پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید زمانی رخ میدهد که غده تیروئید بیش از حد فعال شده و هورمونهای تیروئیدی بیشتر از میزان لازم در خون فرد مبتلا ترشح شوند. این بیماری مختص به بالغین نیست و کودکان را هم میتواند درگیر کند. در متن پیش رو قصد داریم شما را با پرکاری تیروئید در کودکان، علائم و درمان آن آشنا کنیم.
در این مقاله خواهید خواند:
- پرکاری تیروئید در اطفال چیست؟
- پرکاری تیروئید در اطفال چه دلایلی دارد؟
- چه کودکانی بیشتر درمعرض پرکاری تیروئید هستند؟
- بیماری پرکاری تیروئید در اطفال چه علائمی دارد؟
- بیماری پرکاری تیروئید در اطفال چگونه تشخیص داده میشود؟
- پرکاری تیروئید در اطفال چگونه درمان میشود؟
- پرکاری تیروئید در اطفال چیست؟
تیروئید یک غده پروانهای شکل است که در جلوی گردن قرار گرفته است. این غده وظیفه ترشح هورمونهای تیروئیدی به درون خون را برعهده دارد. هورمونهای تیروئیدی در تنظیم سوختوساز و متابولیسم پایه بدن دخالت دارند.
درصورتی که سطح این هورمونها از حد معمول بالاتر رود، گفته میشود که فرد به بیماری پرکاری تیروئید مبتلا است.
پرکاری تیروئید در اطفال نسبت به کمکاری تیروئید کمتر شایع است. با این حال لازم است که به موقع تشخیص داده شده و درمان شود. پرکاری تیروئید در کودکان زیر ۳ سال میتواند تکامل شناختی از جمله مهارتهای یادگیری را مختل کند.
پرکاری تیروئید در نوزادان حتی میتواند کشنده باشد. پرکاری تیروئید میتواند فرآیند طبیعی رشد را هم درکودکان دچار مشکل کند.
کودکان مبتلا به پرکاری تیروئید ممکن است در آغاز رشد سریعی داشته باشند، اما در ادامه رشدشان زودتر از سایرین متوقف شود.
پرکاری تیروئید در کودکان چه دلایلی دارد؟
پیشنهاد مطالعه: اسکن تیروئید
دلایل اصلی پرکاری تیروئید در اطفال شامل موارد زیر است:
-
گریوز
گریوز شایعترین دلیل بروز پرکاری تیروئید در کودکان است. گریوز یک بیماری خودایمنی است. منظور از بیماری خودایمنی بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن علیه سلولهای خودی فعال شده و آنها را با سلولهای بیگانه اشتباه بگیرد. در این بیماری هم سیستم ایمنی بدن به اشتباه علیه غده تیروئید فعال شده و سبب فعالیت بیش از حد آن میشود.
-
دریافت بیش از حد داروهای تیروئیدی
در کودکانی که تحت درمان کم کاری تیروئید هستند، درصورتی که داروها تحت کنترل نبوده و بیش از حد درمانی مصرف شوند، میتوانند در ادامه منجر به پرکاری تیروئید شوند.
-
مصرف بیش از حد ید
ید نوعی ماده معدنی است که برای ساخت طبیعی هورمونهای تیروئیدی ضرورت دارد. از این روست که سازمان بهداشت جهانی توصیه به مصرف نمک غنیشده با ید میکند. با این حال مصرف بیش از حد ید در ادامه میتواند زمینه را برای پرکاری تیروئید فراهم کند. مصرف غذاهای دریایی و یا مکملهای ید میتوانند منجر به این حالت شوند.
-
ندول تیروئید
ندول یک بافت غیرطبیعی در غده تیروئید است که میتواند هورمون تیروئید ترشح کرده و منجر به پرکاری تیروئید شود. درصورت تشخیص ندول تیروئیدی در یک کودک معمولا انجام بیوپسی ضرورت پیدا میکند. بیوپسی به کمک یک برش و برداشتن یک نمونه بافتی از غده میسر میشود.
-
تیروئیدیت
به التهاب غده تیروئید، تیروئیدیت گفته میشود. این حالت میتواند منجر به تحریک غده تیروئید و ترشح بیش از حد هورمونهای تیروئیدی شود. تیروئیدیت اغلب به صورت خودبخودی برطرف میشود. عفونت و یا آسیب به غده تیروئید میتواند منجر به التهاب و بروز تیروئیدیت شود.
چه کودکانی بیشتر درمعرض ابتلا به پرکاری تیروئید هستند؟
پرکاری تیروئید بیشتر در بالغین شایع است. با این حال کودکانی که هر یک از شرایط زیر را داشته باشند، درمعرض ابتلا به پرکاری تیروئید هستند:
- سابقه خانوادگی ابتلا به پرکاری تیروئید
- سابقه خانوادگی ابتلا به بیماریهای خودایمنی
- سابقه ضربه یا جراحت غده تیروئید
- نوزادانی که از مادران مبتلا به بیماری گریوز به دنیا آمده اند
بیماری پرکاری تیروئید در اطفال چه علائمی دارد؟
از جمله علائم پرکاری تیروئید در اطفال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی
- کاهش وزن
- اسهال
- تحریک پذیری
- عدم تحمل گرما
- افزایش فشار خون و ضربان قلب
- اضطراب
- مشکلات خواب
- افزایش اشتها
- بینظمی پریود در دختران
بیماری پرکاری تیروئید در اطفال چگونه تشخیص داده میشود؟
در قدم اول پزشک شرح حال کاملی از علائم کودک شما میگیرد. سابقه خانوادگی، بیماریهای زمینهای و داروهای درحال مصرف همه در شرح حال اهمیت دارند.
در ادامه پزشک به معاینه فیزیکی کودک میپردازد. برای این کار لمس غده تیروئید ضروری است.
درصورت شک به پرکاری تیروئید پزشک یک آزمایش خون درخواست میکند. این آزمایش خون با اندازهگیری سطح هورمونهای تیروئیدی در خون به تشخیص بیماری کمک میکند.
براساس علائم و شرایط هر فرد ممکن است تستهای تشخیصی دیگری از قبیل سونوگرافی، اسکن و یا بیوپسی ضرورت پیدا کند.
پرکاری تیروئید در اطفال چگونه درمان میشود؟
گزینههای درمانی پیش رو در پرکاری تیروئید شامل موارد زیر است:
- داروهای ضدتیروئیدی: متیمازول از جمله داروهای این گروه است. این دارو به سرکوب هورمونهای تیروئیدی کمک کرده و سبب میشود که سطح این هورمونها در محدوده طبیعی حفظ شود.
مطالعه مرتبط: کم کاری تیروئید در نوزادان
یک گروه دیگر از داروهایی که ممکن است پزشک برای کودک شما تجویز کند، بتابلاکرها هستند. این داروها به بهبود علائم کودک از قبیل فشار خون بالا و افزایش ضربان قلب کمک میکنند.
داروهای ضدتیروئیدی معمولا حداقل برای دو سال تجویز میشوند. برخی کودکان پس از مدتی بیماریشان خودبخود بهبود یافته و پزشک میتواند داروها را برایشان قطع کند. با این حال این کودکان لازم است تحت نظر باشند؛ زیرا در اغلب موارد بیماری مجدد برمیگردد.
بثورات پوستی، درد و ضعف عضلات، مشکلات کبدی و کاهش تعداد گلبولهای سفید خون از جمله عوارض داروهای آنتی تیروئید است.
- ید رادیواکتیو: این راه یک درمان قطعی برای پرکاری تیروئید است. کودک ید رادیواکتیو را میبلعد و این ید بتدریج توسط غده تیروئید جذب میشود. با گذشت زمان فعالیت غده تیروئید و ترسح هورمونهای تیروئیدی کم میشود.
ید رادیواکتیو بیخطر است و به سایر ارگانهای بدن آسیبی نمیرساند. درمواردی ید رادیواکتیو میتواند منجر به کمکاری تیروئید شود که درمان آن به مراتب آسانتر از پرکاری تیروئید است.
- جراحی: این راه هم یک درمان قطعی برای پرکاری تیروئید است. براساس شرایط و نیاز کودک همه یا مقداری از غده تیروئید برداشته میشود. درصورتی که کودک به دنبال جراحی دچار کمکاری تیروئید شود، درمان آن برایش آغاز خواهد شد.
جمع بندی
بیماری پرکاری تیروئید نسبت به کم کاری تیروئید در اطفال کمتر شایع است. با این حال درصورت بروز نیاز به تشخیص و درمان به موقع دارد. زیرا میتواند رشد و تکامل کودک مبتلا را درگیر کند.
شما میتوانید با استفاده از سامانه آنلاین طبینجا متخصص غدد و متابولیسم یا اطفال ما مشاوره بگیرید.