کبد یکی از بزرگ ترین ارگان های بدن است. این عضو به عنوان فیلتر عمل کرده و مواد زائد و سمی را از خون می گیرد و به پردازش مواد مغذی کمک می کند. کبد چرب به دنبال افزایش چربی در بدن یا متابولیزه ناکافی چربی ها، و تجمع چربی در کبد ایجاد می شود. بالا بودن میزان چربی کبد می تواند موجب التهاب، آسیب و اسکار کبد شود؛ و در موارد شدید می تواند باعث نارسایی کبد شود. به عبارت دیگر، کبد چرب چهار مرحله پیشرفت دارد:
1) انباشته شدن چربی در کبد (کبد چرب ساده)، 2) بروز التهاب کبدی همراه با تجمع چربی اضافی (استئاتوهپاتیت)، 3) بروز اسکار یا زخم در اثر التهاب کبد (فیبروز کبد)، 4) گسترش پیدا کردن اسکار در کبد (سیروز).
علل کبد چرب
کبد چرب به دلایل مختلفی میتواند ایجاد شود، از جمله: اضافه وزن و چاقی، بالا بودن قند خون و مقاومت به انسولین، بالا بودن چربی خون به ویژه تری گلیسیرید، حاملگی، کاهش سریع وزن، ابتلا به عفونت هایی مانند هپاتیت C، مصرف برخی داروها (متوترکسات، تاموکسیفن، آمیودورون، اسید والپروئیک)، قرار گرفتن در معرض سموم؛ ممکن است برخی ژن ها نیز باعث افزایش احتمال ابتلا به کبد چرب شوند. با توجه به اینکه تاکنون درمانی برای این بیماری مشخص نشده است و تنها راه درمان در حال حاضر، کنترل قند، چربی و فشار خون است؛ فرد مبتلا به کبد چرب برای درمان کبد چرب و کاهش عوارض این بیماری، لازم است تغییراتی در رژیم غذایی بدهد، از جمله:
1) محدود کردن مصرف کربوهیدرات
کربوهیدارت های ساده از جمله شکر ضررهای زیادی برای بدن دارد، به دنبال اعتیاد به مصرف شکر فرد دچار اضافه وزن، دیابت و در نهایت مبتلا به کبدچرب می شود. مصرف شکر را محدود کنید و به جای آن از شکر از عسل یا شیرین کننده های گیاهی استفاده نمایید.
2) استفاده از روغن مایع گیاهی برای پخت و پز مانند روغن زیتون
روغن های گیاهی به ویژه روغن زیتون، منبع عالی از اسیدهای چرب غیراشباع هستند. مصرف روغن زیتون باعث بهبود چربی خون و افزایش متابولسیم گلوکز می شود، و به بهبود بیماری کبدچرب کمک می کند.
3) محدود کردن مصرف گوشت قرمز
مصرف زیاد گوشت قرمز به دلیل داشتن چربی های اشباع، موجب افزایش تری گلیسیرید و کلسترول بد و در نهایت بروز کبد چرب می شود.
4) عدم مصرف مواد غذایی حاوی چربی های ترانس
مواد غذایی سرخ شده، بیسکوئیت ها و کراکرها حاوی چربی های ترانس هستند. مصرف زیاد این مواد غذایی باعث چاقی و اضافه وزن، دیابت و کبدچرب می شود.
5) مصرف چای سبز
چای سبز به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، موجب کاهش التهاب کبد، چربی کبد و سطح آنزیم های کبدی در بیماران مبتلا به کبد چرب می شود.
6) مصرف سیر
سیر حاوی یک آنتی اکسیدان قوی به نام آلیسین است، این آنتی اکسیدان موجب کاهش التهاب، خروج سموم از بدن و کاهش چربی بدن می شود.
7) مصرف سبزیجات و فیبر
سبزیجات به دلیل داشتن فیبر، درصد چربی بدن و چربی کبد را کاهش می دهد. از آنجا که حبوبات، غلات سبوس دار و سبوس منابع غنی از فیبر هستند به درمان کبدچرب کمک می کنند.
8) مصرف متعادل میوه ها
میوه ها دارای قند زیادی هستند و این بیماران حداکثر می توانند 3 واحد میوه در روز و با فاصله زمانی میل کنند.
9) استفاده از نان های خانگی یا نان گندم
نان سفید به دلیل شاخص گلیسمی بالا به سرعت هضم می شود و شخص متوجه نمی شود چه میزان مصرف کرده است. به دنبال مصرف زیاد نان سفید، چربی در بدن انباشته می شود و می تواند باعث بروز بیماری کبدی شود.
10) عدم مصرف نوشیدنی های گازدار
نوشیدنی های گازدار حاوی مقادیر بالایی شکر هستند که می توانند موجب چاقی و بیماری کبدی شوند. حتی نوع رژیمی این نوشیدنی ها هم می تواند خطرساز باشد.
11) محدود کردن مصرف نمک
مصرف نمک موجب تجمع آب در بدن و مانع متابولیسم گلوکز می شود، که به دنبال آن فرد دچار اضافه وزن، دیابت و بیماری کبد می شود.
12) ورزش
فعالیت بدنی و ورزش منظم، با کمک به کاهش وزن، باعث کاهش علائم بیماری کبدچرب می شود.
13) عدم مصرف الکل
مصرف زیاد الکل موجب استئاتوز کبدی شده و حتی می تواند موجب سیروز کبدی و سرطان کبد شود. بنابراین لازم است افرادی که به مصرف الکل اعتیاد دارند، در اولین اقدام مصرف الکل را محدود کنند. در صورتی که اقدامی برای درمان این بیماری صورت نگیرد، عملکرد کبد مختل شده و میزان آنزیم های کبدی بالا می رود، به دنبال آن بدخیمی های کبدی و سیروز بروز پیدا می کند و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی مانند نارسایی قلب عروق و تصلب شرائین بالا می رود. رعایت موارد مذکور به تدریج موجب کاهش چربی ذخیره شده در کبد شده و به مرور زمان باعث بهبود بیماری کبدچرب می شود.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص داخلی ما نوبت بگیرید.
