بیماری های مادرزادی سر و گردن شامل اختلالاتی می گردند که اغلب آن ها مربوط به زمان بسته شدن درزهای جمجمه می باشد. جمجمه بخشی از استخوان های سر می باشد که وظیفه بسیار مهم محافظت از بافت نرم مغز را بر عهده دارد. بخش از استخوان های جمجمه که پوشاننده مغز هستند از 8 تکه مجزا تشکیل شده اند. این هشت استخوان با گذشت زمان و در طول یک بازه زمانی از عمر به یکدیگر متصل شده و به اصطلاح جوش می خورند. ترتیب و نحوه رعایت شدن این فاصله زمانی برای جوش خوردن استخوان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوری که بسته شدن سریع و یا دیر به هنگام این استخوان ها می توانند مشکلات و اختلالات زیادی را با خود به همراه داشته باشند.
انواع بیماری های مادرزادی سر و گردن
چند نمونه از انواع این بیماری های مادرزادی سر و گردن عبارتند از:
-
کرانیوسینوستوز.
این حالت به دنبال بسته شدن زود هنگام درزهای جمجمه اتفاق می افتد که بسته به نوع استخوان و محل قرار گیری آن می تواند شکل کاسه سر را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال اشکال کله خربزه ای ممکن است دیده شود. برخی دیگر از علائم که ممکن است نمایانگر بسته شدن زود هنگام این درزها باشد مواردی مانند پیشانی برجسته، افزایش بین فاصله دو چشم و کاسه های چشم کم عمق را می توان نام برد.
-
صافی کف جمجمه.
این شرایط با اصطلاح اختصاصی پلاتی بازیا نیز شناخته می شود ممکن است به صورت منفرد و یا همراه با سایر مشکلات بروز یابد. برخی از علائمی که ممکن است در موارد شدیدتر این بیماری مشاهده گردد عبارتند از: گردن کوتاه، نارسایی در گردش مایع مغزی نخاعی و هیدروسفالی را می توان نام برد.
-
آننسفالی.
می توان گفت یکی از شایع ترین بیماری های مادرزادی سر و گردن که در میزان شیوع آن در دختران بیشتر از پسران است این بیماری می باشد.
علائم بیماری های مادرزادی سر و گردن
برخی از بیماری های مادرزادی گردنی علائم و نمود بالینی تقریبا یکسانی را از خود بروز می دهند که می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- گردن کوتاه
- محدودیت حرکات گردن
- پایین بودن خطر رویش موهای پشت در گردن
تعدادی از این بیماران علائم بالینی خاصی را از خود بروز نداده و تنها در هنگام بروز علائم بالینی شدیدتر این اختلالات و بیماری ها قابل شناسایی می گردند.
علل بیماری های مادرزادی سر و گردن
دلایل بسیاری برای ایجاد این نوع بیماری ها در جنین وجود دارد. برخی از علل آن عبارتند از:
- نرسیدن اکسیژن کافی در هنگام زایمان
- ابتلای به عفونت
- ناسازگاری های Rh و گروه های خونی
- برخی اختلالات کروموزومی
- کمبود برخی از مواد معدنی و ویتامین ها مانند اسید فولیک، روی و مس
- ضربه
تشخیص بیماری های مادرزادی سر و گردن
یکی از روش های تشخیصی دوران جنینی و پیش از تولد اندازه گیری ماده آلفا فیتوپروتئین (AFP) مایع آمنیوتیک می باشد. البته بعد از تولد برخی دیگر از روش های تشخیصی می توانند کمک کننده باشند مانند تصویر برداری ام آر آی MRI از ستون فقرات برای بررسی ناهنجاری های گردنی.
درمان بیماری های مادرزادی سر و گردن
برخی از این ناهنجاری ها با جراحی های به موقع تا حدودی درمان پذیرند. از طرفی در مورد بیماری های مادرزادی گردنی روش های فیزیوتراپی، کار درمانی و برخی از داروها می توانند در بهبودی موثر باشند.
پیشنهاد مطالعه: گردن درد عصبی
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص ارتوپدی ما نوبت بگیرید.
