بایدها و نبایدهای درمان سوختگی
گاهی به دلایلی همچون آتش، بخار، برق، حرارت، مواد شیمیایی و اصطحکاک، پوست دچار سوختگی می شود که ممکن است سطحی باشد و تنها لایه های زیرین پوستی را درگیر کند، و یا ممکن است عمیق باشد و به عضلات و حتی استخوان ها برسد. براساس شدت سوختگی، سوختگی ها به چند دسته تقسیم می شوند: سوختگی های درجه 1 همان سوختگی های سطحی هستند که در آن تنها بیرونی ترین لایه پوست آسیب می بیند و باعث بروز درد ملایم، قرمزی و التهاب می شود. سوختگی های درجه 2 باعث التهاب شدید پوست می شود. در سوختگی های درجه 3 و 4، علاوه بر لایه های پوست، اندام های اصلی، گردش خون و استخوان ها نیز آسیب می بینند. هدف از درمان سوختگی ها، جلوگیری از بروز عفونت و کاهش درد است. در ادامه به بیان بایدها و نبایدهای درمان سوختگی پرداخته شده است:
• آب خنک
در سوختگی های سطحی، فرو بردن ناحیه ای که دچار سوختگی شده است در آب خنک (نه آب سرد) باعث کاهش دمای آن ناحیه شده و مانع از بروز تاول می شود.
• کمپرس خنک
قرار دادن پارچه مرطوب یا کمپرس خنک (نه خیلی سرد) روی محل سوختگی، باعث کاهش درد و التهاب می شود.
• پمادهای آنتی بیوتیک
استفاده از پمادهای سوختگی یا آنتی بیوتیک، از بروز عفونت جلوگیری کرده و به بهبود محل سوختگی کمک می کند.
• آلوئه ورا
براساس مطالعات صورت گرفته، استفاده از این گیاه در زمان سوختگی، به دلیل خواص ضدالتهابی، باعث تقویت گردش خون شده و به دلیل ممانعت از رشد باکتری ها، از بروز عفونت جلوگیری می کند. این گیاه به درمان سوختگی های درجه 1 و 2 کمک می کند.
• عسل
خاصیت ضدالتهابی و ضدمیکروبی عسل باعث می شود که استفاده موضعی از آن در سوختگی های سطحی، به درمان سوختگی کمک کند.
• قرار نگرفتن در معرض آفتاب
از آنجایی که پوست سوخته به آفتاب حساس است، نباید تا قبل از بهبودی کامل سوختگی، در معرض نور آفتاب قرار بگیرید.
• نترکاندن تاول ها
ممکن است وسوسه شوید که تاول های ناشی از سوختگی را بترکانید، اما این کار می تواند موجب بروز عفونت شود، بنابراین از ترکاندن تاول ها بپرهیزید.
• مُسَکن
برای کاهش درد سوختگی، در سوختگی های سطحی، می توانید از مسکن های همچون ایبوپروفن، ناپروکسن و … استفاده کنید. در کنار موارد مذکور، انجام برخی اعمال نه تنها کمکی به بهبود سوختگی نمی کند، بلکه ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت هم شود، مانند:
• روغن و کره
برخی می گویند روی محل سوختگی فلان روغن یا کره را قرار دهید! اما این کار از نظر علمی به هیچ عنوان درست نیست، زیرا روغن و کره باعث حفظ دمای ناحیه ای که دچار سوختگی شده است می شود و علاوه بر تشدید سوختگی، زمینه را برای رشد باکتری ها و بروز عفونت فراهم می کند.
• سفیدۀ تخم مرغ
استفاده از سفیده تخم مرغ خام هم یکی از توصیه هایی است که شاید به گوشتان رسیده باشد، اما باید گفت که این مورد هم نه تنها به بهبود سوختگی کمکی نمی کند، بلکه ممکن است باعث بروز عفونت باکتریایی و واکنش آلرژیک شود.
• خمیر دندان
یکی از مواردی که به کرات شاید شنیده و یا حتی امتحان کرده باشید، استفاده از خمیردندان در محل سوختگی است. اما باید گفت که این مورد هم از نظر علمی قابل قبول نیست و علاوه بر اینکه ممکن است سوختگی را تشدید کند، به دلیل استریل نبودن احتمال بروز عفونت را نیز بالا می برد.
• یخ
استفاده از یخ و آب سرد در محل سوختگی می تواند باعث بروز سوزش شود؛ همچنین استفاده زیاد و نامناسب از آن می تواند باعث ایجاد سوختگی سرد شود. موارد مذکور بایدها و نبایدهایی بود که معمولاً در منزل برای درمان سوختگی های سطحی استفاده می شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که یکی از شرایط زیر را داشتید باید حتماً به بیمارستان مراجعه کرده و از درمان خانگی سوختگی بپرهیزید:
• وسیع بودن سوختگی و درگیر کردن صورت، دست ها، پهلوها و کشاله ران
• بدبو و دردناک بودن محل زخم
• تب بالا
• سوختگی درجه 3
• 5 سال قبل واکسن کزاز دریافت کرده باشید.
همان طور که ذکر شد، سوختگی های درجه 3، سوختگی های عمیق هستند و باعث آسیب دیدن بافت های زیر پوست، عروق و اعصاب می شوند؛ در نتیجه موجب بروز عوارضی همچون عفونت، از دست دادن خون و شوک می شوند، بنابراین به هیچ عنوان برای درمان این سوختگی ها از روش های خانگی استفاده نکنید.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص پوست و مو ما نوبت بگیرید.
