
در این روزها که ابتلا به ویروس کرونا بسیار گسترده شده است، استفاده از دستگاههای کمک تنفسی در خانه توسط بیماران مبتلا به این ویروس که در منزل تحت مراقبت قرار میگیرند، فراگیر شده است. این دستگاههای کمک تنفسی انواع مختلفی دارند که بسته به نیاز و شدت مشکل بیمار توسط پزشک برای بیمار تجویز میشود.در این دستگاهها این موضوع اهمیت دارد که با تجویز میزان مشخصی از اکسیژن در دقیقه اکسیژن با چه غلظتی به هوای دمی بیمار وارد میشود. انواع مختلف این دستگاهها اکسیژن را با غلظتهای مختلف فراهم میآورند. هوایی که ما هر روز تنفس میکنیم، شامل 21% اکسیژن، 78% نیتروژن، و1% گازهای دیگر است. پس غلظت اکسیژن هوای تنفسی ما 21 درصد است. هدف از استفاده از دستگاهها و کپسولهای اکسیژن در خانه بالا بردن درصد اکسیژن در هوای تنفسی بیمار است.
1- کپسول اکسیژن (Oxvgen Cylinder)
این نوع از دستگاههای کمک تنفسی شامل یک کپسول اکسیژن، یک ماسک اکسیژن و یک تنظیم کننده جریان است. اکسیژن از کپسول بیرون میآید، از طریق لوله وارد یک محفظه آب میشود، در این محفظه اکسیژن مرطوب میشود، و سپس از طریق لولهای باریک به سمت ماسک میرود تا بیمار آن را تنفس کند. کپسولهای اکسیژن میتوانند اکسیژن را در خانه با یک ماسک ساده، کانولای (Canula) بینی یا ماسک ونچوری به بیمار کرونا منتقل کنند. کانولای بینی با جریان 4تا 6 لیتر در دقیقه غلظت اکسیژن بین 36 تا 44 درصد برای بیمار فراهم میکند. ماسکهای ساده در جریان 6 تا 12 لیتر در دقیقه غلظت 40 تا 60% را فراهم میآورند.
نوع دیگر ماسک، ماسکهای دارای کیسه ذخیره هستند که غلظت بالاتری از اکسیژن را فراهم میکنند. زیرا با داشتن یک دریچه یکطرفه مانع از ورود هوای بازدمی به کیسه ذخیره اکسیژن میشوند و میتوانند غلظت اکسیژنی تا 100 درصد را فراهم کنند. ماســك ونچــوری (Venturi mask) قابــل اعتمادتریــن و دقیقتریــن روش بــرای تجویــز غلظــت صحیــح و كنتــرل شــده اكســیژن برای بیمار کرونا میباشــد. در ایــن نــوع ماســك آداپتورهــای قابـل تعویضـی وجـود دارد كـه مقـدار ثابتـی از اكسـیژن را بـا غلظت از 24 تـا 40 درصـد با حجـم ثابتـی از هـوا مخلـوط كـرده و بــه بیمــار میرســاند
2- دستگاه اکسیژنساز (Oxygen concentrator):
این نوع از دستگاههای کمک تنفسی هوا را از محیط اطراف خانه میگیرد، نیتروژن آن را جدا میکند و اکسیژن خالص را با غلظت 95% در اختیار بیمار قرار میدهد. این دستگاه را میتوان در خانه با انواع ماسک یا کانولا مورد استفاده قرار داد تا اکسیژن با غلظت بیشتری به بیمار برسد.
3- چادر صورت (face tent):
چادر صورت روش دیگری براي تجویز اکسیژن است. مزیت مهم این دستگاه آن است که میتوان رطوبت زیادی را همراه با آن به بیمار رساند. از معایب آن نیز این است که نمیتوان غلظت اکسیژن را دقیقاً کنترل کرد، توسط تجویز 8- 4 لیتر در دقیقه اکسیژن، غلظت اکسیژن در حدود 40 % فراهم میگردد.
4- چادر اکسیژن (Oxygen tent):
روشی قدیمی است که بیشتر برای افرادی که توانایی تحمل ماسک را ندارند، مورد استفاده قرار میگیرد. چادر اکسیژن میتواند غلظت اکسیژن حدود 50 % را فراهم کند. مشکل این دستگاههای کمک تنفسی این است که نمیتوان در آن غلظت اکسیژن را به نحوی دقیق و قابل اطمینان تنظیم کرد.
5- ونتیلاسیون غیر تهاجمی با فشار مثبت :
دستگاههای کمک تنفسی سیپپ (CPAP) و بایپپ (BiPAP) اکسیژن را با فشار وارد ریه میکنند. ماســك CPAP بدلیــل خاصیــت فیکس شدن بـر صـورت، درجریانهـای بالا توانایـی رسـاندن اکسیژن بــا غلطــت 100 در صــد بــه بیمــار را دارد. تفاوت CPAP و BiPAP در این است که CPAP جریان اکسیژن را بصورت مداوم با یک فشار یکنواخت وارد ریهها میکند؛ اما فشار اکسیژن دستگاه BiPAP دارای دو حالت است: فشار تنظیم شده برای دم (ipap) و فشار پایین برای بازدم (epap)
6- ونتیلاتور (Ventilator):
در شرایطی که بیمار کرونا دیگر با روشهای ذکر شده قادر به تنفس نباشد، پزشک ممکن است از روشهای تهاجمیتر مانند لولهگذاری داخل نای (اینتوباسیون) استفاده کند. در این حالت بیمار بیهوش شده و یک لوله از راه دهان داخل نای بیمار قرار داده میشود که به دستگاه ونتیلاتور متصل میشود. سپس اکسیژن بسته به تشخیص پزشک با غلظت 100% یا کمتر از طریق لوله به ریههای فرد وارد میشود. این روش معمولاً تنها در بیمارستان و بخش مراقبتهای ویژه (آی سی یو) مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما گاهی نیز ممکن است بیمار اینتوبه در منزل تحت مراقبت قرار گیرد.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص ریه ما نوبت بگیرید.