اولیگواسپرمی چیست؟

اندام جنسی مذکر شامل بیضه ها، پروستات، مجرای وازدفران و…هست. تا قبل از رسیدن به سن بلوغ بیضه ها ساختاری نابالغ داشته و عملکرد جنسی مشخصی ندارد. در حوالی سن بلوغ هپوفیزمغز شروع به ساخته هورمون محرکه بیضه‌ها کرده و تحت تاثیر این هورمون بیضه ها، شروع ساخت هورمون های جنسی مردانه (تستوسترون) می‌کند.

یکی از وظایف این هورمون نقش آن در رفتارهای جنسی و ایجاد صفات ثانویه جنسی می باشد. بیضه ها تحت تاثیر هورمون تستوسترون، شروع به ساخت اسپرم کرده و در باروری نقش ایفا می کند. ترکیب اسپرم و تخمک (سلول جنسی زنانه) سلول تخم که اولین سلول جنین است، پدید می آید. به این فرآیند لقاح گفته می شود در صورتی که ورود اسپرم به رحم پس از وقوع تخمک گذاری و یا حوالی آن اتفاق افتاده باشد، لقاح انجام میشود.

نیمه عمر اسپرم در رحم، حدود ۴۸ ساعت بوده و در صورت عدم لقاح، پس از این مدت از بین می رود. در صورتی که زوجین، پس از گذشت دوازده ماه از شروع رابطه جنسی فعال و محافظت نشده، باردار نشوند، نازایی تلقی شده و نیازمند بررسی علت آن می‌باشد. شواهد بالینی علت ۴۰ درصد ناباروری ها مربوط به زن ،۳۰ درصد مربوط به مردان و حدود ۳۰ درصد مربوط به هر دو جنس می باشد.

در بررسی علت نازایی، لازم هست آنالیز اسپرم مایع سمن(منی)، تخمک گذاری زن و ساختار و آناتومی رحم او مورد ارزیابی قرار بگیرد. قدم اول دربررسی علت نازایی، آنالیز اسپرم (اسپرموگرام) هست. یک نمونه طبیعی اسپرموگرام باید شامل بیش از ۴۰ ملیون اسپرم در هر سی سی مایع منی باشد. ۴۰ درصد این اسپرم ها لازم هست تحرک داشته باشند و ۳۰ درصد آنها لازم هست که حرکت رو به جلو داشته باشند.ا ز نظر مورفولوژی لازم هست که حداقل ۴ درصد اسپرم ها، شکل طبیعی داشته باشند.

مشکلات اسپرم در مردان

مشکلات اسپرم در مردان شایع بوده ویکی از علل شایع نازایی می باشد. این مشکلات میتواند شامل شکل غیر طبیعی اسپرم، کم تحرکی و..باشد. هر گاه تعداد اسپرم ها کمتر از ۱۵ ملیون در هر سی سی مایع منی باشد، اولیگو اسپرمی نامیده میشود. تعداد اسپرم در مردان میتواند تحت تاثیر عوامل مختلف کاهش پیدا کند. اختلالات هومونی (هیپوگنادیسم)، اختلالات ساختاری مجاری بیضه از جمله علل اولیگواسپرمی هست. بیضه های شکمی و نزول نکرده، پتانسیل کافی برای ساخت اسپرم ندارند. دمای محیط داخلی وحفره شکم، بالاتر از کیسه بیضه بوده و این دمای بالا روی تعداد و کیفیت اسپرم اثر سو دارد. سیستیک فیبروزیس، نوعی بیماری سیستمیک بوده که منجر به افزایش غلظت مخاط ها و مایع منی می شود. این مایع غلیظ اجازه تحرک کافی به اسپرم نداده و منجر میشوند تعداد اسپرم کمتری به رحم وارد شود. مصرف داروهای هورمونی نظیر تستوسترون و داروهای آنابولیک و بدن سازی، مصرف سیگار و الکل نیز منجر به کاهش تعداد اسپرم در مایع منی می شود.

عفونت های مزمن تناسلی

عفونت های مزمن تناسلی (هم چون کلامیدیا وسوزاک)، از طریق التهابی که در مجاری ایجاد می کنند، انتقال اسپرم به رحم را کاهش داده و منجر به نازایی می شوند. در درمان اولیگواسپرمی، توصیه به رفع مشکل زمینه ای و ساختاری، ترک سیگار و الکل و..می شود. مصرف مکمل های زینک، آهن، منیزیم و…ساخت اسپرم را افزایش داده وبه عنوان یکی از درمان های کمک کننده به بیماران توصیه میشود. در نهایت، می توان از روش های همچون Ivf به طور آزمایشگاهی جهت باروری تخمک استفاده کرد.

شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص اورولوژی  ما نوبت بگیرید.