ایست قلبی یک وضعیت اورژانسی است؛ درصورتی که یکی از اطرافیانتان دچار ایست قلبی شود، لازم است فورا اقدامات اورژانسی را برای وی انجام دهید تا از مرگ و یا عوارض جدی پیشگیری کنید. در متن پیش رو از سایت نوبت دهی پزشکی طبینجا قصد داریم شما را با اقدامات اولیه در زمان ایست قلبی آشنا کنیم. برای آشنایی با انواع درد قلبی مقاله مربوطه را نیز مطالعه کنید.
در این مقاله خواهید خواند:
- ایست قلبی چگونه رخ میدهد؟
- علائم ایست قلبی
- درصورتی که فردی دچار ایست قلبی شد چه کار کنیم؟
- درمان ایست قلبی
- چه قدر احتمال دارد فردی پس از ایست قلبی زنده بماند؟
- پیشگیری از ایست قلبی
ایست قلبی زمانی رخ میدهد که فعالیت الکتریکی قلب متوقف شود؛ این وضعیت تهدیدکننده حیات است و درصورتی که به موقع درمان نشود، میتواند خطرناک باشد بنابراین یادگیری اقدامات اولیه در زمان ایست قلبی از اهمیت بالایی برخوردار است.
ایست قلبی چگونه رخ میدهد؟
قلب سیگنالهای الکتریکی دریافت میکند که باعث انقباض آن و پمپاژ خون به نواحی مختلف بدن میشود. درصورتی که این سیگنالها به صورت منظم رخ ندهند، گفته میشود که فرد دچار آریتمی شده است. برخی از آریتمیها مشکلی برای فرد مبتلا ایجاد نمیکنند اما برخی دیگر میتوانند منجر به ایست قلبی شوند.
در زمان ایست قلبی ضربان قلب به طور ناگهانی متوقف شده و خون به نواحی دیگر بدن پمپاژ نمیشود. ایست قلبی با حمله قلبی فرق میکند؛ در حمله قلبی یکی از عروق قلبی دچار انسداد شده و جریان خون قلبی کاهش مییابد.
علائم ایست قلبی
اولین علامت ایست قلبی عموما کاهش سطح هوشیاری و غش کردن است؛ علاوه بر این فرد مبتلا به ایست قلبی نبض ندارد. با این حال پیش از ایست قلبی، برخی افراد علائم دیگری هم تجربه میکنند؛ از جمله:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- سرگیجه
- کاهش تعداد ضربان قلب
- حالت تهوع یا استفراغ
برخلاف حمله قلبی، ایست قلبی به طور ناگهانی رخ میدهد و هیچ علامت هشداردهندهای از قبل نخواهد داشت. با این حال افرادی که سابقه حمله قلبی داشته اند، بیشتر احتمال دارد که به ایست قلبی دچار شوند.
درصورتی که فردی دچار ایست قلبی شد چه کار کنیم؟
درصورتی که در همان دقایق اولیه اقدامات درمانی اولیه صورت بگیرند، احتمال این که فرد زنده بماند، بیشتر خواهد بود.
درصورتی که فردی دچار ایست قلبی شود، انجام اقدامات زیر ضروری است:
-
با اورژانس تماس بگیرید
اگر به تلفن دسترسی دارید، با اورژانس تماس بگیرید. اگر کسی نزدیک شماست، از او بخواهید تا با اورژانس تماس بگیرد.
-
احیای قلبی- ریوی را آغاز کنید
تنفس فرد را چک کنید؛ اگر نفس نمیکشد، لازم است بلافاصله CPR یا احیای قلبی- ریوی را آغاز کنید. برای این کار لازم است ابتدا ماساژ قلبی انجام دهید. سریع و محکم؛ حداقل 100 تا 120 ماساژ قلبی در دقیقه. درصورتی که برای CPR آموزش دیده اید، راه تنفسی فرد را چک کنید و پس از هر 30 ماساژ قلبی 2 تا تنفس دهان به دهان برای فرد مبتلا انجام دهید.
اما اگر احیا را بلد نیستید، همان ماساژ قلبی را ادامه دهید. دستهایتان را توی هم قفل کنید و از فشار پاشنه دست غالب خود برای انجام ماساژ قلبی استفاده کنید. در فواصل بین ماساژ صبر کنید تا قفسه سینه به طور کامل دوباره بالا بیاید و بعد ماساژ بعدی را آغاز کنید.
این کار را تا رسیدن اورژانس و یا دستگاه دفیبریلاتور ادامه دهید.
-
از دستگاه دفیبریلاتور استفاده کنید
درصورتی که دستگاه دفیبریلاتور داشتید، از آن استفاده کنید. دستگاه به شما میگوید که قدم به قدم چه کارهایی لازم است انجام دهید. درصورتی که لازم باشد به بیمار شوک بدهید و دوباره CPR را ادامه دهید.
درمان ایست قلبی
پس از آن که فرد مبتلا به ایست قلبی، اقدامات اولیه را دریافت کرد، لازم است برای ادامه درمان به بیمارستان برده شود. در بیمارستان پزشک به طور مداوم علائم را ارزیابی میکند و درصورت لزوم دارو تجویز خواهد کرد.
تیم درمانی سعی خواهد کرد که علت ایست قلبی را پیدا کند و براساس آن درمان مناسب را تجویز کند؛ برای مثال اگر عروق زیادی از قلب دچار انسداد شده باشند، پزشک ممکن است توصیه به انجام جراحی کند. پزشک ممکن است توصیه به تغییر رژیم غذایی و اصلاح سبک زندگی کند.
چه قدر احتمال دارد فردی پس از ایست قلبی زنده بماند؟
ایست قلبی به معنای مرگ نیست؛ درصورتی که فرد مبتلا اقدامات درمانی و حمایتی را به سرعت دریافت کند، میتواند زنده بماند. سرعت عمل و کارآیی اقدامات اولیه مهمترین عواملی هستند که بر روی شانس زنده ماند فرد مبتلا اثر میگذارند. بنابرابن اقدامات اولیه در زمان ایست قلبی میتواند جان عزیزان شما را نجات دهد.
مطالعهای در سال 2020 نشان داد که حدود 30 درصد افراد پس از انجام مداخله زنده میمانند، حدود 22 درصد تا رسیدن به بیمارستان زنده میمانند و 9 درصد پس از رسیدن به بیمارستان و دریافت اقدامات درمانی زنده خواهند ماند.
با این حال عوامل مختلفی هستند از جمله سن و بیماریهای زمینهای که بر روی شانس زنده ماند فرد اثرگذار خواهند بود.
پیشگیری از ایست قلبی
با اصلاح سبک زندگی میتوانید ریسک بیماریهای قلبی و عروقی و ایست قلبی متعاقب آن را تا حد زیادی کاهش دهید. رژیم غذایی سالم، انجام منظم ورزش و ترک سیگار و الکل از جمله عوامل موثر هستند؛ علاوه بر این داشتن وزن مناسب هم مهم است.
افرادی که به دلیل داشتن بیماریهای قلبی زمینهای در معرض ایست قلبی هستند، ممکن است لازم باشد که دارو مصرف کنند؛ پزشک در این موارد ممکن است داروی ضدفشار خون و یا داروی کاهنده کلسترول خون تجویز کند.
جمع بندی
ایست قلبی زمانی رخ میدهد که سیگنالهای الکتریکی که به قلب میرسیدند، به هر دلیلی متوقف شده و در ادامه انقباض عضلات قلبی و پمپاژ خون به نواحی مختلف بدن متوقف شود.
پس از تماس با 115 اولین کاری که لازم است انجام دهید، انجام CPR یا احیای قلبی- ریوی است. خوب است همه افراد انجام CPR را برای موارد ضروری بیاموزند. درصورتی که به دستگاه دفیبریلاتور دسترسی داشتید، لازم است از آن استفاده کنید. این دستگاهها در بسیاری از اماکن از جمله فرودگاه، باشگاه و اماکن عمومی پیدا میشوند.
مقاله مرتبط: دلایل ایست قلبی
پس از انجام اقدامات اولیه اورژانسی، فرد لازم است برای دریافت درمان و یافتن علت ایست قلبی به بیمارستان برده شود. در بیمارستان پزشک ممکن است توصیه به جراحی، دریافت دارو و یا اصلاح سبک زندگی مثل تغییر رژیم غذایی و ترک سیگار کند.
شما میتوانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا از متخصص قلب و عروق ما مشاوره بگیرید.