بایدها و نبایدهای تعویض مفصل زانو

آیا از درد مفصل زانو ناشی از آرتروز رنج می برید؟ بدون شک روش های درمانی مختلفی را برای خلاص شدن از شر این ناراحتی امتحان کرده اید. اگر مفصل زانوی شما به دلیل آرتروز پیشرفته یا به دلایل دیگری آسیب دیده و روش های غیر تهاجمی برای درمان آن ناموفق بوده اند، بایستی گزینه تعویض مفصل زانو را در نظر بگیرید. افراد کاندید عمل پروتز زانو ، همیشه نگرانی هایی در مورد روش جراحی، عوارض جانبی و طول عمر پروتز زانو دارند. یکی از سوالاتی که اکثرا پرسیده می شود اینست که طول عمر مفصل زانو تعویض شده چقدر است؟

بیشتر بیماران از این موضوع آگاه هستند که اگرچه مفصل مصنوعی زانو کیفیت زندگی آنها را بهبود می بخشد، اما برای همیشه دوام نخواهد داشت. طول عمر پروتز زانو به عوامل مختلفی از جمله سبک زندگی بیمار، مواد مصرفی پروتز و نوع جراحی آرتروپلاستی زانو بستگی دارد. اگر به دنبال پاسخ این پرسش هستید که دوام مفصل زانوی تعویض شده چقدر است؟ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟

جراحی تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو نیز اطلاق می شود، یکی از متداول ترین روش های تعویض مفصل است که تقریباً در همه جای دنیا انجام می گیرد. جراحان براساس وضعیت سلامتی بیمار و شدت درد و آسیب، تعویض کامل مفصل زانو یا تعویض بخشی از آن را انجام می دهند. تعویض کامل زانو شایعتر از نوع جزئی است و در این جراحی همه قسمت های مفصل زانو با یک مفصل مصنوعی جایگزین می شوند.

به عنوان کاندید عمل جراحی تعویض مفصل زانو، بایستی از نظر روحی و جسمی برای جراحی آماده باشید. برخی از بیماران توقع دارند که پس از جراحی نیز دقیقا همانند زمانی که در سلامت کامل بوده اند، فعالیت های مورد علاقه و ورزش خود را از سر بگیرند. اما این تفکر درستی نیست چرا که مفصل مصنوعی هرگز مانند مفصل سالم نخواهد بود. اگرچه این عمل درد و ناراحتی مفصل را کاهش می دهد، اما شما قادر به انجام فعالیت های شدیدی که فشار زیادی به زانو وارد می کنند، نخواهید بود.

علاوه بر این، برخی از بیماران به دلیل نگرانی در مورد عوارض ناشی از جایگزینی مفصل، که ممکن است عدم رسیدن به نتایج مطلوب باشد، عمل جراحی را به تعویق می اندازند. اما بهتر است بگوییم که عوارض احتمالی بعد از عمل نادر بوده و شما می توانید با خیالی آسوده این جراحی را انجام دهید. پزشکان همچنین بر این باورند که بیمارانی که عمل تعویض مفصل زانو خود را به تأخیر می اندازند، احتمال انجام دوباره جراحی تعویض زانو در آنها بیشتر است، زیرا این یکی از عواملی است که در طول عمر پروتز مفصل تأثیر می گذارد. اکنون وقت آن است که عوامل دیگری را که در طول عمر مفصل زانو تأثیر گذارند، بررسی کنیم.

پروتز زانو چند سال کار خواهد کرد؟

تعویض کامل مفصل زانو قابلیت کار کرد تقریباً 30 ساله خواهد داشت. با این حال پروتزهای مصنوعی قابلیت ماندگاری مادام العمر ندارند چرا که معمولاً از جنس فلز و پلاستیک هستند که مانند هر وسیله دیگری فرسوده می شوند. زانو یکی از مهم ترین بخش های عملکردی بدن است که در فعالیتهای روزمره ما نقش مهمی دارد، بنابراین طبیعی است که بعد از مدتی فرسوده شود. طبق آمار، پروتز زانو حدود 10 تا 15 سال ماندگاری داشته و پس از آن باید با جراحی مجدد تعویض مفصل زانو جایگزین شود.

عوامل موثر در ماندگاری مفصل تعویضی

یکی از سوالات بیماران این است که چرا مفصل تعویضی آنها بعد از گذشت ده سال کارایی خود را از دست می دهد. چندین عامل در دوام مفصل تعویضی اثرگذار هستند که این عوامل قادرند عمر مفصل را تا چندین سال کاهش دهند. از آنجا که صدها نوع پروتز زانو و همچنین صدها بیمار با شرایط جسمی مختلف و سبک زندگی وجود دارد، نمی توان به طور دقیق طول عمر مفصل را برای هر شخص تخمین زد. با این حال، برخی از عواملی که تأثیر قابل توجهی در طول عمر مفصل دارند و در همه بیماران مشترک است، عبارتند از:

• فعالیتهای بیماران: بعضی از بیماران بعد از جراحی تعویض مفصل راحتی چندان خوبی ندارند. گاهی به دلیل اینکه درد و سفتی مفصل زانوی آنها از بین رفته، در فعالیت های سنگین مانند کوهنوردی، دو، پرش و … شرکت می کنند. همه این فعالیت ها باعث می شود که مفصل آنها زودتر از بین برود.

• سبک زندگی بیماران: سبک زندگی اشتباه، مانند رژیم غذایی نامناسب، نشستن و ایستادن نامناسب و فرم های نادرست خم کردن زانو، باعث ساییده شدن مفصل کاشته شده می شود.

• چاقی: متأسفانه برخی از بیماران پس از تعویض مفصل زانو قادر به کنترل وزن خود نبوده و بالطبع چاق می شوند. در این شرایط، وزن اضافی فشار بیشتری بر روی مفصل تعویض شده زانو وارد می کند.

• سن بیمار: طبق آمار، جوانان مبتلا به مفاصل مصنوعی زودتر از افراد مسن به آرتروپلاستی ثانویه زانو نیاز خواهند داشت، چرا که جوانان از افراد مسن فعالتر بوده و به طور کلی در فعالیتهای ورزشی و سنگین بیشتر شرکت می کنند.

• عوارض: اگرچه عوارض بعد از جراحی تعویض مفصل زانو نادرند، اما ظاهر آنها یکی از عواملی است که باعث سایش مفصل می شود. مشکلاتی مانند شکستگی استخوان در اطراف مفصل تعویضی زانو یکی از شایعترین مشکلات در میان بیماران قدیمی است.

همه این عوامل، دلایل معمول فرسودگی مفصل زانو در مدت زمان کوتاه هستند. اگر در دوران نقاهت از خود مراقبت کرده و به اندازه کافی استراحت کنید، مرحله اول دوره بهبودی خود را به اتمام خواهید رساند. سپس شما باید تمام عواملی را که در بالا به آنها اشاره گردید را در نظر بگیرید. در غیر این صورت، مشکلات مفصل زانوی مصنوعی دوباره شروع خواهند شد و زندگی شما را دوباره دشوار خواهند ساخت. مشکلات تعویض مفصل زانو بعد از ده سال برای بیمارانی که از خودشان مراقبت نمی کنند، آزار دهنده تر خواهند بود.

کلام آخر

متوسط ماندگاری ایمپلنت مفصل زانو 15-10 سال تخمین زده می شود. با این وجود، به لطف فناوری های پیشرفته پروتزهای مصنوعی، تولیدکنندگان پروتزهایی با مواد جدید و بادوام تولید می کنند که ماندگاری 30-20 ساله دارند. اگر فکر می کنید پس از جراحی می توانید هر کاری انجام دهید و مفصل شما به مدت 20 سال سالم خواهد ماند، سخت در اشتباه هستید. زیرا داشتن پروتز سالم زانو برای چندین دهه نیاز به مراقبت و استراحت مناسب دارد. پس مراقب خود باشید تا از زندگی لذت ببرید.

چنانچه درباره پروتز زانو نیازمند مشورت با متخصص ارتوپدی هستید، می توانید از طریق سامانه طبینجا اقدام نمایید.