بارداری یک مرحله بسیار فشرده و در عین حال حساس در زندگی یک زن است، که باعث تغییرات عمده هورمونی، تغییراتی در ظاهر مادر، رژیم غذایی، تحمل و حتی میل جنسی او می شود. بنابراین تجربه نوسانات فشار خون مانند افت فشار خون در بارداری بسیار محتمل است. در این پست از طبینجا قصد داریم تا شما را با دلایل افت ناگهانی فشار خون در بارداری و راهکارهای مقابله با آن بیشتر آشنا کنیم با ما همراه باشید.
افت فشار خون در بارداری
اکثر زنان در دوران بارداری فشار خون پایین را تجربه می کنند و این حالت در 24 هفته اول بارداری به عنوان علائم فوری بارداری تشدید می شود. افت فشار خون در نتیجه تغییرات گسترده مسیر جریان خون به سمت جنین اتفاق می افتد. همچنین به دنبال گشاد شدن رگ های خونی که در نتیجه تغییرات هورمونی رخ می دهد، خون بیشتری در رگها قادر به جریان خواهد بود. البته گاهی اوقات نیز، فشار خون پایین به دلیل نشستن یا دراز کشیدن بیش از حد یا به دلیل صرف مدت زمان طولانی در وان های آب گرم اتفاق می افتد. با این حال در طی این دوران، مادران باردار تحت مراقبت های زیادی قرار می گیرند که این خود باعث می شود تا حد امکان بیماری های زمینه ای تحت کنترل قرار گیرند.
فشار خون در اوایل بارداری شروع به کاهش می کند و معمولاً در اواسط سه ماهه دوم بارداری در کمترین حد خود قرار می گیرد.(1)
دلایل افت فشار خون در بارداری
سایر عواملی که می توانند باعث افت فشار خون در بارداری شوند عبارتند از:
- واکنش های آلرژیک
- عوامل عصبی
- تنگی نفس
- حالت تهوع
- خستگی
- کمبود آب بدن
- کمبود اکسیژن رسانی به خون
- عروق پاره شده و خونریزی داخلی
- مشکلات قلبی
- لخته شدن خون در بارداری
- و سایر موارد مرتبط با غده غدد درون ریز
چند دارو با قابلیت کاهش فشار خون در زنان شناخته شده است. از این رو، ضروری است که زنان باردار داروهای مصرفی خود را با پزشک زنان در میان گذارند تا داروهای جدید تجویز شده با رژیم و شرایط موجود در آنها واکنش نشان ندهد.
80/120 فشار خون طبیعی هر انسانی در نظر گرفته می شود. با این حال، در شرایط نرمال فشار خون در 24 هفته اول بارداری کاهش می یابد. با توجه به این موضوع، از زنان باردار خواسته می شود تا در صورت افت فشار خون به زیر 9 روی 6 میلی متر جیوه در بارداری فوراً با پزشک خود تماس بگیرند یا از کمک های پزشکی کمک بگیرند.
علائم افت فشار خون در بارداری
فشار خون پایین در حاملگی به طرق مختلف می تواند خود را نشان دهد که علائم آن عبارتنداز:
- سرگیجه
- خستگی
- غش کردن سریع پس از ایستادن
- اختلال بینایی (تاری دید یا دو بینی)
- تنگی نفس یا تنفس سریع
- احساس تشنگی مداوم حتی پس از نوشیدن آب
- پوست سرد، رنگ پریده یا شکننده
عوارض فشار خون پایین در بارداری
اثرات فشار خون پایین بر بارداری بیشتر بصورت غیر مستقیم است تا مستقیم. غالباً، به دلیل خستگی و تنگی نفس، مادر باردار ممکن است دچار غش و از حال رفتگی شود. زمین خوردن مادر باردار می تواند باعث خونریزی داخلی و آسیب دیدن جنین شده و در برخی موارد آسیب های جبران ناپذیری را به جنین وارد کند.
فشار خون پایین می تواند میزان دریافتی خون جنین را کاهش دهد. فشار خون پایین در زنان باردار می تواند باعث آسیب مغزی به جنین شده و همچنین در مواردی منجر به تولد نوزاد مرده شود.
افت فشار خون در دوران بارداری با افزایش خطر تولد نوزاد مرده و همچنین عوارض بارداری مانند زایمان زودرس، محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)، مایعات آغشته به مکونیوم و خونریزی بعد از زایمان همراه است. هرچه فشار خون پایین تر باشد، ریسک ابتلای به مشکلات بارداری افزایش می یابد.(2)
درمان خانگی فشار خون پایین در بارداری
در بیشتر موارد، برای درمان افت فشار خون در بارداری ، رژیم درمانی ویژه ای لازم نیست زیرا فشار خون پس از سه ماهه سوم به حالت طبیعی بر می گردد.
در چند مورد، بسته به طبیعت و دوره حامگلی، تعداد کمی از داروها برای درمان دلایل اصلی افت فشار خون در بارداری وجود دارند. برخی از آنها شامل تقویت کننده های هورمونی و کم خونی هستند.
ویتامین B12 می تواند به رفع کم خونی و بازسازی عملکرد کامل سلول های خونی کمک کند.
برخی از درمان های خانگی دیگر نیز وجود دارند که زنان باردار می توانند برای پیگشیری از افت شدید فشار خون در بارداری در نظر بگیرند. آن ها هستند:
1. رژیم غذایی:
خوردن یک رژیم غذایی سالم و مغذی می تواند به تنظیم فشار خون مداوم در زنان باردار کمک کند.
مصرف میوه ها و سبزیجاتی که سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی هستند
می تواند از بروز دوره های فشار خون پایین در حاملگی جلوگیری کند.
به جای خوردن یکباره وعده های غذایی سنگین، وعده های غذایی خود را به وعده های
غذایی کوتاه تر در فواصل معین تقسیم کنید.
2. ورزش:
ورزش می تواند تأثیر فوق العاده ای در تنظیم فشار خون در بدن داشته باشد.
با این حال، تعداد کمی از بیماران ممکن است سرگیجه و خستگی را تجربه کنند.
توصیه می شود قبل از شروع هر نوع فعالیت ورزشی با شدت بالا در دوران بارداری با یک پزشک مشورت کنید.
3. استراحت کافی و تنفس منظم:
زنان باردار و مراقبان آنها باید از شرایط و چگونگی نوسان فشار خون در دوران بارداری آگاه باشند.
از این رو، فرد باردار نباید خود را درگیر هیچ گونه حرکت سریع و تند پس از خوابیدن،
دراز کشیدن یا نشستن به مدت طولانی کند. دراز کشیدن و استراحت همیشه به تنظیم ضربان قلب کمک نموده و در حاملگی نیز خوابیدن به پهلوی چپ و پوشیدن لباسهای گشاد به شما کمک خواهد کرد.
4. مایعات:
کمبود آب بدن یکی از عوامل اصلی افزایش فشار خون در زنان باردار است. مصرف چای سبز و مایعات می تواند به از بین بردن علائمی مانند استفراغ و حالت تهوع در دوران بارداری کمک کند.(3)
- شما می توانید از طریق سامانه آنلاین طبینجا از متخصصین زنان و زایمان ما نوبت بگیرید.
