تست آنتی بادی یا تست سرولوژیک ویروس کرونا چیست؟

تست سرولوژی یا آنتی بادی ویروس کرونا چیست؟

تست سرولوژی به بررسی آنتی بادی‌های موجود در خون اطلاق می‌شود. آنتی بادی‌ها مولکول‌هایی هستند که بدن در پاسخ به عفونت می‌سازد. در صورت ابتلا به ویروس کرونا کووید-19 طی هفته‌های نخست پس از ابتلا،  بدن شروع به ساخت آنتی بادی می‌کند تا به خاموش کردن عفونت کمک کند. تشخیص آنتی بادی‌هایی که بدن علیه ویروس کرونا می‌سازد در خون به معنای این است که فرد سابقه‌ی ابتلا به کرونا داشته است؛ چه بیماری خفیف یا شدید باشد و چه فرد هیچ علامتی از خودش نشان نداده باشد. 

در این مقاله می‌خوانید:

• تست سرولوژی یا آنتی بادی ویروس کرونا چیست؟

• تفاوت تست سرولوژیک یا آنتی بادی با تست مولوکولار PCR ویروس کرونا چیست؟

• آیا مثبت شدن تست سرولوژیک به معنای مقاوم شدن فرد در برابر ابتلای مجدد به ویروس کرونا است؟

• تست سرولوژیک ویروس کرونا چه زمانی انجام می‌شود و چه اهمیتی دارد؟

• مثبت شدن تست سرولوژیک یا آنتی بادی ویروس کرونا به چه معنا است؟

• پاسخ منفی تست سرولوژیک ویروس کرونا چه معنی دارد؟

از اواخر سال 2019، ویروس جدیدی از خانواده‌ی کرونا ویروس به نام « کووید-19» شیوع پیدا کرده است. از زمان شیوع ویروس کرونا، روش‌های تشخیصی مختلفی معرفی شده اند. علیرغم اینکه در بسیاری از موارد تشخیص ویروس به طریق بالینی و برحسب علائم فرد به آسانی میسر می‌شود، تست‌های تشخیصی برای تایید و یا رد تشخیص در افراد مشکوک در اغلب موارد ضروری است. 

یکی از تست‌های رایج برای بررسی ابتلا به کووید-19 کرونا ویروس جدید تست‌های سرولوژیک یا تست آنتی بادی است. در متن پیش رو قصد داریم شما را با این تست، کاربرد و تفسیر نتایج آن آشنا کنیم. 

تفاوت تست سرولوژیک یا آنتی بادی با تست مولوکولار PCR ویروس کرونا چیست؟

طی تست PCR ماده‌ی ژنتیکی ویروس شناسایی می‌شود؛ بنابراین می‌توان تشخیص داد که فرد در حال حاضر به عفونت ویروس کرونا-کووید19مبتلا است و یا خیر. تست سرولوژیک آنتی بادی هایی را که بدن علیه ویروس کرونا می‌سازد در خون شناسایی می‌کند؛ بنابراین می‌توان تشخیص داد که فرد پیش از این به ویروس کرونا مبتلا شده است و یا خیر. برای انجام تست PCR عموما نمونه‌ی آزمایش به وسیله سواپ از انتهای بینی برداشته می‌شود. اما انجام تست سرولوژیک نیاز به نمونه‌ی خون دارد. 

تست‌های سرولوژیک هرگز نباید برای تشخیص ابتلا به ویروس کرونا -کووید19 در فاز حاد بیماری به کار روند؛ زیرا مدتی زمان می‌برد تا پاسخ تست مثبت شود.

آیا مثبت شدن تست آنتی بادی به معنای مقاوم شدن فرد در برابر ابتلای مجدد به ویروس کرونا است؟

مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است تا نشان دهد مثبت شدن تست‌های آنتی بادی به معنای مقاوم شدن فرد دربرابر ویروس است و یا خیر. مطالعات نشان داده اند که در بدن اغلب افراد پس از ابتلا به ویروس کرونا، آنتی بادی علیه ویروس ساخته می‌شود. با این حال سطح آنتی بادی تولیدی در بدن افراد مختلف فرق می‌کند و افرادی که علائم شدیدتری را در طول بیماری را تجربه کرده اند، نسبت به افرادی با علائم خفیف یا بی‌علامت، سطح آنتی بادی خونشان بیشتر است. مطالعات زیادی در حال انجام اند تا نشان دهند آنتی بادی چقدر در ایمن شدن فرد نسبت به کرونا ویروس موثر است و این آنتی بادی‌ها چه مدت در خون فرد باقی می‌مانند. 

تست سرولوژیک ویروس کرونا چه زمانی انجام می‌شود و چه اهمیتی دارد؟

تست سرولوژیک یا آنتی بادی عموما پس از بهبودی از ویروس کرونا کووید-19 انجام می‌شود.از آن جایی که زمان می‌برد تا بدن علیه ویروس کرونا آنتی بادی تولید کند، انجام این تست در 14 روز اول پس از بروز علائم توصیه نمی‌شود. برای انجام تست از فرد خون گرفته می‌شود و سپس نمونه‌ی خون از نظر وجود ویروس کرونا کووید-19 بررسی می‌شود. تست آنتی بادی به تشخیص این که فرد پیش از این به ویروس مبتلا شده است یا خیر کمک می‌کند. برخلاف تست PCR که تنها در زمان ابتلا و در مرحله‌ی حاد بیماری مثبت می‌شود، تست آنتی بادی ممکن است تا مدت‌ها پس از ابتلا مثبت باقی بماند. 

طی تست سرولوژیک کرونا ویروس، دو نوع آنتی بادی در خون اندازه گیری می‌شود: 

آنتی بادی  IgM: این آنتی بادی عموما در فاز حاد بیماری مثبت می‌شود. با این حال باید چند روز از ابتلای فرد گذشته باشد، تا آنتی بادی در خون ساخته شود و پاسخ تست مثبت شود. بعد از گذراندن دوره‌ی حاد بیماری، سطح IgM به تدریج در خون فرد افت می‌کند. 

آنتی بادی IgG: این آنتی بادی برای مدت طولانی‌تری در خون می‌ماند و مثبت شدن آن به معنای ابتلای قبلی به ویروس کرونا- کووید 19 است. چنانچه این تست به تنهایی مثبت شود( تست IgM منفی شود.) به این معنی است که فرد فاز حاد بیماری را پشت سر گذاشته است. 

افرادی که پیش از این به ویروس کرونا مبتلا شده اند، در صورت مثبت شدن تست آنتی بادی می‌توانند پلاسمایشان را اهدا کنند. پلاسما بخشی از خون است که محتوی آنتی بادی هاست. این آنتی بادی می‌تواند به درمان افراد مبتلا به انواع شدید بیماری کرونا کمک کند. 

مثبت شدن تست آنتی بادی یا سرولوژیک ویروس کرونا به چه معناست؟

چنانچه پاسخ تست سرولوژیک ویروس کرونا مثبت شود، احتمالا به این معنی است که اخیرا به ویروس کووید- 19 مبتلا شده اید و یا پیش از این مبتلا شده بودید. با این حال ممکن است پاسخ تست به اشتباه مثبت شود که به آن اصطلاحا « مثبت کاذب» می‌گویند. 

مثبت کاذب شدن تست ممکن است در شرایط زیر رخ دهد:

• ممکن است در طول آزمایش آنتی بادی های علیه سایر انواع ویروس کرونا- به جز کووید19- شناسایی شوند. مثل کرونا ویروس‌هایی که عامل انواع سرماخوردگی هستند. 

• زمانی که تست در میان جمعیت‌هایی انجام شود که ابتلا به کووید19- کرونا ویروس جدید پایین است. این تست در جمعیت‌هایی با ابتلای بالا به ویروس کرونا بهتر جواب می‌دهد.

پاسخ منفی تست سرولوژیک ویروس کرونا به چه معنی است؟

پاسخ منفی تست به این معنی است که آنتی بادی علیه ویروس کرونا در خون شناسایی نشد. پاسخ منفی ممکن است نشان‌دهنده‌ی هر یک از موارد زیر باشد:

• پیش از این به ویروس کرونا کووید19 مبتلا نشده اید. 

• پیش از این به ویروس کرونا مبتلا شده اید اما آنتی بادی در بدنتان تولید نشده یا هنوز تولید نشده. هنوز مشخص نشده است که آیا در بدن همه‌ی افراد مبتلا به ویروس کرونا آنتی بادی تولید می‌شود و یا خیر. 

• پیش از این به ویروس کرونا مبتلا شده اید و پس از مدتی سطح آنتی بادی های ساخته شده در بدن افت کرده است. 

• ممکن است نتایج حاصل از تست اشتباه باشد که به آن « منفی کاذب» می‌گویند. زمانی رخ می‌دهد که در طول آزمایش آنتی بادی‌ها شناسایی نشده اند با این که در بدن شما علیه ویروس کرونا آنتی بادی وجود دارد. 

نکته‌ی پایانی

برای این که بفهمید انجام چه تستی و در چه زمانی برای شناسایی برای شما مناسب‌تر است، با پزشکتان مشورت کنید. انجام تست آنتی بادی یا سولوژیک ویروس کرونا نیاز به نسخه‌ی پزشک دارد. 

شما می‌توانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصصین عفونی ما نوبت بگیرید.