلیل تغییرات آب و هوایی رخ می‌دهد.
– استرس
فشار روانی و اضطراب می‌تواند باعث فعال شدن بخشی از سیستم عصبی به نام سیستم سمپاتیک شود که باعث کاهش حرکات روده و کاهش دفع مدفوع می‌شود.
– مشکلات عضلات کف لگن
ضعف و عدم هماهنگی عضلات کف لگن که در فرایند دفع نقش دارند.
– مشکلات حرکت روده
مشکلات حرکات روده در کودکان می‌تواند از علل یبوست در کودکان باشد. از جمله بیماری هیرشپرونگ که در آن مشکل در تکامل عصبهای روده باعث می‌شود روده‌ها تحرک نداشته باشند و یبوست شدید ایجاد شود.
– مشکلات مقعد
بیماری‌های مقعد مثل زخم مقعد (شقاق یا فیشر) یا التهاب مقعد باعث ایجاد درد مقعد هنگام دفع می‌شود و ترس از ایجاد درد باعث می‌شود فرد دفع مدفوع را به تعویق بیندازد که خود باعث یبوست بیشتر می‌شود.
– پرولاپس رکتوم
پرولاپس رکتوم وضعیتی است که در آن قسمت انتهایی روده بزرگ که رکتوم نام دارد، به سمت پایین افتادگی پیدا می‌کند و حتی ممکن است از مقعد بیرون بزند. این وضعیت باعث می‌شود راه عبور مدفوع مسدود شود و این یکی از علل یبوست است.
– کم‌کاری تیروئید
– دیابت
– بیماری‌های عصبی مثل پارکینسون، ام اس، سکته مغزی، ضایعات نخاع، سکته مغزی، ضربه به سر.
– بارداری
کند شدن حرکات روده، بی تحرکی و فشار رحم بزرگ بر روده‌ها از علل یبوست در بارداری است.
– سندرم روده تحریک پذیر
نوعی بیماری گوارشی که با درد شکم واسهال و یبوست متناوب همراه است. درد شکم با دفع مدفوع تسکین می‌یابد و با استرس و اضطراب بیشتر می‌شود.
– بیماری‌های بدخیم روده
سرطان روده از جمله سرطان‌های شایع است که می‌تواند با علائم مختلفی از جمله درد شکم، خونریزی از روده، کاهش وزن و یبوست تظاهر یابد. وجود توده در روده می‌تواند راه عبور مواد را مسدود کند و باعث ایجاد یبوست شود.
– داروها
بعضی داروهایی که باعث یبوست می‌شوند، شامل موارد زیر است:
• داروهای ضد افسردگی مثل آمی‌تریپتیلین، نورتریپتیلین
• فلزات مثل بیسموت و آهن
• مسکن‌ها مثل ایبوپروفن و دیکلوفناک
• داروهای ضد فشار خون مثل وراپامیل
• سودوافدرین
2- سبک زندگی خود را تغییر نداده اید
بدون تغییر سبک زندگی و اصلاح عادات خود نمی‌توانید انتظار بهبود مشکل یبوست را داشته باشید. برای دانستن اینکه چرا یبوستم خوب نمی‌شود، باید بدانید که تغذیه، فعالیت بدنی و وضعیت روانی نقش زیادی در ایجاد یبوست دارند.
3- به مشکلات مقعد و کف لگن توجه نکرده اید
چرا یبوستم خوب نمی‌شود؟ شاید چون از مشکلات مقعد و کف لگن که می‌توانند هم علت و هم نتیجه ی یبوست باشند، غافلید. بهتر است از شرم‌زدگی دوری کنید و درصورت وجود درد یا خونریزی مقعد با پزشک خود صحبت کنید. اگر احساس نیاز به دفع مدفوع دارید ولی نمی‌توانید عمل دفع را انجام دهید یا در هنگام دفع، مدفوع شما به سمت بالا حرکت می‌کند، ممکن است به مشکلات کف لگن دچار باشید. مراجعه به متخصص کولورکتال در این حالت می‌تواند به شما کمک کند متوجه شوید که چرا یبوستم خوب نمی‌شود. فیزیوتراپی کف لگن می‌تواند در یبوست ناشی از مشکلات کف لگن به درمان شما کمک کند.
4- بیماری‌های زمینه‌ای را درمان نکرده اید
کم کاری تیروئید و مشکلات حرکات روده باید با داروی مناسب خود درمان شود.
5- داروها را به اشتباه مصرف کرده اید یا خوددرمانی کرده اید
بسیاری از بیماران داروهای ضد یبوست را به صورت غلط مصرف می‌کنند و از این شاکی هستند که چرا یبوستم خوب نمی‌شود. برای مثال مصرف طولانی‌مدت داروهای ملیّن (Laxative) مثل بیزاکودیل باعث وابستگی به این داروها می‌شود و باعث می‌شود روده‌ها حرکات معمول خود را برای دفع مدفوع انجام ندهند. دراین حالت مقدار نیاز به داروی ملین روز به روز افزایش یابد و به عبارتی روده‌ها تنبل شوند.
منابع:
https://emedicine.medscape.com/article/184704-overview#a4
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3418980/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6049816/
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص گوارش ما نوبت بگیرید.
