حاملگی طول کشیده شرایطی است که در آن پیش روی بارداری بیش از 42 هفته ادامه داشته باشد. این بارداری طولانی با عوارض جنینی و مادرزادی مرتبط است. عوارض جانبی این وضعیت بعد از هفته 41 بارداری افزایش می یابد. به نظر می رسد سیاست القای زایمان باعث بهبود نتایج و کاهش مرگ و میر جنینی می شود. بطور آماری 4/7 درصد تمامی بارداری ها در هفته 42 بارداری به اتمام می رسند.
علائم حاملگی طول کشیده
حاملگی طول کشیده براساس سن بارداری جنین تشخیص داده می شود که در سه ماهه اول بارداری از طریق سونوگرافی محاسبه می گردد. بنابراین برخی از بارداری های طولانی ممکن است در ابتدا اصلا هیچ گونه علائم بالینی خاصی را نشان ندهند. با این وجود شایع ترین علائم بارداری طولانی شامل موارد زیر می گردند:
- رشد آماری یا ماکروسومنیا بالقوه
- الیگوهیدرآمنیوس
- کاهش حرکات جنینی
- وجود مکونیوم
- وجود رنگدانه های مکونیوم بر روی ناخن
- پوست خشک و پوسته پوسته با کاهش ورنیکس (ورنیکس اجزای موم مانند سفید که به عنوان پوشش نوزاد تازه متولد شده)
عوارض حاملگی طول کشیده
بارداری طول کشیده با مرگ و میر و بیماری های نوزادی مرتبط است. احتمال سقط جنین و مرگ و میر بارداری و هم چنین مرگ در سال اول زندگی به دنبال این وضعیت افزایش می یابد.
نرخ افزایش تصاعدی مرگ جنین بعد از بارداری 40-37 سال شامل:
- 40/37 یک در 1000
- 42/40 سه در 1000
- 43/40 شش در 1000
به علت افزایش بالقوه نارسایی جنینی، ریسک بالای ابتلا به اسیدمی جنینی و بلع مکونیوم در هنگام زایمان، احتمال زایمان سزارین را افزایش می دهد.
کاهش انتقال اکسیژن و مواد مغذی به دلیل تخریب جفت می‌تواند ذخایر گلیکوژن یا قند ذخیره ای جنین را تخلیه کرده و در نتیجه هیپوگلیسمی نوزادی ایجاد شود.
علاوه بر این که مرگ و میر جنینی افزایش می یابد، همچنین ریسک بالای ابتلای به موارد زیر وجود دارد:
- بلع مکونیوم (اولین مدفوع)
ماکروسومنیا و کودکان بزرگی که منجر می شود به:
- حاملگی طول کشیده
- عدم تناسب سر و لگن
- دیستوشی شانه
- آسیب دیدگی جنینی
- آسیب جنینی منجر به آسیب شبکه بازویی یا فلج مغزی
- اسیدی شدن خون جنین
- آنسفالوپاتی جنینی
- چروکی پوست جنین
- مرگ جنین
علت
علت دقیق این که چرا برخی از بارداری ها بیشتر از مدت زمان متوسط طول می کشند، هنوز مشخص نشده است، اما برخی از عوامل خطر در این باره تشخیص داده شده اند:
- بارداری پوچ
- بارداری در سنین بالای 40 سال
- سابقه بارداری طول کشیده
- سابقه خانوادگی بارداری طول کشیده
روش های تشخیصی
در تمامی بارداری های طول کشیده، زمان دقیق بارداری به عنوان روش تشخیصی در نظر گرفته می شود. عمدتا وقتی که زمان درست بارداری محاسبه نشود، احتمال خطا و طولانی شدن بارداری وجود دارد.
اندازه رحم در نقاط مختلف اوایل بارداری، تاریخ هایی که برای اولین بار ضربان قلب جنین شنیده شده و زمانی که مادر برای اولین بار حرکت جنین را احساس می کند، همگی به تایید تاریخ بارداری کمک می کنند.
در بارداری طول کشیده، ممکن است آزمایشی برای بررسی وضعیت جنین و شناسایی مشکلات انجام شود.
آزمایشات اغلب شامل سونوگرافی، آزمایش بدون استرس نحوه واکنش ضربان قلب جنین به فعالیت و تخمین حجم مایع آمنیوتیک خواهد بود. بطور کلی برخی از راه های تشخیص مشکلات احتمالی عبارتند از:
شمارش حرکات جنین – پیگیری ضربات و حرکات جنین. تغییر در تعداد یا دفعات ممکن است به این معنی باشد که جنین تحت استرس است.
تست بدون استرس – تستی که ضربان قلب جنین را با حرکات جنین افزایش می دهد که نشانه ای از سلامت جنین است.
مشخصات بیوفیزیکی – آزمایشی که ترکیبی از آزمایش بدون استرس با سونوگرافی برای ارزیابی سلامت جنین است.
سونوگرافی – یک تکنیک تصویربرداری تشخیصی که از امواج صوتی با فرکانس بالا و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویری از رگ‌های خونی، بافت‌ها و اندام‌ها استفاده می‌کند. سونوگرافی برای مشاهده اندام های داخلی در حین عملکرد و ارزیابی جریان خون در عروق مختلف استفاده می شود. برای پیگیری رشد جنین از سونوگرافی استفاده می شود.
مطالعات جریان داپلر – نوعی سونوگرافی که از امواج صوتی برای اندازه گیری جریان خون استفاده می کند.
اگر آزمایشات مشخص کند که ماندن جنین دیگر در رحم مادر سالم نیست، ممکن است برای زایمان نوزاد، زایمان القا شود.
درمان و مدیریت بارداری در حاملگی طول کشیده
هدف از مدیریت حاملگی طول کشیده جلوگیری از عوارض ناخواسته و به دنیا آوردن نوزاد سالم است. مدیریت خاص بارداری طولانی توسط پزشک بر اساس موارد زیر تعیین می شود:
- بارداری، سلامت کلی و سابقه پزشکی
- وسعت شرایط
- تحمل مادر باردار برای داروها، روش ها یا درمان های خاص
- انتظارات برای روند وضعیت
- نظر یا ترجیحات مادر باردار
آزمایشات مادر و جنین اغلب برای حاملگی طولانی صورت می گیرد تا علائم مشکلات مورد بررسی قرار گیرند.
تصمیم برای القای زایمان برای حاملگی طول کشیده به عوامل زیادی بستگی دارد. در طول زایمان، ضربان قلب جنین ممکن است با یک مانیتور الکترونیکی کنترل شود تا به روند شناسایی تغییرات در ضربان قلب ناشی از اکسیژن کم کمک کند. تغییرات در وضعیت نوزاد ممکن است نیاز به زایمان سزارین داشته باشد.
در طول زایمان، نظارت مداوم ضربان قلب جنین اغلب برای کمک به تشخیص تغییرات در ضربان قلب جنین استفاده می شود. از آنجایی که جنین پس از زایمان احتمال بیشتری برای دفع مکونیوم (اولین مدفوع) در طول زایمان دارد، خطر بلع مکونیوم افزایش می یابد. ممکن است نوزاد پس از زایمان نیاز به ساکشن و مراقبت های ویژه داشته باشد.
اگر مایع آمنیوتیک بسیار کمی وجود داشته باشد یا جنین در حال فشرده کردن بند ناف باشد، گاهی اوقات از آمنیونفیوژن در حین زایمان استفاده می شود. در انفوزیون آمنیو، یک مایع استریل با یک کاتتر (لوله توخالی) به کیسه آمنیوتیک پاره شده تزریق می شود تا به جایگزینی سطوح پایین مایع و بالش زدن جنین و بند ناف کمک کند.
اگر زایمان پیشرفت نکند یا ناراحتی جنین وجود داشته باشد، ممکن است به زایمان سزارین نیاز باشد. نوزادان بسیار بزرگ ممکن است در زایمان مشکل داشته و به زایمان با فورسپس یا با کمک خلاء نیاز داشته باشند.
در صورتی که دوران بارداری خود را سپری می کنید و از این بابت نگران هستید می توانید با یکی از متخصصین زنان و زایمان طبینجا بصورت آنلاین مشورت نمایید.
