شرایط متعدد پوست سر می تواند باعث ایجاد لکه های قرمز روی پوست سر شود. بسیاری از این موارد قابل درمان نیستند، اما برخی درمان ها هم به نو به خود می توانند برخی از علائم آن مانند خارش را کاهش دهند. درمان لکه های قرمز روی پوست سر بسته به علل زمینه ای که به آنها اشاره شده، متفاوت خواهند بود.
علل لکه قرمز روی پوست سر
چند علت شایع لکه قرمز ری سر عبارتند از:
1. پسوریازیس پوست سر
پسوریازیس پوست سر یک بیماری التهابی مزمن یا طولانی مدت است که شامل دوره های بهبودی و عود مجدد است.
نیمی از مبتلایان به پسوریازیس پوست سر آنها درگیر شده است. پسوریازیس یک اختلال خود ایمنی در نظر گرفته می شود، به این معنی که سیستم ایمنی به سلول های پوست سالم حمله کرده و نتیجه آن رشد سریع سلولی است. پسوریازیس معمولا ارثی بوده و علائم پسوریازیس پوست سر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- برجستگی های قرمز کوچکی که رشد کرده و فلس ها را تشکیل می دهند
- پلاک های ضخیم، سفید یا قرمز پوشیده شده با فلس های خاکستری نقره ای
- خارش که می تواند منجر به پاره شدن پوسته ها و خونریزی ناشی از خاراندن شود
- لکه های پوستی برآمده و قرمز رنگ نقره ای
- ضایعات پوست سر و پوسته های شوره مانند شبیه به درماتیت سبورئیک
- ریزش شدید مو ممکن است در انواع شدید پسوریازیس رخ دهد
درمان
پسوریازیس پوست سر یک بیماری در نظر گرفته می شود که درمان آن آسان نیست.
هنگامی که فردی مبتلا به پسوریازیس خفیف پوست سر است، شامپوی دارویی بدون نسخه ممکن است برای کمک به کاهش علائم کافی باشد. شامپو حاوی اسید سالیسیلیک باعث از بین رفتن پوسته ها شده و حذف آنها را آسان تر می کند. ممکن است برای کمک به کاهش التهاب ناشی از پسوریازیس پوست سر، شامپو کورتیکواستروئیدی تجویزی به نام کلوبکس تجویز شود.
موارد شدید پسوریازیس پوست سر ممکن است با داروهای سیستمیک مانند کورتیکواستروئیدها درمان شود. این بدان معناست که دارو از طریق خوراکی یا تزریقی داده شده و در سراسر بدن گردش می کند.
درمان پسوریازیس پوست سر همچنین شامل اجتناب از محرک هایی مانند:
- الکل
- استرس
- سیگار کشیدن
- عفونت ها
- دمای شدید
- نور خورشید
- داروهای خاص
2. درماتیت سبورئیک
درماتیت سبورئیک یک بیماری پوستی التهابی طولانی مدت است که در مناطقی از بدن که سبوم یا روغن را از طریق غدد چربی تولید می کنند، دیده می شود. پوست سر یک ناحیه بسیار شایع برای درماتیت سبورئیک است زیرا سبوم زیادی تولید می کند.
در نوزادان، درماتیت سبورئیک، کلاهک گهواره ای نامیده می شود.
علائم درماتیت سبورئیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پوسته سفید روی پوست سر
- پوسته های سفید مانند شوره سر و خارش دار روی پوست سر
- پوسته های قرمز روی پوست
- پلاک های ضخیم و صورتی روی صورت
- لکه های پوسته پوسته روی سینه و خط مو
- بثورات متشکل از لکه های قرمز روی پوست سر
- پوسته های زرد چرب روی پوست سر
- پوسته پوسته شدن پوست به صورت پودری زمخت زرد رنگ روی پوست سر
درمان
اگرچه هیچ درمانی برای درماتیت سبورئیک وجود ندارد، روش های درمانی می توانند به کاهش علائمی مانند التهاب و خارش کمک کنند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شامپوی دارویی بدون نسخه
- داروهای ضد قارچ
- یک داروی مهار کننده کلسینورین (این ماده روی سیستم ایمنی بدن برای کاهش التهاب پوست عمل می کند)
کورتیکواستروئیدها (برای کاهش التهاب)
3. کرم حلقوی (تینه آ کاپتیس)
تینه آ کاپتیس یا کرم حلقوی نوعی عفونت قارچی است که معمولاً کودکان کوچک را تحت تأثیر قرار می دهد. اغلب در مدارس یا مهدکودک ها به دلیل تماس فیزیکی نزدیک بین کودکان رخ می دهد.
زمانی که کرم حلقوی روی سر باشد، تینه آ کاپتیس نامیده می شود. هنگامی که کرم حلقوی روی پوست ایجاد شود، نام آن تینه آ کورپوریس tinea corporis است.
قارچ هایی که باعث کچلی سر می شوند، موجودات میکروسکوپی هستند. آنها در محیط های مرطوب، گرم و تاریک رشد می کنند.
هنگامی که قارچ روی پوست سر رشد می کند، کرم حلقوی ممکن است زخم کوچکی را ظاهر کند که شبیه جوش است. در مرحله بعد، ناحیه آسیب دیده پوسته پوسته، لکه دار یا حتی فلس مانند می شود. پوسته ها ظاهری مشابه شوره سر دارند، اما بر خلاف شوره سر، کرم حلقوی ممکن است باعث کنده شدن موها، تشکیل ریش زبر و ایجاد یک نقطه طاسی روی سر شود.
کرم حلقوی باعث قرمز شدن روی سر شده و ناحیه آسیب دیده می تواند متورم و حساس گردد. گاهی اوقات، کرم حلقوی باعث ایجاد توده ای پر از چرک می شود. کرم حلقوی پوست سر می تواند غدد لنفاوی متورم پشت گردن را درگیر کند.
درمان
اسپری ها، کرم ها یا پودرهای ضد قارچ ممکن است برای درمان کچلی سر جزئی موثر باشند. هنگامی که وضعیت شدیدتر شود، ممکن است نسخه ای برای قرار دادن روی پوست تجویز شود یا ممکن است به صورت خوراکی برای درمان سیستمیک قارچ یعنی منتشر شده در سراسر بدن تجویز شود.
کرم حلقوی روی پوست سر ممکن است تا سه ماه نیاز به درمان داشته باشد. شامپو ضد قارچ ممکن است توسط پزشک برای جلوگیری از انتشار کرم حلقوی به دیگران توصیه شود.
کرم حلقوی به راحتی پخش می شود
کرم حلقوی بسیار مسری است. این بیماری با به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی یا لمس فردی که به کرم حلقوی مبتلا شده است، به راحتی قابل انتقال است. حتماً قبل و بعد از مصرف داروی موضعی دستان خود را بشویید تا از انتشار آن به سایر بخش‌های بدن جلوگیری کنید.
4. فولیکولیت
فولیکولیت یک بیماری التهابی پوست و کف سر است. قسمت هایی از بدن که دارای مو هستند و فولیکول های مو از جمله سر، ریش، بازوها، پشت، پاها و باسن را تحت تاثیر قرار می دهند.
از نظر تشریحی، فولیکول های مو منافذی با کیسه های بسیار کوچک هستند که در آنها مو رشد می کرده و سبوم یا روغن تولید می شود. فولیکولیت ممکن است در اثر عفونت باکتریایی، قارچی یا انگلی ایجاد شود. علائم فولیکولیت در ناحیه آسیب دیده عبارتند از:
- پوست قرمز، دردناک
- احساس سوزش
- لکه های قرمز مانند جوش (با یک تار مو در مرکز)
- چرک ممکن است در نقاط قرمز قابل مشاهده باشد یا نباشد
درمان
درمان‌های خانگی، مانند کمپرس گرم، اغلب می‌توانند موارد خفیف فولیکولیت را درمان کنند.
داروهای سیستمیک مانند آنتی بیوتیک های خوراکی یا داروهای ضد قارچ ممکن است توسط پزشک تجویز شوند.
5. آکنه
آکنه یک بیماری پوستی شایع است که اغلب نوجوانان را درگیر می کند، اما می تواند در هر سنی رخ دهد.
آکنه با تولید بیش از حد سبوم، مسدود شدن فولیکول های مو و هورمون ها مرتبط است. تصور می شود که آکنه تحت تاثیر یک ارتباط ژنتیکی باشد. بطور کلی آکنه روی پوست سر ممکن است تحت تأثیر موارد زیر رخ دهد:
- انسداد فولیکول ها (از سلول های مرده پوست و سبوم)
- تجمع محصولات مو روی پوست سر (به ویژه محصولاتی مانند ژل مو و اسپری مو)
علائم آکنه عمدتاً لکه های قرمز یا جوش هستند که می توانند روی صورت، پیشانی، قفسه سینه، قسمت بالایی پشت و شانه ها ایجاد شوند. هنگامی که آکنه روی پوست سر تأثیر گذارد، می تواند علائمی مانند موارد زیر را ایجاد نماید:
- جوش های روی پوست سر، گردن یا پشت سر
- درد یا خارش در نواحی آسیب دیده
- ایجاد جوش هایی در پوست سر در منافذ مسدود شده یا فولیکول مو
آکنه می تواند به اشکال مختلف ظاهر شود، از جمله:
جوش های سرسیاه: برآمدگی های باز و برجسته، پر از سبوم اضافی و پوست مرده که در وسط سیاه به نظر می رسد.
جوش های سرسفید: برجستگی های برجسته بسته که حاوی سبوم و پوست مرده هستند و در داخل سفید به نظر می رسند.
پاپول ها: برآمدگی های صورتی یا قرمز ملتهب
پوستول: جوش هایی که حاوی چرک هستند
ندول: جوش های بزرگ، عمیق و دردناک
درمان
آکنه پوست سر معمولا با شامپوهای دارویی یا درمان های پوست سر درمان می شود. این شامپو به حفظ سبوم کمک می کند، که ممکن است از عود آکنه جلوگیری کند. برخی از انواع شامپوهای دارویی را می توان بدون نسخه خریداری کرد.
6. شپش سر
شپش سر بیماری است که توسط حشرات زنده ای به اندازه یک دانه کنجد ایجاد می شود. پیدا کردن آنها اغلب دشوار است، اما تخم های آنها که nits نامیده می شوند، معمولا راحت تر قابل تشخیص هستند.
تخم حشرات به صورت گلبول های بیضی شکل یا گرد ظاهر می شوند که به تارهای مو چسبیده اند. برای برداشتن آنها نیاز به نوع خاصی از شانه است.
شپش باعث ایجاد برجستگی های قرمز روی پوست سر، گردن و شانه ها می شود. علائم آن عبارتند از:
- خارش شدید
- خراش شدید
- زخم و دلمه
- عفونت احتمالی در اثر خاراندن
- برجستگی های قرمز (در پاسخ به نیش حشرات که اغلب باعث واکنش آلرژیک می شود)
درمان
درمان شپش شامل یک پروتکل بسیار خاص برای از بین بردن شپش و خلاص شدن از شر آن است، از جمله:
- استفاده از شامپوی مخصوص طبی
- از بین بردن تخم حشرات با شانه مخصوص
- شستشوی وسایل مانند ملحفه و لباس در آب داغ برای از بین بردن شپش
- خودداری از به اشتراک گذاری وسایل شخصی
- قرار دادن وسایلی که قابل شستشو نیستند در یک کیسه پلاستیکی در بسته برای از بین بردن شپش
به خاطر داشته باشید که شپش بسیار مسری است. از به اشتراک گذاشتن شانه، کلاه، لباس، حوله و سایر وسایل شخصی با فردی که شپش دارد خودداری کنید.
7. لیکن پلانوپیلاریس
لیکن پلانوپیلاریس نام دیگر لیکن پلان است که باعث ایجاد اسکار دائمی، لکه های مشخص ریزش مو، قرمزی اطراف فولیکول مو و التهاب در پوست سر اطراف فولیکول های مو می شود که تحت تأثیر این اختلال قرار گرفته اند.
علائم لیکن پلانوپیلاریس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- لکه های سفید صاف ریزش مو روی پوست سر
- عدم باز شدن فولیکول مو در ناحیه ریزش مو
- قرمزی اطراف فولیکول مو در لبه ها که مانند لکه های قرمز ظاهر می شود
- فلس هایی که فولیکول های مو آسیب دیده را در لبه های لکه های سفید احاطه کرده اند
- فولیکول های مو که احساس خار دارند
- موهایی که به راحتی کنده می شوند
- خارش، درد و سوزش ممکن است وجود داشته باشد (اما این علائم اغلب وجود ندارند)
درمان
درمان باید هر چه زودتر شروع شود.
هنگامی که فولیکول مو زخمی می شود، برای بازیابی موهای از دست رفته کاری نمی توان انجام داد. هدف کلی درمان، کند کردن پیشرفت اختلال و مدیریت علائم است.
ریزش مو ممکن است حتی با وجود درمان ادامه یابد، اما هدف کاهش سرعت آن است. داروهای خوراکی که دارای خواص ضدالتهابی هستند برای لیکن پلانوپیلاریس تجویز می شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کورتیکواستروئیدها
- متوترکسات
- سیکلوسپورین
- سایر داروها
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر عارضه‌ای با لکه‌های قرمز روی پوست سر دارید و داروهای بدون نسخه مؤثر نیستند، وقت آن است که با یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.
هر زمان که علائم عفونت احتمالاً ناشی از خاراندن نقاط قرمز خارش دار داشتید، وقت آن است که به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
علائم عفونت پوست عبارتند از:
- سرخی
- تخلیه مایع یا چرک از ناحیه آسیب دیده
- زخم هایی که به نظر تاول هستند
- لکه های قرمز با پوسته زرد در بالا
- درد یا ورمی که حتی پس از درمان خانگی بدتر شود
- تب
اگر مدت زمان طولانی لکه قرمز روی پوست سر شما وجود داشته، می توانید در این باره با متخصصین پوست مو طبینجا مشورت نمایید.
