علت چسبندگی رحم و عوارض بارداری با آن

داخل رحم شبیه یک بالون است که دیواره های جلو و عقب آن صاف روی یکدیگر قرار دارند. داخل آن با بافتی به نام آندومتر پوشیده شده است و در طی قاعدگی، لایه سطحی آندومتر چار ریزش می شود. در هنگام باردار شدن، جنین در آندومتر لانه گزینی می کند. اما سوالاتی که مطرح می شود این است که آیا چسبندگی بر روی بارداری موثر است؟

پیشنهاد مطالعه: علت پارگی رحم | افتادگی رحم و روش های درمان

چسبندگی رحم چیست؟

آسیب و یا عفونت آندومتر ممکن است به پوشش داخلی رحم آسیب رسانده و باعث ایجاد چسبندگی رحم یا بافت اسکار بین دیواره‌های داخلی رحم شود. این چسبندگی ها باعث می شود که دیواره‌ها، در مواقعی، به‌طور غیر طبیعی به یکدیگر بچسبند. این وضعیت که همچنین به عنوان سندرم آشرمن شناخته می شود، اصطلاحی است که برای توصیف چسبندگی داخل رحم استفاده می شود.

این اسکار می تواند خفیف با نوارهای کششی نازک بافت اسکار یا شدید با تشکیل نوارهای ضخیم باشد. در شدیدترین موارد، انسداد یا تخریب جزئی یا کامل داخل حفره رحم ممکن است رخ دهد.

اصطلاح چسبندگی رحم به چسبندگی داخل رحمی نیز اطلاق می شود و جای زخم اساساً قسمت هایی از بافت اسکار روی رحم است. چسبندگی ها می توانند از نظر شدت و نیاز به درمان متفاوت باشند.

اگرچه تشکیل بافت اسکار و تشکیل چسبندگی بخشی طبیعی از روند بهبودی است، چسبندگی ها می توانند مشکل ساز باشند زیرا باعث می شود قسمت هایی از بدن که به طور معمول متصل نیستند به یکدیگر بچسبند. به عنوان مثال، روده ممکن است با چسبندگی به رحم متصل شود یا لوله فالوپ ممکن است به تخمدان بچسبد. بافت اسکار بسیار سخت است و فاقد انعطاف پذیری و کشسانی بافت طبیعی است. بنابراین، چسبندگی حرکت طبیعی اندام های لگنی را مختل می کند و می تواند باعث درد شود.

علائم سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم

در برخی موارد، چسبندگی هیچ علامتی ایجاد نمی کند، اما شایع ترین علائم آن عبارتند از:

• پریودهای بسیار سبک یا بدون پریود (آمنوره). اگر بافت اسکار جایگزین آندومتر شود این اتفاق می‌افتد، این بافت در طول چرخه قاعدگی طبیعی تجزیه می‌شود و خونریزی می‌کند. گاهی اوقات، بافت اسکار دهانه رحم را مسدود می کند و جریان خون قاعدگی را متوقف می کند.
• درد لگن و گرفتگی شدید قاعدگی
• داشتن قاعدگی بسیار سبک (هیپومنوره)
• مشکل باردار شدن یا سقط مکرر. اسکار رحم توانایی فرد برای باردار شدن را کاهش می دهد زیرا خون رسانی به پوشش آندومتر را کاهش می دهد.

علت چسبندگی رحم

چسبندگی رحم معمولاً در اثر آسیب به بافت رحم ایجاد می شود، اما گاهی اوقات علت دقیق چسبندگی بیمار ناشناخته است.

شایع ترین علت چسبندگی رحم، آسیب ناشی از یک عمل جراحی در حفره رحم است. اتساع و کورتاژ یک عمل جراحی سرپایی رایج است که طی آن دهانه رحم کشیده می شود و محتویات بافتی رحم برداشته می شود.

چسبندگی رحم ممکن است به دنبال عوارض بارداری مانند خونریزی رحم به دنبال زایمان یا سقط جنین ایجاد شود.

معمولاً برای مشکلات زنان و زایمان که رحم را درگیر می کند مانند خونریزی غیر طبیعی و گاهی اوقات، علل احتمالی ایجاد چسبندگی عبارتند از عفونت پوشش رحم (اندومتریت)، برداشتن فیبروم در حفره رحم، درمان های رادیوتراپی، سزارین، و ابلیشن آندومتر (روش جراحی که برای آسیب بالقوه پوشش داخلی رحم استفاده شده و دوره های قاعدگی سبک تر شده یا به طور کامل حذف می شوند).

تشخیص سندرم آشرمن

اگر این علائم را تجربه می کنید، بهتر است با پزشک خود در این باره صحبت نمایید. اسکار رحمی در تصویربرداری مانند هیستروسالپنگوگرام که عکسبرداری با اشعه ایکس از لگن است، سونوگرافی لگن و سونوگرافی سالین که سونوگرافی با آب استریل است قابل مشاهده است. ممکن است یک هیستروسکوپی برای بررسی پوشش رحم و بررسی چسبندگی انجام گیرد. هیستروسکوپی روشی است که در آن یک تلسکوپ نازک، منعطف و روشن وارد واژن شده و از طریق دهانه رحم می کنیم تا مستقیماً داخل رحم را مشاهده کنیم.

همچنین ممکن است یک سونوگرافی ترانس واژینال برای اندازه‌گیری ضخامت آندومتر و بیوپسی از پوشش رحم انجام گیرد تا طبیعی یا غیر طبیعی بودن بافت آندومتر مورد ارزیابی قرار گیرد.

درمان چسبندگی رحم

اگر چسبندگی‌های شما برای شما درد ایجاد نمی‌کند و قصد بارداری در آینده را ندارید، ممکن است اصلاً نیازی به درمان نداشته باشید. شما می توانید با پزشک متخصص زنان در مورد گزینه های درمانی خود و پیامدهای عدم درمان صحبت کنید. درمان چسبندگی رحم به طور کلی شامل حذف بافت اسکار و تلاش برای جلوگیری از اصلاح بافت اسکار در جای خود است.

برای برداشتن بافت اسکار، متخصص زنان ممکن است لیزر هیستروسکوپی چسبندگی را انجام دهد. این یک روش سرپایی است که در آن پزشک از هیستروسکوپ برای مشاهده پوشش داخلی رحم و تحریک بافت اسکار موجود استفاده می کند. اگر بافت اسکار پراکنده و نازک باشد، پزشک ممکن است بتواند از خود هیستروسکوپ برای جدا کردن آن استفاده کند. اگر به طور قابل توجهی متراکم تر باشد، می توان از قیچی جراحی برای این کار استفاده کرد.

نحوه پیشگیری از چسبندگی رحم

جلوگیری از رشد مجدد با چند روش مختلف صورت می گیرد:

هورمون درمانی

ممکن است برای شما یک رژیم 30 روزه استروژن خوراکی تجویز شود تا به رحم کمک کند بافت قدیمی خود را پاک کرده و آندومتر سالم را دوباره رشد دهد.

بالون داخل رحمی

یک بالون طبی باد شده یا یک IUD که در حفره رحم قرار داده شده می تواند به رشد مجدد بافت طبیعی رحم کمک کند.

هیستروسکوپی مکرر

به طور معمول، پزشک شما برنامه ریزی برای انجام هیستروسکوپی دوم یا سوم پس از حدود یک یا دو هفته بعد از هیستروسکوپی قبلی را انجام خواهد داد. این کار برای حذف بافت های چسبیده باقی مانده و اطمینان از برداشتن تمام بافت اسکار صورت می گیرد.

بهبودی پس از لیزر چسبندگی هیستروسکوپی می‌تواند متفاوت باشد، اگرچه اکثر زنان دوباره پریود طبیعی خود را از سر گرفته، می‌توانند باردار شوند و می‌توانند حاملگی خود را به پایان برسانند.

منبع

چنان چه علائم مربوط به چسبندگی رحم را تجربه می کنید و در این باره نیازمند دریافت راهنمایی های دقیق تری هستید می توانید با متخصصین زنان و زایمان طبینجا در این باره مشورت نمایید.