اختلالات پس از زایمان

برخی از مادران به دنبال بارداری و زایمان، شاد و سرخوش می شوند، و آن را تجربه ای لذت بخش می دانند، اما گاهی ممکن است چنین نباشد و مادر بعد از تجربه بارداری و زایمان، دچار ترس، اضطراب، درماندگی و افسردگی شود.
از آنجایی که مادر بودن مسئولیت سنگینی است، حمایت همسر، اعضای خانواده و آشنایان موجب قوت قلب مادر شده و از بروز احساسات منفی جلوگیری می کند.
مادران ممکن است بعد از زایمان دچار احساس غم و اندوه، اختلالات خلقی و یا افسردگی پس از زایمان شوند. تقریباً 60 -80 درصد مادران بعد از زایمان اختلالات روحی و خلقی را تجربه می کنند، که ممکن است بین چند روز تا دو هفته طول بکشد.

علایم اختلال پس از زایمان

مادرانی که دچار این حالت می شوند زیاد گریه می کنند، قادر به خوابیدن نیستند و مدام مضطرب و تحریک پذیرند؛ کمک سایرین به مادر، در نگهداری از نوزاد و سایر امور، عوارض این اختلالات را کاهش می دهد. اما در صورتی که این حالت بعد از گذشت دو هفته برطرف نشد، موجب بروز افسردگی پس از زایمان می شود. معمولاً 10-20 درصد مادران دچار افسردگی پس از زایمان می شوند که ممکن است تا یک سال ادامه داشته باشد. عواملی همچون سابقه افسردگی، پایین بودن سن مادر، کمبود اعتماد به نفس، فشار ناشی از مراقبت از کودک، افسردگی و اضطراب قبل و بعد از زایمان، حمایت اجتماعی کم، فشار زندگی، ارتباط زناشویی ضعیف، وضعیت اجتماعی و اقتصادی ضعیف و حاملگی ناخواسته، باعث تشدید بروز این اختلالات در مادرانی که تازه زایمان کرده اند، می شود. در ادامه به بررسی اختلالات پس از زایمان پرداخته شده است:

• غم مادر شدن

همانطور که ذکر شد، احساس غم و اندوه بعد از زایمان، یکی از شایع ترین اختلالات خلقی است که تقریباً 80 درصد مادران آن را تجربه می کنند.
این اختلال باعث حساس شدن، گریه کردن، عدم اعتمادبه نفس و تحریک پذیری مادران می شود. برخی از مادران در این شرایط تصور می کنند که قادر به نگهداری از نوزاد خود نیستند و نمی توانند با شرایط جدید و مسئولیت جدیدشان کنار بیایند.
دلیل بروز این اختلال، تغییرات هورمونی بعد از زایمان است.
با حمایت همسر و خانواده، این اختلال چند روز بعد از زایمان برطرف می شود، اما اگر بیشتر از دو هفته طول بکشد، موجب بروز افسردگی پس از زایمان می شود.

• اختلال اضطراب پس از زایمان

احساس اضطراب و نگرانی شدید بعد از زایمان، به طوری که مانع از انجام فعالیت های روزمره شود، نشان دهنده اختلال اضطرابی است.
براساس مطالعات صورت گرفته برخی از مادران پس از زایمان دچار این اختلال می شوند و شایع ترین نگرانی های آن ها شامل سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، خجالت و ناراحتی شدید بابت تغییرات جسمی بعد از زایمان، هراس از برقراری رابطه جنسی با همسر، نگرانی بابت مهارت های تربیت کودک، نگرانی بابت عدم حمایت دوستان و خانواده، ترس از اینکه کسی کودک را از او می گیرد؛ است.
اضطراب و استرس آثار منفی زیادی روی بدن می گذارند، و اختلال اضطرابی نیز باعث تنش عضلانی یا بروز اختلالات خواب می شود. قابل ذکر است که این اختلال با مراجعه به پزشک قابل درمان است.

پیشنهاد مطالعه: زمان برقراری رابطه بعد از زایمان

• جنون پس از زایمان

این اختلال که به آن سایکوز هم گفته می شود، خطرناک ترین اختلال خلقی بعد از زایمان است که معمولاً از هر 1000 زایمان، 1 تا 2 نفر دچار این اختلال می شوند. سایکوز معمولاً در روزهای اول بعد از زایمان بروز پیدا می کند و مادران در هفته دوم تا هشتم بعد از زایمان، علائم این اختلال را نشان می دهند. این مادران علاوه بر تغییرات خلقی شدید، گیج و سردرگم می شوند و ممکن است دچار توهمات و افکار خودکشی یا کودک کشی شوند. میزان شیوع این عارضه در مادرانی که سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به بیماری هایی همچون اسکیزوفرنی و بیماری دوقطبی دارند، بیش از سایرین است.

• افسردگی پس از زایمان

این عارضه معمولاً در سال اول بعد از زایمان و اکثراً در سه ماهه اول بعد از زایمان بروز پیدا می کند، احساس نا امیدی و غم و اندوه شدید بعد از زایمان، از علائم ابتلا به افسردگی پس از زایمان می باشد. معمولاً برخی از تازه مادرها به این افسردگی دچار می شوند. در صورتی که اقدامی جهت درمان این اختلال صورت نگیرد ممکن است تبدیل به افسردگی مزمن شود و در بارداری های بعدی عود پیدا کند.

شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص زنان و زایمان ما نوبت بگیرید.