غده تیروئید اندامی کوچک و به شکل پروانه می باشد که در قسمت گردن قرار گرفته است. وظیفه این اندام تولید هورمون های بسیار مهمی است که در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله سوخت و ساز تاثیر گذارند و به نوعی می توانند فعالیت بخش های مختلف را با یکدیگر هماهنگ سازند. بیماری های بسیاری می توانند عملکرد این اندام را متاثر سازند.
انواع بیماری های تیروئید
از میان بیماری های تیروئید دو بیماری کم کاری و پر کاری تیروئید جزو شایع ترین بیماری ها می باشند. ولی چهار اختلال دیگر نیز در زمره این بیماری ها قرار می گیرند که عبارتند از:
- هاشیموتو
- گریوز
- گواتر
- ندول های تیروئید
در بیماری پرکاری تیروئید هورمون های تولیدی توسط این اندام بیش از حد بوده و در زنان شایع تر است. بیماری گریوز نیز نوعی پرکاری این غده به حساب می آید با این تفاوت که این بیماری خود ایمن بوده و سلول های ایمنی بدن به گیرنده های موجود در آن حمله نموده و سطح این هورمون ها را بالا نگه می دارند.
بیماری کم کاری تیروئید
در بیماری کم کاری تیروئید مقادیر هورمون های تولیدی توسط این اندام قادر به برطرف نمودن نیازهای بدن نمی باشد، بنابراین بدن با کمبود مواجه است. گواتر نیز بزرگی غده تیروئید به دلیل فشار وارده به این غده برای ساخت هورمون های تیروئیدی می باشد که به دلیل کمبود ید موجود در بدن با کاهش مواجه می گردد. البته این بزرگی به معنای سرطانی بودن نیست. گره یا ندول های تیروئیدی تومورهایی هستند که در این اندام تشکیل می گردند. احتمال بروز این بیماری تیروئیدی نیز در میان زنان شایع تر است. این تومورها اکثرا خوش خیم هستند ولی احتمال بدخیم بودن آن ها نیز وجود دارد.
بیماری تیروئیدیت هاشیموتو
بیماری تیروئیدیت هاشیموتو باعث کاهش مقادیر هورمون های تیروئیدی در خون می شود. البته این مشکل جزو بیماری های خود ایمن محسوب می شود و سلول های ایمنی به خود سلول های تیروئیدی حمله ور می گردند.
علائم بیماری های تیروئیدی
علائم بیماری های تیروئیدی بر حسب کم کار و یا پر کار بودن متفاوت خواهد بود. بنابراین به طور کلی می توان گفت در مورد کم کاری تیروئید علائمی مانند موارد زیر بروز می یابد:
- خشکی پوست
- ضربان قلب آهسته
- افزایش وزن
- یبوست
- افسردگی
- ضعف و خستگی
- افزایش حساسیت به سرما
- مشکلات حافظه
در مورد پر کاری تیروئید می توان به علائم زیر اشاره نمود:
- پوست نازک
- تپش قلب
- کاهش وزن
- اضطراب و عصبی بودن
- مشکلات خواب
- افزایش تعریق
- لرز و ضعف عضلانی
تشخیص بیماری های تیروئیدی
معمولا پزشکان بعد از بررسی علائم بالینی از آزمایشات کمکی به منظور یک تشخیص دقیق تر استفاده می کنند. از جمله این آزمایشات، تست خونی هورمون تیروئید یا تیروکسین (T4) و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) می باشد که می تواند تعیین کننده کم کاری و یا پرکاری تیروئید باشد. در مواردی مانند بررسی ندول های تیروئیدی ممکن است آزمایشات دیگری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی MRI نیاز باشد. هم چنین از ندول ها و گره های تیروئیدی که به صورت برجستگی ظاهری در گلو نمایان هستند پزشک ممکن است نمونه برداری به عمل آورد. از این بیوپسی برای تمایز بین حالت سرطانی و یا خوش خیم بودن معمولا استفاده می گردد.
درمان بیماری های تیروئیدی
درمان بیماری های تیروئیدی بر حسب نوع و میزان هورمون های تیروئیدی در خون متفاوت خواهد بود. در برخی از موارد دارو درمانی تا حدود زیادی در کنترل بیماری های تیروئیدی کمک کننده خواهد بود و تنها در موارد اندکی نیاز به عمل جراحی برای خارج نمودن گره های تیروئیدی وجود خواهد داشت.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص غدد ما نوبت بگیرید.
