سردرد شقیقه
شما هم در ناحیهی شقیقه احساس درد یا فشار میکنید؟ نگران نباشید! تنها نیستید خیلی از افراد از سردرد شقیقه رنج میبرند. در متن پیش رو قصد داریم تا شما را با سردرد دو طرف شقیقه و درمان آن آشنا کنیم. در این مقاله میخوانید:
- علل سردرد شقیقه
- تشخیصهای محتمل سردرد شقیقه براساس علائم همراه
- چه زمانی برای سردرد شقیقه به پزشک مراجعه کنیم؟
سردرد شقیقه ممکن است به دلیل انقباض عضلات این ناحیه به یکی از دلایل زیر رخ دهد:
-استرس
-خستگی چشمها
-فشار دندانها روی هم
همچنین میتواند از علائم سردردهای تنشی باشد. این نوع سردرد شایعترین نوع سردرد در بین جوامع مختلف است. با این حال در برخی موارد احساس درد یا فشار در شقیقه نشانه مسئلهی مهمی است که نیاز به بررسیهای بیشتر دارد.
علل سردرد شقیقه
سردرد تنشی
برخی سردرد تنشی را مثل محکم بستن کشی به دور سر توصیف میکنند. نوعی سردرد مبهم که ممکن است از شانه و گردن آغاز شود و یا به آن جا تیر بکشد. با این که علت این نوع سردرد پیشانی و شقیقه هنوز مشخص نیست، اما اضطراب یکی از محرکهای اصلی آن است.
سردردهای تنشی دورهای عموما کمتر از چند ساعت به طول میانجامند اما ممکن است تا چند روز تکرار شوند. سردردهای مزمن به مدت بیش از 15 روز درماه تکرار میشوند.
میگرن
شایعترین علت درد شقیقه ها و چشم ، میگرن است. شدت سردردهای میگرنی از متوسط تا شدید متغیر است و ممکن است به صورت سردرد ضرباندار شقیقه احساس شود. این سردردها و درد گیجگاهی اغلب یکطرفه هستند اما ممکن است هر دو سمت را درگیر کنند.
علائم شایع همراه:
-حالت تهوع
-استفراغ
-افزایش تحریکپذیری نسبت به نور، صدا و بو
محرکهای مختلف زیادی برای میگرن شناخته شدهاند؛ از جمله:
-کمخوابی
-اضطراب
-تغییرات آب و هوا
-الکل
سردرد سرویکوژنیک
سردرد سرویکوژنیک نوعی سردرد است که به دلیل مشکلی در نخاع گردنی آغاز میشود. نخاع گردنی در گردن و قاعدهی جمجه قرار دارد. آسیب نخاع یا تغییرات تخریبی نظیر استئوآرتریت یا همان آرتروز از جمله علتهای شایع این نوع سردرد هستند. دیسک بیرونزده شایعترین علت آن است. این نوع سردرد عموما به دلیل علائم مشابهی نظیر حالت تهوع، استفراغ و افزایش حساسیت به نور و صدا با سردردهای میگرنی اشتباه میشود. علائم دیگر این نوع سردرد: سرگیجه، کاهش دامنهی حرکت گردن، درد در گردن، شانه و یا بازو.
اختلال مفصل و عضلهی گیجگاهی-فکی یا تمپورورمندیبولار (TMJ)
TMJ نوعی ناهنجاری است که باعث درد و اختلال عملکرد عضلات و مفاصلی میشود که مسئول حرکات فک هستند. TMJ بیش از ده میلیون نفر از مردم آمریکا را درگیر کرده است. درد گهگاه فک اهمیتی ندارد و عموما موقتی است اما برخی مردم بطور دائم با این مشکل درگیر هستند.
علائم TMJ شامل:
-درد و فشار در شقیقهها
-انتشار درد به هریک از عضلات درگیر در جویدن از جمله فک، صورت و گردن
-سفتی فک
-تغییر در نحوهی قرارگیری دندانها
مشکلات سینوس
عفونت سینوس، آلرژی یا هر تغییری در سینوسها میتواند باعث ایجاد احساس درد یا فشار در ناحیهی شقیقه شود. همچنین ممکن است اطراف پیشانی، گونهها، چشم و یا دندانهای بالایی هم احساس فشار کنید. عفونت سینوسها خودش را با علائم بیماری مثل تب، خستگی و یا آبریزش بینی نشان میدهد. با خم کردن سر به جلو درد بدتر میشود.
ناهنجاریهای گوش
ناهنجاریهای مربوط به گوش از قبیل عفونت یا افزایش جرم گوش میتواند باعث درد در شقیقه و یا سایر نواحی سر و صورت شود. ممکن است احساس کنید گوشهایتان گرفته است. مشکلات گوش میانی ممکن است باعث سرگیجه شوند. گرچه این مشکلات اغلب یکطرف را درگیر میکنند اما ممکن است دوطرفه هم باشند.
مننژیت
مننژیت در حقیقت به التهاب پردهی محافظ مغز و نخاع گفته میشود. گرچه ضربه، سرطان و برخی داروهای خاص میتوانند باعث مننژیت شوند، اما مهمترین و شایعترین علت آن عفونتهای ویروسی و باکتریایی است. علائم مننژیت براساس علت زمینهای فرق میکند اما شایعترین علائم آن شامل موارد زیر است:
-سردرد
-خشکی گردن
-تب ناگهانی
-خستگی
-حالت تهوع
-سرگیجه
مننژیتهای ویروسی معمولا بین 7 تا 10 روز خودبخود بهتر میشوند. اما مننژیت باکتریایی تهدیدکنندهی حیات است و نیاز به درمان آنتیبیوتیکی دارد.
آرتریت تمپورال
این بیماری ممکن است در وهلهی اول با میگرن اشتباه شود. در مراحل اولیه خودش را بصورت یک سردرد ضربانی در یکطرف سر نشان میدهد. اما برخلاف میگرن محل سردرد حین لمس دردناک است و ضربان ممکن است دائمی باشد. آرتریت تمپورال وضعیتی جدی است و نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
سایر علائم:
-تب خفیف
-بیاشتهایی
-خستگی
-کاهش وزن
-درد فک حین جویدن
آرتریت تمپورال زمانی رخ میدهد که شریانهای تمپورال در دوطرف سر متورم شده و باعث کاهش جریان خون شوند. این عروق وظیفهی خونرسانی به چشمها، مغز و سایرین را دارند. در موارد شدید درد گیجگاه و چشم ممکن است عروق بطور کامل بسته شوند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است فرد در معرض مشکلات بینایی و یا حتی سکتهی مغزی باشد. برای تشخیص بیماری پزشک ابتدا آزمایش خون درخواست میکند و در مرحلهی بعد ممکن است لازم باشد از عروق خونی نمونهبرداری شود. درصورت تایید تشخیص، پزشک برای درمان از کورتون یا استروئید استفاده میکند تا التهاب عروقِ درگیر کم شود.
آسیب مغزی ناشی از ضربه (TBI)
آسیب مغزی ناشی از ضربه زمانی رخ میدهد که سرتان به جایی کوبیده میشود و یا در اثر تصادف با اتومبیل، سقوط از ارتفاع و .. ضربه میخورد. این آسیبها از متوسط تا شدید متغیرند و ممکن است باعث از دست دادن هوشیاری بشوند یا نشوند. ضربهی مغزی هرچند خفیف بعنوان TBIشناخته میشود. حدود 85 درصد از سردردهای ناشی از TBI از نوع تنشی هستند. این درد در گیجگاه عموما درد مبهمی است که باعث سردرد شقیقه، پیشانی، پشت سر و گردن و یا کل سر احساس میشود. ممکن است با گیجی، کمخوابی و یا سرگیجه همراهی داشته باشد.
تومور
درموارد نادر ممکن است علت سردرد شقیقه تومور مغزی باشد. تومور مغزی در اثر رشد بیرویهی سلولهای مغزی ایجاد میشود. تومورهای مغزی ممکن است قابل ملاحظه باشند یا نباشند و انواع مختلفی دارند. احساس فشار یکی از علائم شایع تومور مغزی است که همزمان با رشد تومور بیشتر میشود. سایر علائم بستگی به اندازه و محل تومور دارد و شامل:
-سردردهایی که بتدریج شدیدتر میشوند.
-مشکلات بینایی
-حالت تهوع و یا استفراغ بدون علت
-مشکلات تعادل
-اختلال تکلم
-اختلال شحصیت یا تغییرات رفتاری
-تشنج
تشخیصهای محتمل سردرد شقیقه براساس علائم همراه
اگر در ناحیهی شقیقه احساس درد و فشار میکنید و با علائم دیگری همراهی دارد، تشخیصهای زیر محتمل است:
فشار بدون احساس درد
اگر در ناحیهی شقیقه احساس فشار میکنید و با علامت دیگری همراهی ندارد، ممکن است به علت انقباض عضلات ناحیهی فک، گردن و یا صورت باشد. ممکن است به دلیل اضطراب، خستگی و یا حتی وضعیت بد قرارگیری گردن باشد.
فشار و سرگیجه
اگر با سرگیجه توام باشد، ممکن است به دلیل مشکلات گوش میانی، ضربهی مغزی یا سایر مشکلات مغزی و یا مشکلات نخاع گردنی مثل بیرونزدگی دیسک باشد.
درد شقیقه و گوش
افزایش جرم گوش و یا عفونت آن ممکن است باعث درد همزمان شقیقه و گوش شود. التهاب سینوس و آلرژی و یا عفونت سیستم تنفس فوقانی هم میتواند این علائم را به علاوهی گرفتگی بینی بروز دهند.
درد شقیقه و فک
TMJ محتملترین علت فشار و سردرد شقیقه و درد فک است. مشکلات سینوس و دندانها هم میتوانند با این علائم بروز کنند.
درمان درد شقیقه
درمان سردرد گیجگاهی بستگی به علت زمینهای دارد.
سردرد تنشی
مدیریت اضطراب، خواب کافی و سبک زندگی سالم میتواند در جلوگیری از بروز سردرد تنشی کمککننده باشد. داروهای بدون نسخه مثل ایبوبروفن و استامینوفن هم در تسکین درد کمککننده هستند.
سردرد شقیقه ناشی از میگرن
دوری از محرکهای میگرن در کاهش شدت و فرکانس درد موثر است. درمانهای مناسب برای تسکین درد شامل مسکنها و درمانهای بدون نسخه و نیز داروهایی است که پزشک تجویز میکند.
سردرد سرویکوژنیک
درمان بستگی به منشا درد شقیقه دارد؛ مثلا درمان بیرونزدگی دیسک و یا آرتروز.
TMJ
درد ممکن است با کاهش حرکات فک و خوردن غذاهای نرم به مدت چند روز ساکت شود. مسکنها هم به کاهش درد فک، صورت و سر کمک میکنند. دندانپزشک ممکن است به شما توصیه کند از محافظ دهان برای جلوگیری از دندانقروچه حین خواب استفاده کنید.
سردرد شقیقه ناشی از مشکلات سینوس
اسپری بینی، داروهای آلرژی و ضد سرماخوردگی برای درمان عفونت سینوس کمککننده هستند. اگر سینوسهایتان عفونت کردهاند، پزشک ممکن است برای شما آنتیبیوتیک تجویز کند.
سردرد شقیقه ناشی از مشکلات گوش
مشکلات گوش از قبیل جرم یا عفونت با درمانهای خانگی نظیر روغن یا قطرهی گوش قابل درمان است. اگر علائمتان با درمانهای خانگی بهتر نشد و یا حس کردید شنواییتان کمتر از قبل شده بهتر است با یک پزشک مشورت کنید.
چه زمانی برای سردرد شقیقه به پزشک مراجعه کنیم؟
علتهای سردرد شقیقه مثل ضربه به سر، مننژیت و تومورها نیاز به مراجعه به پزشک و درمان طبی دارند. اگر احتمال میدهید با هریک از موارد فوق درگیر سردرد شقیقه هستید، سریع با یک پزشک مشورت کنید. مننژیت باکتریایی بیماری جدی ای است و نیاز به درمان آنتیبیوتیکی دارد و در غیر اینصورت میتواند کشنده باشد. ضربه به سر و آسیب مغزی در هر شرایطی باید توسط یک پزشک بررسی شود. اگر سردرد شقیقه بعد از ضربه به سر شروع شده و یا با علائمی نظیر تب همراه است، حتما به پزشک مراجعه کنید. هر سردرد جدیدی و یا تغییر در الگوی سردرد به ویژه در سنین بالای 50 سال باید توسط پزشک بررسی شود.
جمع بندی
سردرد شقیقه از سردرد های شایع هستند و عموما در پی استرس و انقباض نابجای عضلات فک، سر و یا گردن رخ میدهند. مسکنها، تقویت وضعیت بدن و کاهش اضطراب میتوانند کمککننده باشند. درصورتی که نگران هستید و یا علائم دیگری دارید بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص مغز و اعصاب ما نوبت بگیرید.