علت فشار دادن یا ماساژ شکم بعد زایمان چیست؟

خون ریزی بعد زایمان یکی از دلایل اصلی مرگ و میر مادران است اما تا حد زیادی قابل پیشگیری است. یکی از روش های جلوگیری از آن، ماساژ شکم بعد زایمان است. اما علل احتمالی خونریزی شدید مستقیماً بعد از زایمان یا در 24 ساعت اول عبارتند از: ضعف رحم پس از زایمان یا آتونی رحم، جفت باقی مانده، رحم معکوس یا پاره شده و پارگی دهانه رحم، واژن یا پرینه.

از نظر احساسی، پدر و مادر شدن دنیای شما را برای همیشه تغییر می دهد. اکنون این نوزاد زیبا وجود دارد که مسئولیت عشق ورزیدن، مراقبت و تماشای رشد او بر عهده شماست. اگرچه این ممکن است فوق العاده باشد، در عین حال ممکن است احساس خستگی برای شما به وجود بیاید چون هورمون ها در حال از بین رفتن هستند. سردرد و میگرن گاه به گاه، دردهای اسکلتی و عضلانی مختلف، چندین ناراحتی و عوارض جانبی زایمان، مشکلات احتمالی مراقبت از کودک و حالت روانی بدن از جمله این عوارض هستند.

انواع تغییرات بعد زایمان

بعد از زایمان و تولد نوزاد، بدن زنان در ادامه تنظیمات جسمانی شدیدی را تجربه می کند چه به لحاظ فیزیکی و چه به لحاظ روحی. برخی از این تغییرات فیزیکی شامل: تغییرات رحمی در شکل و اندازه، شل شدگی عضلات شکم و افتادگی پوست از مهم ترین این موارد هستند. استرچ مارک یا ترک های پوستی ممکن است مانع از بازیابی سفتی پوست قبل از بارداری شوند. علاوه بر این، ماه های آخر بارداری می تواند منجر به جابجایی روده، مثانه و احتمالاً سایر اندام ها شود. همانطور که بدن مایعات اضافی بین بافتی و مواد زائد را از خود دفع می کند، مادران تازه باردار هم معمولاً افزایش ادرار، گرگرفتگی و تعریق شدید را تجربه می کنند.

پس از زایمان جفت، رحم همچنان به انقباض خود ادامه می‌دهد و به این حالت درد پس از زایمان گفته می شود. این موارد برای بازگرداندن رحم به اندازه و شکل قبل از بارداری خود عمل می کند. علت دیگر گرفتگی رحم در مادران شیرده زمانی است که پرولاکتین یا هورمون تولید کننده شیر انقباضات رحم را فعال می کند. این کار با وجود درد، هدف مفیدی برای دفع لخته ها و بافت رحمی باقی مانده و همچنین کنترل خونریزی در محل جفت دارد. مقاله اختلالات پس از زایمان را نیز مطالعه کنید.

ماساژ شکم بعد زایمان

ماساژ شکم بعد زایمان و مستقیماً پس از بیرون ریختن جفت، اگرچه می تواند دردناک باشد، برای تشویق رحم و جریان ترشحات طبیعی پس از زایمان بسیار مفید است. این کار را خود مادر می تواند روی شکم در جهت عقربه های ساعت با حرکات ورز دادن دایره ای کوچک انجام دهد. با این درمان باید رحم سفت و منقبض شود و باید هر 4 ساعت یک بار تا زمانی که ترشحات کم رنگ شود به مدت 2-3 هفته انجام شود (توجه داشته باشید: زنانی که سزارین شده باشند برای آنها روش دیگری وجود دارد).

ماساژ رحمی در سزارین

پس از تولد، پرستاران یا مامای شما به احتمال زیاد ماساژ فوندال را انجام می دهند. ماساژ فوندوس یک تکنیک ماساژ رحم است که توسط متخصصان پزشکی برای کمک به انقباض رحم برای بازگشت به اندازه معمول استفاده می شود.
تصور می شود که ماساژ سبک شکم ممکن است تا 2 یا 3 هفته پس از تولد مفید باشد، تا زمانی که لوچیا یا ترشحات بعد از زایمان به رنگ روشن تغییر یابند. اما ماساژ شکم بعد زایمان باید با احتیاط اعمال گردد چرا که اگر فشار بیش از حد اعمال شود، ماساژ رحم می تواند مضر باشد. قبل از انجام ماساژ شکم در خانه یا با یک ماساژور حتما با پزشک یا ارائه دهنده پزشکی خود صحبت کنید.
ماساژ شکم تا 6 هفته پس از زایمان سزارین توصیه نمی شود.

مزایا و معایب ماساژ رحمی

در محیط های با منابع مناسب، با مدیریت فعال معمول زایمان جفت، که مرحله سوم زایمان نامیده می شود و همچنین با استفاده از دارویی برای تحریک انقباض رحم مانند اکسی توسین، خونریزی کاهش می یابد. ماساژ رحم پس از زایمان جفت نیز می تواند باعث انقباض رحم شود. این شامل قرار دادن دست بر روی پایین شکم زن و تحریک رحم با ماساژ یا حرکات مکرر فشردن است.

از معایب ماساژ رحم می توان به ایجاد ناراحتی برای زنان اشاره کرد. ماساژ رحم همچنین ممکن است با فشار دادن خون جمع شده از حفره رحم باعث افزایش خونریزی ظاهری شود. اگر ماساژ رحم موثر باشد، می‌تواند یک مداخله ساده و ارزان محسوب گردد.

ماساژ فوندوس برای تشویق رحم به انقباض و جلوگیری از خونریزی پس از زایمان انجام می شود. معمولاً هر 10 دقیقه یا بیشتر، بسته به میزان خونریزی شما انجام می شود. اگر خونریزی کمی شدیدتر باشد، ممکن است ماساژهای رحمی شدیدتر و مکرری داشته باشید.

پس از زایمان جفت شما با یک زخم باز و خونریزی در رحم خود باقی می‌مانید. جفت را به عنوان یک دلمه در نظر بگیرید که پس از برداشتن آن، زخم نمایان می شود. از آنجایی که این زخم خونریزی می کند، رحم باید منقبض شود تا خون را بیرون بزند و لخته ها را بسیار شبیه به بیرون راندن جنین و جفت از بدن مادر خارج کند. اگر رحم منقبض نشود، خون باقی مانده و در رحم جمع می شود که گاهی اوقات می تواند باعث کمردرد شود. در طول ماساژ فوندوس ممکن است احساس کنید که خون و یا لخته‌ها از واژن شما خارج می‌شود. در هنگام ماساژ پزشک یا ماما به شما اطلاع می دهد که خونریزی شما چه میزان است.

اگر رحم سفت نباشد، معمولاً پس از ماساژ سفت گردیده و خون و یا لخته ها از آن خارج می شوند. گاهی اوقات به دلیل پر بودن مثانه، رحم به پهلو می‌رود. این حالت همچنین می تواند از انقباض موثر رحم جلوگیری کرده و ممکن است منجر به خونریزی بیش از حد گردد.

منبع

چنان چه درباره ماساژ شکمی بعد از زایمان خود نگران هستید، می توانید در این باره با متخصصین زنان و زایمان طبینجا بصورت آنلاین مشورت نمایید.