آیا بزرگ شدن طحال خطرناک است؟

1
85,898
497495.jpeg alt_text
497495.jpeg caption

طحال یکی از اندام های بدن، با فیلتر کردن خون به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن عمل می کند. گاهی پزشکان از روش سونوگرافی برای رویت اندازه طحال استفاده می کنند. اگر در برگه سونوگرافی خود با عنوان بزرگی خفیف طحال روبه رو شده اید، بهتر است قبل از نگرانی بیش از حد، نگاهی به علل بزرگی طحال بیندازید. در این پست از طبینجا شما را با اندازه طبیعی طحال و علل بزرگ شدن طحال بیشتر آشنا می کنیم.

آنچه در این مقاله خواهید خواند

طحال بزرگ

اسپلنومگالی یا بزرگی طحال ، زمانی اتفاق می افتد که طحال بزرگتر یا سنگین تر از حالت عادی می شود. پزشکان اندازه طبیعی طحال را با طولی از 12 تا 20 سانتی متر و وزن بیش از 400 گرم در نظر می گیرند. اندازه طحال بزرگ هنگامی در نظر گرفته می شود که طحال بزرگتر از 20 سانتی متر یا وزن بیش از 1000 گرم باشد.

علل بزرگ شدن طحال

اسکن های تصویربرداری می توانند به شناسایی اسپلنومگالی کمک کند. برخی از شایعترین دلایل بزرگی طحال عبارتند از:

• اختلالات مرتبط با خون: شرایطی مانند لوسمی، لنفوم، یا شرایط میلوپرولیفراتیو می تواند باعث حمله سلول های سرطانی به طحال و تکثیر سریع آن شده، در نتیجه اندازه طحال افزایش یابد. برآورد می شود 64٪ موارد اسپلنومگالی گسترده به علت اختلالات مربوط به خون باشد.

• بیماری های کبدی: بیماری های کبدی مانند سیروز یا هپاتیت می توانند باعث افزایش فشار در کبد گردند که این حالت به طحال برمی گردد. در نتیجه، طحال شروع به بزرگ شدن می کند. هپاتوسپلنومگالی زمانی اتفاق می افتد که بزرگ شدن و تورم کبد و طحال همزمان اتفاق بیفتند.

• عفونت های طحال: از آنجا که طحال بخشی از سیستم ایمنی بدن است، عفونت هایی مانند مونونوکلئوز، سل، آندوکاردیت باکتریایی یا HIV می توانند باعث بزرگ شدن طحال شوند.

برخی از دلایل اسپلنومگالی با شیوع کمتر عبارتند از:

• اختلالات بافت همبند، از جمله لوپوس اریتماتوز سیستمیک و آرتریت روماتوئید

• سیتوپنی ها، مانند کم خونی همولیتیک خود ایمن یا پورپورای ترومبوسیتوپنی خود ایمن

• اختلالات فیلتراسیون، مانند آمیلوئیدوز یا سارکوئیدوز

• گرفتگی طحال، از جمله نارسایی احتقانی قلب و فشار خون بالا

• ترشح طحال، که شامل شرایطی مانند بیماری داسی شکل کودکان و کم خونی های همولیتیک است

• ترومبوز وریدی، مانند ترومبوز ورید کبدی یا پورتال

• شرایط نادر، از جمله سندرم بانتی و طحال سرگردان

صرف نظر از علت، اسپلنومگالی یک بیماری نادر است. تخمین زده می شود که 2٪ از افراد در طول زندگی خود بزرگی طحال را تجربه می کنند.

افراد مسن کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند زیرا پوشش خارجی طحال، معروف به کپسول، با افزایش سن اندکی نازک می شود.

علائم بزرگ شدن

طحال بزرگ شده ممکن است همیشه علائمی ایجاد نکند. با این حال، اگر علائم رخ دهد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • نفخ شکم
  • احساس سیری شکم، حتی بعد از خوردن فقط مقدار کمی غذا
  • عفونت های مکرر
  • کم خونی
  • خستگی
  • ناراحتی یا درد در اطراف دنده های چپ
  • خونریزی راحت

با این حال، علائم ناشی از اندازه غیر طبیعی طحال اغلب به علت اصلی ایجاد کننده آن بستگی دارد. به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به بزرگ شدگی طحال در ارتباط با سرطان ممکن است موارد زیر را تجربه کند:

با این حال، شخصی که دارای طحال بزرگ در نتیجه مشکلات عفونی است ممکن است علائم مختلفی را در کل تجربه کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تب
  • احساس عمومی ناخوشی (بی حالی)
  • لرزش

به همین ترتیب، یک فرد مبتلا به بزرگی طحال مربوط به یک اختلال خون می تواند علائمی داشته باشد که شامل موارد زیر است:

پزشک علائم فرد را به همراه سایر بیماری های زمینه ای شناخته شده در نظر می گیرد. در بیشتر موارد، فرد نمی تواند بزرگی طحال را در خود احساس کند. با این حال، پزشک ممکن است بزرگ شدن طحال را دقیقاً در زیر سمت چپ دنده ها لمس نماید.

تشخیص

برای تشخیص بزرگ شدگی طحال ، پزشک بعد از توصیف علائم توسط فرد شروع به انجام یک معاینه بالینی می کند تا در صورت وجود طحال بزرگ ، آن را لمس نماید. البته تست های آزمایشگاهی و سونوگرافی طحال به منظور تشخیص دقیق تر مورد استفاده قرار خواهند گرفت مانند موارد زیر:

شمارش کامل خون: این آزمایش شامل اندازه گیری گلبول های سفید و قرمز خون و پلاکت ها است. داشتن مقادیر کم این سه پارامتر مانند کاهش پلاکت ممکن است نشان دهنده اسپلنومگالی باشد.

مطالعات تصویربرداری: به طور معمول، این موارد شامل سی تی اسکن و سونوگرافی است.

آزمایشات عملکرد کبد: داشتن مقادیر بالای آنزیم های کبدی مانند AST و ALT ممکن است نشان دهنده یک طحال بزرگ باشد.

البته آزمایشات دیگر تجویزی پزشک، ممکن است به علت اصلی آن بستگی داشته باشد.

درمان

از آنجا که سایر شرایط پزشکی می توانند باعث ایجاد یک طحال بزرگ شوند، درمان معمولاً با پرداختن به بیماری های زمینه ای آغاز می شود. به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به اسپلنومگالی مرتبط با کم خونی سلول داسی شکل به انتقال خون نیاز دارد.

در برخی موارد، مانند پارگی یا سرطان، پزشک ممکن است مجبور به برداشتن طحال فرد شود. همانند کیسه صفرا یا آپاندیس، فرد می تواند بدون طحال به زندگی خود ادامه دهد. با این حال، از آنجا که طحال حاوی خون زیادی است، این نوع جراحی به دلیل نگرانی های ناشی از خونریزی بیش از حد می تواند خطرناک باشد.

زمانی که فرد تحت درمان بیماری های زمینه ای قرار دارد، بایستی از آسیب دیدگی منطقه شکم جلوگیری کند. ضربه به طحال بزرگ شده می تواند به راحتی باعث پارگی طحال گردیده و زندگی را تهدید نماید. (1)

غذا برای طحال بزرگ

بهترین راه برای حمایت از طحال و کل سیستم لنفاوی و گوارشی، داشتن رژیم غذایی حاوی آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها، مواد معدنی و مایعات اساسی است. این مواد باعث کاهش التهاب شده و مقابله با آسیب رادیکال های آزاد سرعت می بخشد. علاوه بر این مواد تامین آب کافی بدن می تواند به خلاص شدن از شر عوامل خارجی در طحال کمک نماید. از جمله برخی از غذاهای اصلی ضد التهاب عبارتند از:

• سبزیجات برگ سبز

• انواع میوه ها و سبزیجات با رنگ روشن، از جمله سبزیجات کلم بروکلی، کلم، گل کلم و انواع توت ها

• پروتئین های لاغر کننده، به ویژه غذاهای حاوی امگا 3 مانند ماهی آزاد و غذاهای دریایی وحشی

• آجیل و دانه چیا، کتان، کدو تنبل

• روغنهای تصفیه نشده مانند روغن زیتون بسیار بکر و روغن نارگیل

• گیاهان، ادویه هایی به عنوان مثال زنجبیل، فلفل دلمه ای، ملاس، زردچوبه، سیر

از جمله غذاهای مضر برای طحال بزرگ استفاده از مواد غذایی وارد کننده فشار بر روی سیستم گردش خون و طحال است که از جمله این مواد می توان به مواد حساسیت زای رایج (مانند محصولات لبنی، گلوتن، سویا، صدف)، محصولات حیوانی بی کیفیت، تنقلات شیرین، روغن های گیاهی تصفیه شده (کلزا، ذرت، آفتابگردان و سویا) و غذاهای فرآوری شده که حاوی اسپری های شیمیایی یا سموم هستند، اشاره کرد. (2)

آیا بزرگ شدن طحال خطرناک است؟

بزرگی طحال می تواند منجر به پارگی طحال شود. در نتیجه جراحی و اغلب انتقال خون برای بازیابی حجم خون مورد نیاز خواهد بود.

در صورت برداشتن طحال فرد، احتمال ابتلا به انواع عفونت در او بیشتر خواهد شد. این موارد شامل استرپتوکوکوس پنمونیه و نایسریا مننژیتیدیس است.

طحال معمولاً جایگاهی برای سلولهای ایمنی است که می تواند به مبارزه با چنین بیماری هایی کمک کند. با این وجود، افرادی که تحت عمل جراحی طحال قرار می گیرند به نسبت افراد دیگر، ممکن است برای مقابله با عفونت ها، نیازمند دریافت آنتی بیوتیک های قوی تری باشند.

 

  • شما می توانید از طریق سامانه آنلاین طبینجا از متخصصین داخلی ما نوبت بگیرید.
Rate this post

یک دیدگاه

  1. سلام و ادب و احترام. آقای 49 ساله هستم. در سونوگرافی اندازه طحال 133 و در آزمایشات گلبولهای سفید 3/700 و پلاکتها 117000 مشخص گردید. جز بعضی مواقع طپش قلب مشکلی دیگری ندارم آیا این شرایط خطرناک است؟ چه کاری باید انجام دهم؟ با نهایت سپاس

ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید