مقاومت آنتی بیوتیکی
بیماری های عفونی یکی از مشکلات شایعی است که در گذشته باعث مرگ انسان های زیادی می شده؛ اما با کشف آنتی بیوتیک ها، میزان مرگ ناشی از این بیماری ها بسیار کم شده است.
ولی امروزه با استفاده نابجای این داروها و بروز مقاومت آنتی بیوتیکی، دوباره میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری ها در حال افزایش است.
انواع دارو های آنتی بیوتیکی
آنتی بیوتیک ها، که اکثر افراد به آن ها چرک خشک کن می گویند، داروهایی هستند که در زمان ابتلا به عفونت های باکتریایی، باعث از بین بردن باکتری ها یا توقف رشد و تکثیر آن ها و بهبود عفونت می شوند.
داروهای آنتی بیوتیک انواع مختلفی دارند و هر نوع از آن ها، بر باکتری های خاصی اثر می گذارد، به عبارت دیگر، دارویی که برای عفونت دندان تجویز می شود، در سایر عفونت های باکتریایی اثری ندارد.
متأسفانه برخی بیماران، بدون مراجعه به پزشک و تشخیص نوع عفونت، شروع به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک می کنند، برخی هم بدون توجه به این موضوع که آنتی بیوتیک تنها روی باکتری ها اثر می گذارد، برای درمان عفونت های ویروسی همچون سرماخوردگی، آنفلوآنزا، گلودرد، سینوزیت و برونشیت از این داروها استفاده می کنند. همچنین، مصرف زیاد آنتی بیوتیک ها و کامل نکردن دوره درمان، باعث بروز مقاومت باکتریایی می شود.
مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها
مصرف خودسرانه این داروها باعث می شود که باکتری ها فرصت تغییر داشته باشند و مکانیسم های دفاعی خود را قوی تر و فعال تر کنند، در نتیجه دیگر دارو اثری بر آن ها نداشته و باکتری های باقیمانده به رشد و تکثیر خود ادامه می دهند.
به بیان دیگر، با مصرف آنتی بیوتیک، باکتری های حساس به دارو از بین می روند، اما باکتری هایی که نسبت به دارو مقاوم شده اند، رشد و تکثیر پیدا می کنند و به دلیل افزایش تعداد باکتری های مقاوم به دارو، عفونت تشدید شده و حال بیمار بدتر می شود.
نحوه بروز مقاومت آنتی بیوتیکی
نحوه بروز مقاومت آنتی بیوتیکی و مقاوم شدن باکتری ها به دارو این گونه است که ممکن است باکتری ها آنزیم هایی تولید کنند که باعث از بین بردن و خنثی شدن اثر دارو شود، یا میزان نفوذپذیری باکتری ها و گیرنده های دارو در سطح آن ها، دچار تغییر شود؛ و یا ساختار دیواره ی سلولی آن ها با تغییراتی بتواند اثر دارو را خنثی کرده و راه دیگری برای جبران اثرات دارو پیدا کند. همچنین جهش ژن های کنترل کننده حساسیت باکتری ها و انتقال آن از طریق پلاسمید به سایر باکتری ها می تواند موجب بروز مقاومت آنتی بیوتیکی شود. مقاومت آنتی بیوتیکی باعث ایجاد بیماری های جدید و شایعی همچون عفونت های دستگاه ادراری، ذات الریه و عفونت خون می شود که به دلیل بی اثر بودن دارو، به سادگی قابل درمان نیستند و باعث طولانی شدن مدت بستری و روند درمان بیماری، و تحمیل هزینه های سنگین به بیمار و جامعه می شوند.
در نتیجه ممکن است بیماران دچار عوارض بیشتر شوند و حتی جان خود را از دست بدهند.
شایان ذکر است که استفاده از داروهای ضدآکنه نیز می تواند موجب افزایش مقاومت باکتریایی شود. در واقع این داروها باید تحت نظر پزشک متخصص و در دوره های کوتاه مدت یا بلند مدت استفاده شود تا علاوه بر مصرف آنتی بیوتیک مناسب، در صورت بروز مقاومت آنتی بیوتیکی پزشک از آن آگاه شود.
جلوگیری از بروز مقاومت آنتی بیوتیکی
برای جلوگیری از بروز این اتفاق، رعایت موارد زیر کمک کننده است:
-استفاده از سایر روش های درمانی توصیه شده توسط پزشک و کادر درمان، به جای استفاده از آنتی بیوتیک
-عدم استفاده از آنتی بیوتیک در زمان ابتلا به عفونت ویروسی
-عدم استفاده از آنتی بیوتیک قبلی، در زمان ابتلای مجدد به بیماری
-شیوه درست مصرف دارو را از پزشک سوال کرده و برای اثرگذاری بیشتر طبق دستور استفاده کنید.
-کامل کردن دوره درمان دارو، طبق تجویز پزشک
-مصرف دارو در فواصل زمانی منظم
-دور ریختن باقیمانده دارو بعد از تکمیل دوره درمان
-عدم توصیه دارو به دیگران، زیرا این دارو برای بیماری شما تجویز شده است و تشخیص نوع عفونت و تجویز دارو بر عهده ی پزشک است
-عدم استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان عفونت در نوزادان، کودکان و سالمندان بدون تجویز پزشک
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص داخلی ما نوبت بگیرید.
