پلاکت خون بالا نشانه چیست؟

پلاکت خون بالا حالتی است که در آن مقادیر پلاکت موجود در خون بیش از حد طبیعی است. پلاکت ها قطعات کوچک سلول های خونی هستند که به لخته شدن خون کمک می کنند. در یک فرد سالم معمولاً 150000 تا 450000 پلاکت در هر میکرولیتر خون وجود دارد. تعداد بالای پلاکت از طریق آزمایشات معمول خون قابل شناسایی است.

علت پلاکت خون بالا

علت افزایش پلاکت خون به دو دسته کلی تقسیم می شود: ترومبوسیتمی اولیه و ترومبوسیتوز ثانویه. در ترومبوسیتمی اولیه، علت بالا رفتن پلاکت چندان مشخص نیست و به عنوان یک بیماری مستقل رخ می دهد. در ترومبوسیتوز ثانویه، پلاکت زیاد به عنوان نشانه یک بیماری یا بیماری های دیگری مانند کم خونی، عفونت یا سرطان رخ می دهد.

در بسیاری از موارد، پلاکت بالا ممکن است علائم خاصی ایجاد نکند. در موارد دیگر، افزایش سطح پلاکت منجر به ایجاد لخته شدن خون ناخواسته و غیر ضروری در سراسر بدن می شود که می تواند موارد دیگری از علائم را ایجاد کند.

اگر وضعیت پلاکت خون بالا پایدار است یا باعث نگرانی می شود، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

علائم پلاکت خون بالا

بالا بودن سطح پلاکت ممکن است علائم دیگری را نیز به همراه داشته باشد که بسته به بیماری زمینه ای، اختلال یا شرایط متفاوت خواهد بود. با این حال، برخی از افرادی که پلاکت بالا دارند، ممکن است علائم دیگری را تجربه نکنند و تنها در نتیجه آزمایش خون شاهد آن باشند.

خطر خونریزی و لخته شدن خون در افراد مبتلا به ترومبوسیتمی اولیه بیشتر از افراد دارای ترومبوسیتوز ثانویه است.

علائم پلاکت خون بالا در بزرگسالان

علائم عمومی که ممکن است با افزایش پلاکت رخ دهد عبارتند از:

• خون ریزی

• سردرد

• بی حسی دست یا پا

• ضعف

علائم خونریزی به دنبال بالا بودن پلاکت

علائم خونریزی غیرطبیعی عبارتند از:

• خونریزی در دهان یا لثه

• مدفوع خونی (خون ممکن است بصورت قرمز، سیاه و یا بافت قیری باشد)

• خونریزی یا به راحتی کبود شدن

• خون دماغ شدن

علائم پلاکت بالا و غلظت خون

اندام ها و مغز مکان های مشترکی برای تشکیل لخته خون با پلاکت بالا هستند، البته در ساخت لخته خون سایر بخش های بدن نیز دخیلند. پلاکت خون بالا در بارداری می تواند باعث لخته شدن خون در جفت گردد که اغلب باعث خاتمه بارداری در زنان باردار مبتلا به ترومبوسیتمی اولیه می شود. علائم و نشانه های لخته شدن خون، که ممکن است جدی و یا حتی تهدید کننده حیات باشد، می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییراتی در گفتار

• گیجی یا از دست دادن هوشیاری حتی برای لحظه ای کوتاه

• مشکلات تنفسی

• سرگیجه

• سوزش شدید و دردهای تیر کشنده در بازوها یا پاها

• حالت تهوع

• درد در فک، شکم یا گردن

• تشنج

آیا پلاکت خون بالا خطرناک است؟

با مشاهده هر یک از علائم زیر بایستی فورا اقدامات اورژانسی دریافت شود. این علائم تهدید کننده حیات عبارتند از:

• گیجی یا از دست دادن هوشیاری حتی برای لحظه ای کوتاه

• مشکلات تنفسی

• سرگیجه

• سردرد مداوم

• تشنج

• تنگی نفس

• لکنت زبان

به چه دلیل پلاکت خون بالا می رود؟

پلاکت ها در مغز استخوان، بافت واقع شده در داخل استخوان ها ساخته می شوند. تولید غیرطبیعی مازاد پلاکت ممکن است به دلایل ناشناخته (ترومبوسیتمی اولیه) یا به عنوان نشانه ای از سایر بیماری ها (ترومبوسیتوز ثانویه) به طور مستقل رخ دهد.

دلایل پلاکت بالا در ترومبوسیتمی اولیه

ترومبوسیتمی وضعیتی است که در آن پلاکت بالا به عنوان یک بیماری مستقل و بدون علت شناخته شده دیگر اتفاق می افتد. در این شرایط، مغز استخوان پلاکت زیادی تولید می کند. این شرایط ممکن است ارثی باشد.

دلایل پلاکت بالا در ترومبوسیتوز ثانویه

در این حالت طیف گسترده ای از بیماری ها و شرایط ممکن است باعث افزایش پلاکت شود از جمله:

• کم خونی (تعداد گلبول های قرمز پایین)

• از دست دادن خون

• سرطان

• شیمی درمانی

• لوسمی میلوژنوس مزمن (نوعی سرطان که در مغز استخوان ایجاد می شود)

• عفونت

• اختلالات التهابی مانند بیماری کاوازاکی (یک بیماری نادر در کودکان که شامل التهاب رگهای خونی است)

• میلودیسپلازیا (گروهی از شرایط که در آن ها رشد یا عملکرد سلولهای خونی غیر طبیعی است)

• میلوفیبروز (اختلالی که منجر به ایجاد بافت اسکار در مغز استخوان می شود)

• پلی سیتمی ورا (اختلال نادر مغز استخوان که باعث تولید بیش از حد سلول های خونی می شود)

• واکنش به برخی از داروها، از جمله استروئیدها

• اسپلنکتومی

تحقیقات اخیر حاکی از این است که علاوه بر مشکلات تنفسی عمده، احتمال بروز موارد پلاکت بالا در کرونا وجود دارد.

علت بالا بودن پلاکت خون در کودکان

پلاکت خون بالا در کودکان معمولا به علت عفونت و یا سایر دلایل زمینه ای موقت می باشد. بیماری ترومبوسیتوز در کودکان یا از ابتدای تولد وجود داشته یا شرایطی مانند بیماری سرطان در کودکان می تواند دلیل بالا بودن پلاکت خون در کودکان به حساب بیاید. شرایطی که در آن پلاکت ها به درستی عمل نکنند ترومبوسیتوپاتی اطلاق می شود.

عوارض پلاکت خون بالا

عوارض احتمالی بالا بودن پلاکت ممکن است شامل موارد زیر گردد:

• خون ریزی

• لخته شدن خون

• آسیب مغزی مانند سکته مغزی

درمان پلاکت خون بالا

درمان پلاکت خون بستگی به علت ایجاد کننده آن خواهد داشت اما در اکثر موارد داروهای ضد انعقادی مانند آسپرین تجویز خواهد شد. دقت کنید که با وجود دارا بودن این شرایط داروهای مصرفی خود را با پزشکتان درمیان بگذارید چرا که اکثر داروهای بدون نسخه قادرند دوز مصرفی آنها را کاهش دهند.

 

• شما می توانید هم اکنون از طریق سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص هماتولوژی ما نوبت بگیرید.