نرمی کشکک زانو چه زمانی اتفاق می افتد؟

کندرومالاسی غضروف زانو به شکستگی یا نرمی کشکک زانو در قسمت زیرین کاسه زانو اطلاق می شود. ساییده شدن کاسه زانو در محل استخوان ران، می تواند به ایجاد درد و تورم دامن بزند. از طرفی این شرایط در بین دوندگان و سایر ورزشکاران رایج تر بوده و به آن لقب “زانوی دونده” داده شده است.

نرمی غضروف زانو بیشتر در نوجوانان، جوانان، زنان و ورزشکارانی دیده می شود که با انجام ورزش های شدید، فشار زیادی به زانو وارد می کنند. البته در این میان افراد دارای اضافه وزن نیز بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند.

کشکک چیست؟

کشکک استخوان کاسه زانو است که در داخل تاندون چهارسر ران قرار دارد. این تاندون بزرگ از عضلات قدرتمند چهارسر ران به دور کشکک پیچیده و به بالای استخوان ساق پا یا همان درشت نی وارد می‌شود. در نهایت عضلات چهارسر ران، پا را صاف می کنند.

پشت کشکک با غضروفی صاف پوشیده شده است و به کشکک کمک می کند وقتی پای خود را صاف می کنید، روی قسمت پایینی استخوان ران سر بخورد.

علت نرمی کشکک زانو

علت این وضعیت به خوبی شناخته شده نیست اما اعتقاد بر این است که علت کندرومالاسی، آسیب، اختلال ساختاری عمومی، تماس مداوم کشکک یا در نتیجه ضربه به سلول های غضروفی در غضروف مفصلی اتفاق می افتد.

اما می توان گفت زانوی دونده اغلب به دلیل استفاده بیش از حد ایجاد می شود، البته این شرایط ممکن است در نتیجه ضربه به کاسه زانو، مانند شکستگی یا دررفتگی نیز رخ دهد. ولی بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که در صورتی که کشکک از هم راستایی خارج شده یا عضلاتی که از زانو حمایت می کنند ضعیف یا سفت شده باشند نیز احتمال بروز این وضعیت وجود دارد. علاوه بر این کف پای صاف عامل دیگری است که می تواند در ایجاد کندرومالاسی کشکک نیز نقش داشته باشد.

علائم نرمی غضروف زانو

زانوی دونده باعث درد و حساسیت در جلو یا کناره زانو می شود. تورم یا احساس ساییدگی در زانو مشکل شایعی است. اما نشانه اصلی زانو درد است که به مرور زمان و به دنبال شرایط زیر بدتر می شود:

• پس از نشستن طولانی مدت
• هنگام بلند شدن از صندلی
• هنگام بالا و پایین رفتن از پله ها
• هنگام زانو زدن یا چمباتمه زدن

کندرومالاسی کشکک تغییرات اولیه غضروف در نواحی زیرین کشکک را توصیف می کند. این وضعیت اگر به طور موثری تحت درمان قرار نگیرد، این تغییرات اولیه ممکن است در نهایت منجر به استئوآرتریت در مفصل زانو یعنی محل اتصال کاسه زانو و استخوان ران به هم شود.

مراحل بیماری نرمی کشکک زانو

در مراحل اولیه بیماری کندرومالاسی مناطقی با حساسیت بالا روی توالی های مایع نشان داده می شود که می تواند با افزایش ضخامت غضروف همراه بوده و همچنین ممکن است باعث ادم شود. در مراحل آخر، سطوح نامنظم تری با نازک شدن مرکز غضروف وجود خواهد داشت که می تواند به سمت استخوان زیر غضروفی گسترش یافته و در معرض آن قرار گیرد.

نرمی کشکک زانو بر اساس یافته های آرتروسکوپی، میزان و عمق نازک شدن غضروفی و تغییرات مربوط به استخوان زیر غضروفی درجه بندی می شود. مراحل متوسط تا شدید را می توان در MRI مشاهده کرد.

مرحله 1: نرم شدن و تورم غضروف مفصلی به دلیل شکستن فیبرهای کلاژنی عمودی. نمای اسفنجی غضروف با کمک روش آرتروسکوپی پیدا خواهد بود.

مرحله 2: تشکیل تاول در غضروف مفصلی به دلیل جدا شدن لایه های غضروفی سطحی از عمقی رخ خواهد داد. شقاق یا پارگی غضروفی که کمتر از 1.3 سانتی‌متر مربع را بدون گسترش به استخوان زیر غضروفی تحت تأثیر قرار می‌دهند.

مرحله 3: آسیب ناشی از پارگی، تکه تکه شدن و فیبریلاسیون غضروف که تا استخوان زیر غضروف گسترش یافته اما کمتر از 50 درصد از سطح مفصلی کشکک را تحت تأثیر قرار می دهد.

مرحله 4: تشکیل دهانه و سوزش استخوان زیر غضروفی بیرون مانده که بیش از 50٪ سطح مفصلی کشکک آن ساییده شده باشد. تشکیل استخوان های زائد نیز در این مرحله اتفاق می افتد.

تشخیص

برای تشخیص زانوی دونده، پزشک یک معاینه بالینی انجام داده و سابقه پزشکی و علائم تان را به طور دقیق تری مورد ارزیابی قرار می دهد. اگر با یک معاینه ساده تشخیص صورت نگیرد، یا اگر علائم با درمان بهبود نیابد، ممکن است آزمایش‌های دیگری درخواست شود:

• اشعه ایکس برای بررسی آرتریت یا تروما (ضربه)
• آزمایش خون برای اندازه گیری التهاب
• ام آر آی برای تهیه تصاویر دقیق تر از زانو

درمان نرمی زانو

پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه نماید:

• داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی بدون نسخه یا تجویزی را مصرف کنید.
• از زانوبند یا سایر موارد حمایتی زانو و کمک کننده تراز کشکک استفاده کنید.
• برای انجام تمرینات تقویتی عضلات اطراف زانو و کشش عضلات سفت که کاسه زانو را از تراز خارج می کند، به فیزیوتراپ مراجعه کنید.
• در صورت لزوم، گزینه جراحی را برای تنظیم مجدد کاسه زانو در نظر بگیرید.

منبع

در صورتی که از درد مزمن زانو رنج می برید می توانید در این باره با متخصصین ارتوپدی طبینجا بصورت آنلاین مشورت نمایید.