با فرد مبتلا به بیماری واگیردار چگونه برخورد کنیم؟
یکی از راه‌های بهبود سلامت فردی، پیشگیری از ابتلا به بیماری واگیردار است؛ منظور از بیماری‌های واگیر بیماری‌هایی هستند که به دلیل یک عامل عفونی شانس انتقال فرد به فرد در آنها بالا است. اما درصورت ابتلا به بیماری‌های واگیردار چه کار باید کرد؟
اگر یکی از همکاران یا نزدیکانتان به بیماری واگیر دار مبتلا شد، لازم است چه دستورالعمل‌هایی را رعایت کنید تا ریسک انتقال بیماری کاهش یابد؟
در متن پیش رو قصد داریم که به این سوالات پاسخ دهیم.
در این مقاله می‌خوانید:
- بیماری واگیردار چیست؟
- علائم و انواع بیماری‌های عفونی
- با فرد مبتلا به بیماری واگیردار چگونه برخورد کنیم؟
بیماری واگیردار چیست؟
بیماری واگیردار بیماری‌ای است که می‌تواند بین انسان یا حیوان‌ها انتقال یابد. بیماری واگیردار با نام بیماری مسری یا عفونی هم بین مردم شناخته می‌شود. به عامل انتقال بیماری در اصلاح پزشکی پاتوژن گفته می‌شود؛ این عامل بیماریزا می‌تواند ویروس، باکتری و یا انگل باشد. بیماری عفونی اغلب به یکی از شکل‌های زیر منتقل می‌شود:
- تماس مستقیم با فرد ناقل
- استنشاق قطرات تنفسی فرد مبتلا در اثر عطسه یا سرفه
- انتقال از طریق مایعات آلوده مثل خون یا مخاط
- انتقال از طریق آب یا غذا
- انتقال با نیش حشرات
به محض ورود عامل بیماریزا به بدن فرد شروع به تکثیر می‌کند؛ در ادامه ممکن است فرد مبتلا علائمی از خودش نشان دهد.
برخی از علائم بیماری به دلیل تاثیر مستقیم خود پاتوژن است؛ در حالی که برخی دیگر از علائم به دلیل پاسخ سیستم ایمنی بدن به پاتوژن بروز پیدا می‌کنند. گفتنی است درصورتی که عامل بیماریزا وارد بدن فرد شود اما او علائمی از خود نشان ندهد، می‌گویند که فرد ناقل بیماری است. ناقلین بیماری می‌توانند مشابه بیماران عامل بیماریزا را به دیگری انتقال دهند.
علائم و انواع بیماری‌های عفونی
چهار نوع اصلی عامل عفونی وجود دارد: ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ و انگل.
-
ویروس
ویروس یک عامل عفونی است که حاوی ماده ژنتیک است؛ با این حال تمام ساختارهای یک سلول زنده را ندارد. از این رو برای ادامه حیات و تکثیر وابسته به سلول میزبان است. ویروس با ورود به سلول زنده می‌تواند در بدن گسترش یابد.
برخی از بیماری‌های ویروسی شایع:
سرماخوردگی
رینوویروس‌ها گروهی از ویروس‌ها هستند که علت شایع بروز سرماخوردگی هستند. علائم رایج سرماخوردگی:
- آبریزش بینی
- گلودرد
- سردرد
رینوویروس‌ها با استنشاق قطرات تنفسی فرد مبتلا هنگام سرفه یا عطسه به فرد دیگری منتقل می‌شوند؛ همچنین درصورت تماس دست با دهان، بینی یا چشم پس از تماس مناطق آلوده بیماری منتقل می‌شود.
HIV
HIV ویروسی است که به سیستم ایمنی فرد مبتلا حمله می‌کند و آن را ضعیف می‌کند. ضعیف شدن سیستم ایمنی فرد مبتلا را درنهایت مستعد ابتلا به دیگر بیماری‌های عفونی و یا برخی سرطان‌های ناشایع می‌کند. این بیماری از طریق خون یا سایر مایعات بدن می‌تواند به فرد دیگری منتقل شود.
علائم ابتلا به ویروس HIV:
- تب و لرز
- بثورات پوستی
- گلودرد
- زخم دهانی
- خستگی
- تعریق شبانه
- درد عضلات
- تورم غدد لنفاوی
با وجود این که هیچ درمان قطعی برای HIV وجود ندارد، داروهای دردسترس می‌توانند از پیشرفت بیماری پیشگیری کنند.
-
باکتری
باکتری‌ها ارگانیسم‌های مستقل میکروسکوپی هستند که تقریبا در تمام محیط از جمله سطوح درونی بدن حضور دارند. بسیاری از باکتری‌ها هستند که نه تنها به فرد آسیبی نمی‌رسانند، بلکه برای عملکرد طبیعی بدن ضروری هستند؛ با این حال برخی دیگر از انواع آن می‌توانند باعث ایجاد بیماری شوند.
سالمونلا و اشریشیا کلای(E.Coli)
سالمونلا و کلای دو باکتری متفاوت هستند که هر دو می‌توانند باعث درگیری سیستم گوارشی شوند. این دو باکتری اغلب از طریق غذای آلوده مثل گوشت نپخته و یا سبزیجات نشسته منتقل می‌شوند.
برخی علائم عفونت:
- اسهال
- درد متناوب شکم
- تب
- سردرد
سل
توبرکلوزیس(TB) باکتری است که می‌تواند باعث ایجاد بیماری سل شود؛ این بیماری اغلب ریه‌ها را درگیر کرده و باعث ایجاد علائم زیر می‌شود:
سرفه‌ای که بیش از 3 هفته طول می‌کشد
- تب
- کاهش وزن ناخواسته
- کاهش اشتها
- تعریق شبانه
بیماری سل می‌تواند از طریق قطرات تنفسی آلوده فرد مبتلا حین سرفه یا عطسه منتقل شود. با این وجود شانس انتقال آن پایین است.
-
قارچ
میلیون‌ها نوع قارچ در جهان وجود دارد که عامل ایجاد بیش از 300 نوع بیماری مختلف هستند. عفونت‌های قارچی هر بخشی از بدن را می‌توانند درگیر کنند؛ اما درگیری پوست و سطوح مخاطی بیشتر است.
بیماری پای ورزشکاران
بیماری پای ورزشکاران یک عفونت قارچی است که اغلب باعث سوزش و خارش لای انگشتان پا می‌شود؛ از آن جایی که این بیماری در میان ورزشکاران شایع‌تر است، با نام بیماری پای ورزشکاران شناخته می‌شود.
این بیماری از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده و یا تماس با سطح آلوده می‌تواند به فرد دیگری منتقل شود. برای مثال درصورتی که پابرهنه در مکان‌هایی مثل استخر، رختکن و یا حمام مشترک راه بروید ممکن است که به این بیماری دچار شوید.
-
انگل
انگل‌ها ارگانیسم‌هایی هستند که اغلب تک سلولی بوده و زیست‌شان وابسته به میزبان است.
پلاسمودیوم انگلی است که عامل بیماری مالاریا است؛ این بیماری از طریق نیش حشره منتقل می‌شود.
علائم مالاریا:
- تب و لرز
- سردرد
- استفراغ
- اسهال
- درد عضلانی
بدون دریافت درمان مناسب، مالاریا می‌تواند کشنده باشد.
با فرد مبتلا به بیماری واگیردار چگونه برخورد کنیم؟
- غذاهایی بخورید که از سالم بودن آنها مطمئن باشید
غذا می‌تواند یکی از عوامل اصلی انتقال میکروب باشد؛ از این رو لازم است بهداشت مواد غذایی را به دقت رعایت کنید. میوه‌ها و سبزیجات را بشویید؛ گوشت را به دقت بپزید و مواد غذایی را در دمای مناسب نگهداری کنید. درصورتی که می‌خواهید از بیرون غذا تهیه کنید این کار را از مراکز معتبر انجام دهید.
- دست‌هایتان را به طور مرتب بشویید؛ به ویژه وقتی به منزل برمی‌گردد، پس از رفتن به سرویس بهداشتی و پیش از صرف غذا.
- سطوحی را که در تماس زیادی با آن ها هستید به طور مرتب تمیز و ضدعفونی کنید.
سطوح می‌توانند باعث انتقال میکروب‌ها شوند؛ آشپزخانه و حمام را به طورمرتب ضدعفونی کنید؛ به ویژه اگر فردی در خانه مریض است لازم است که بیشتر در ضدعفونی کردن سطوح دقت کنید.
- هنگام عطسه یا سرفه از دستمال کاغذی استفاده کنید و بلافاصله آن را دور بیندازید.
- وسایل شخصی‌تان را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- واکسیناسیون را رعایت کنید.
انجام واکسیناسیون روتین در پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های عفونی موثر هستند؛ واکسیناسیون روتین کشوری از بدو تولد آغاز می‌شود.
- از لمس حیوانات وحشی خودداری کنید.
- هنگام بیماری در منزل بمانید.
جمع بندی
بیماری‌های واگیردار بیماری‌هایی هستند که می‌توانند از فردی به فرد دیگر انتقال یابند؛ راه‌های مختلفی برای انتقال پاتوژن یا عامل بیماریزا وجود دارد؛ از جمله تماس مستقیم و یا نیش حشرات.
برای کاهش احتمال انتقال این بیماری‌ها لازم است نکات بهداشتی را رعایت کنید و واکسیناسیون روتین را انجام دهید.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصص عفونی ما مشاوره بگیرید.
